Norveç Kuzey Üniversitesi raporuna nazaran, 2011’deki 3 milyon tondan 2021’de 35 milyon tona yaklaşan kargo ölçüsü, geçen sene hafif düşüşle 34 milyona geriledi. 2022’de 314 gemi ile 2994 sefer yapılırken, bir evvelki sene 414 gemi ile 3227 seyahat gerçekleştirilmişti. Üstelik bu azalma, deniz buzu genişliğinin rekor düşük düzeye gerilediği “uygun” kurallara karşın yaşandı. Eriyen buzulların imkân verdiği tertipli büyüme trendinin kırılmasında, Rusya’ya yönelik yaptırımların tesirli olduğu bedellendiriliyor.
PETROL VE DOĞALGAZ DOLU
Ticaret yollarını değerli ölçüde kısaltmasının yanı sıra, 2030’ların başında yazların büsbütün buzsuz geçeceği iddia edilen kutup bölgesinin, el değmemiş global petrol rezervinin yüzde 16’sına, doğalgazın ise yüzde 30’una sahip olduğu hesaplanıyor. Bu da komşu ülkelerin bölgeye ilgisini arttırıyor. Coğrafik üstünlüğe sahip Rusya, geçen yıllarda bölgedeki askeri varlığını güçlendirecek adımlar atmış, onlarca askeri karakol ve radar istasyonu açmıştı. Hürriyet’e konuşan ABD merkezli niyet kuruluşu Wilson Center Kutup Enstitüsü Yöneticisi Dr. Rebecca Pincus, “Rusya, Kuzey Kutbu’nda büyük bir varlığı sahip. İktisadını desteklemek için Arktik kaynaklarını geliştirmeye değerli efor harcıyor. Fakat Batı yaptırımları Rusya’nın buradaki gelişimini bir ölçüde engelledi” dedi.
ABD VARLIĞINI ARTTIRIYOR
Aynı enstitüden kıdemli üye Sherri Goodman da “Batılı ülkelerin, Kuzey Kutbu’nda Rusya’ya karşı daha fazla varlık ve angajman göstermesinin bekleneceğini” söyledi. Hakikaten, ay başında ABD, Norveç’in Tromso kentinde “en kuzeydeki” elçiliklerini açacaklarını duyurdu. Bölgeye odaklanan tek milletlerarası tertip olan Arktik Konsey’in devir başkanlığını geçen ay Norveç’e devreden Rusya, öteki üyeler Kanada, Danimarka, Norveç, ABD, İzlanda, Finlandiya ve İsveç karşısında yalnız kalmış görünüyor.
