Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi; 6 Şubat tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve toplam 10 ili yıkıcı biçimde etkileyen sarsıntıların akabinde, dün Hatay İli Asbest Teknik İnceleme Raporu’nu yayınladı. Raporda; 21-22 Nisan 2023 tarihlerinde Hatay ve Samandağ ilçesinde 3 adet döküm alanı ve bir adet yerleşim yerinden olmak üzere toplam 8 adet katı asbest numunelerine ait tahlillere yer verildi.
Alınan 8 numunenin 4 adedinde asbest tespit edildi
Raporda numune sonuçlarıyla ilgili “Toplamda 4 lokasyondan 8 adet katı asbest numunesi alınmıştır. Alınan 8 numunenin 4 adedinde asbest tespit edilmiştir. Numune alınan bütün bölgelerden en az bir adet asbestli gereç bulunmuştur” denildi.
Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin incelemeleri sonucunda hazırlanan raporda şu tespitlere yer verildi:
“Yeni bir afetin göstergesidir”
Konutların, çadırların ve kamu kurumların (okulların, spor merkezlerinin…) yaklaşık 100 metre yakınında döküm alanları tespit edilmiştir. Dere yatakları, orman toprakları, zeytinlikler, seralar, tarım toprakları ve su kaynaklarına çok yakın bölgeler döküm alanı olarak tercih edilmiştir. Bu durum bir yeni bir afetin göstergesidir.
Özellikle atık idaresinde çalışanlar ve bölgede yaşayan beşerler hiçbir formda ferdî gözetici donanımları (asbestle çalışmalara uygun maske, tulum ve eldiven) kullanmamakta, çok önemli halk sıhhati riskleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Afet ve Atık yönetmeliklerinin sarsıntı bölgesinde dikkate alınmadığı, 25/01/2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Asbestle Çalışmalarda Sıhhat ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmeliğe hiçbir biçimde uyulmadığı tespit edilmiştir.”
Raporda inceleme ve araştırma sonucunda şu değerlendirmelere yer verildi:
- Deprem bölgesinde yıkımla ilgili yapılan bütün çalışmalar asbest söküm uzmanları denetiminde ve eğitimli işçi tarafından yürütülmelidir. Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmeliği’ne ve Asbestle Çalışmalarda Sıhhat ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmeliği’ne uyulması sağlanmalıdır
- Enkaz kaldırma ve atık idaresi süreçlerinde çalışanların asbest liflerinden korunması için FFP3 maske, tulum (tyvek kategori 5/6) ve iş eldiveni kullanması sağlanmalı, kontroller yapılmalıdır. -Asbest birinci sınıf kanserojen husus sınıfına giren bir gereçtir. Yapılan çalışmalar sonucunda asbeste maruz kalan insanlarda Asbestoz, Mezotelyoma, Akciğer kanseri (bronşiyal karsinom), Mide bağırsak kanseri üzere hastalıklar uzun müddetler sonrasında ortaya çıkıyor. Bölgede yaşayan halkın en az biçimde asbest liflerinden etkilenmesi için herkese enkaz çalışması sonlanana kadar FFP3 tipi toz maskesi verilmeli ve kullanımının sağlanması yapılmalıdır.
- Afet idaresi yeni afetlere neden olmamalı, öncelikle halk sıhhati ve ekolojik ömür alanlarının korunmasına özellikler dikkat edilmelidir.