Bu sistem başa doğrultularak kış uykusuna emsal bir durum olan “uyuşukluğu” başlatabiliyor. Kış uykusunda memeliler metabolizmalarını baskılar, beden sıcaklıklarını düşürür ve öteki süreçleri yavaşlatır.
Yeni sistemi geliştiren araştırmacılar, ultrason darbelerini hayvanların başına doğrulttuktan sonra bu uyuşukluğu farelerde ve sıçanlarda muvaffakiyetle tetikledi.
Araştırmacılar bu sistemin insanlarda da işe yarayabileceğini ve uzun aralı uzay uçuşlarında ya da tıpta kıymetli uygulama alanları olabileceğini tabir ediyor.
Bunun insanlarda nasıl çalışabileceğini anlamak için daha fazla çalışmaya gereksinim duyulsa da araştırmacılar, örneğin akut acil durumlar yahut önemli hastalıklar yaşandığında bunun kullanılabileceğini belirtiyor. Örneğin otomobil kazası geçiren biri, organları nakil için kullanılıncaya kadar soğutulabilir.
Uzaydaki uzun seyahatlerde da yararlı olabilecek bu sistem Mars’a ya da başka uzak yerlere seyahat edenlerin hayatta kalabilmesi için gereken kaynak ölçüsünün azaltılmasını sağlayabilir.
Memeliler ve kuşlar beden sıcaklıklarını yüksek meblağ ve çok fazla güç yakar. Bu özellik birçok açıdan yararlı olsa da besin ve öbür kaynaklara neredeyse çok fazla muhtaçlık duymalarına da yol açıyor.
Bazı hayvanlar bu durumun dezavantajlarını, bu süreçlerin birçoklarını azaltan uyuşukluğu tetikleyerek sınırlayabiliyor. Bu da daha az güç kullandıkları ama bedenlerine ziyan vermeden olağan ömürlerine geri dönebildikleri manasına geliyor.
İnsanlar bunu yapamaz. Lakin yapabilselerdi inanılmaz derecede yararlı olacağından bu durumu tetiklemenin cerrahi müdahale gerektirmeyen, emniyetli ve emniyetli bir yolu aranmaya başlandı.
Bilim insanları, farelerin başına yaklaşık 10 saniye boyunca ultrason darbeleri doğrultmanın, uyuşuklukla birebir şartları ortaya çıkararak kalp atış suratının yavaşlaması, beden sıcaklığının düşmesi ve metabolizmanın yavaşlamasına yol açtığını buldu.
Ayrıca araştırmacılar bu beden ısısını ölçerek fare olağana dönüyor üzere göründüğünde bu darbelerden daha çok gönderebilen özel bir sistem kurdu.
Öte yandan bu sistem olmasa, fareler tekrar uyanacak, olağan metabolizmaya ve beden sıcaklığına geri dönecekti.
Yine de pek çok tehlike var. Deneyler, hayvanları bu derin “uyuşuk” durumlarından geri getirmenin tehlikeli olduğunu ve bu canlıların iyileşemeyebileceğini gösteriyor.
Örneğin soğuk ortamlardaki fareler tabiatıyla uyanmadı. Ve beşerler üzerinde yapılacak bütün deneyler, bu güvenlik sıkıntılarının insanlarda da tekrarlanması riskini taşıyacak.
Çalışma, Nature’da yayımlanan “Induction of a torpor-like hypothermic and hypometabolic state in rodents by ultrasound” (Kemirgenlerde uyuşukluk gibisi hipotermik ve hipometabolik durumun ultrasonla başlatılması) başlıklı yeni bir makalede anlatıldı.
Independent Türkçe