Son yıllarda süratle artan kiralar nedeniyle tavan artırım uygulaması devreye alındı. Geçen yıl başlayan sınırlamada müddet bir yıl daha uzatıldı. Buna nazaran 2 Temmuz 2024 tarihine kadar kontrat yenileme devrinde kiracılara en çok yüzde 25 artırım yapılacak. Kiracılar düzenlemeden mutlu olurken, mülk sahipleri alternatif yollara yöneldi. Bazıları meskenini boş tutmayı seçerken, bazıları de tahlili kısa devir kiralamada buldu.
Son aylarda meskenlerini kiraya verecek mülk sahipleri ‘haftalık ya da aylık olsun’ diyor. Böylelikle her kiralamada yeni bir bedel belirleyebilen mülk sahipleri, hem yüzde 25 artırım sonuna takılmıyor, hem de tahliye problemini bertaraf ediyor. Öte yandan kiralık konut arzının sonlu olduğu bu periyotta, kısa periyot kiralamadaki artış uzun periyot için mesken arayan vatandaşları daha da zorluyor.
HER İLÇEDE VAR
Geçmiş yıllarda kentin merkezi ilçelerinde turizm odaklı ilerleyen kısa periyot kiralama dalı artık çok daha yaygın. İstanbul’un gelişen çeperlerinde dahi kısa periyot kiralık ilanları hayli fazla. Mülk sahipleri, kurul karşılığı bu tip kiralama yapan profesyonel şirketlerle ya da emlak ofisleri aracılığıyla kiracı arıyor. Günlük ve haftalık kiralamanın yanında aylık, üç aylık, altı aylık seçenekler de sunuluyor.
TALEP ARTTI
İstanbul Sancaktepe’de emlak ofisi sahibi Kaan Doğan, yüzde 25 hududu sonrası kısa devir kiralık sayısının artığını belirtti ve şunları söyledi: “Ev sahibinin tercihi artık kısa devir. Zira tek müşteri ile uzun devir için anlaşırsa yüzde 25 artırım yapabilecek. Lakin kısa devirde her yeni kiracıdan istediği sayısı talep edebiliyor. Senede birkaç ay boş kalsa da bunu göze alıyor” dedi. Şişli’de emlak danışmalığı yapan Ferhat Taban de talebi şöyle anlattı: “Kimi mülk sahipleri kiracı ile uğraşmamak için kısa devri seçiyor. Artırım hududunun yanında tahliye müddetlerinin çok uzun olması da tesirli. Sarsıntı sonrası bölgede eski konutlarından taşınanlar eşyalarını da bıraktı ve kısa-orta periyot kiraya vermeye başladılar. Fakat fiyatlar çok yüksek. Şişli’de yıllık olunca 19 bin lira olan aylık kira, aylık 40 bin liraya çıkıyor. Bu sayılara doluluk yakalanması sıkıntı.”
YABANCILAR KİRALIYOR
Halkalı bölgesinde çalışan emlak danışmanı Mahmut Manga da mesken sahiplerinin yüzde 25 artırım sonunu kabul etmediğini belirtti. Manga piyasayı şöyle anlattı: “Kira gelirini artırmak ve tek bir kiracıya bağlı kalmamak için kısa periyot kiralamayı seçenler var. Bir de son periyotta içinde kiracısı olan mesken satılmıyor. Mesken sahibi uzun devir kiracı gelirse istediğinde mülkünü satamayacağını biliyor. Hem kira sonuna takılmamak için hem de istediğinde satma özgürlüğü olsun diye alternatif kiralama modeline yöneliyor. Bölgemizde genelde üç-altı ay ya da bir yıl müddetli kiracı isteniyor.”
Başakşehir’de çalışan emlak danışmanı Berkay Murti ise ilçede günlük kiralamanın yaygın olduğunu söyledi. Mülk sahibi için bu yolun çok daha kârlı olduğunu belirten Murti, “Başakşehir’e yabancı ilgisi fazla. Gezmek için, sıhhat turizmi için ya da akraba ziyaretine gelenler kısa periyot kiralık konut istiyor. Boş meskeni olan da günlük kiralamayı daha avantajlı buluyor.”
SIKI KONTROL GEREKLİ
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri (TÜGEM) Lider Yardımcısı Mustafa Hakan Özelmacıklı, son iki yılda ülke genelinde günlük kiralık ilan sayısının yüzde 50 arttığını söyledi. Son aylarda da yüzde 25 artırım hududu nedeniyle dairesini kiraya vereceklerin eşyalı kısa devir kiralama modeline yöneldiğini belirten Özelmacıklı, “Konut arzının yetersiz olması nedeniyle bu alandaki büyüme kiralık konut arayanlar için negatif bir durum. Bu nedenle dünyada Airbnb’ye yasak getiren ülkeler oldu. Ülkemizde de süratle büyüyen kısa periyot kiralama kesimi için yasak değil ancak sıkı kontrol gerekli. Zarurî olduğu halde maalesef biliyoruz ki kimlik bildirimi yapılmadan meskenler kiralanıyor. İşi yasal tabanına uygun yapanlar fakat yüzde 10-15 civarında” dedi. Özelmacıklı, kira geliri için mesken alanların yanı sıra, pandemi sonrası kent değiştirenlerin, meskeni kentsel dönüşüme girme sürecinde olanların, gurbetçilerin ve kiracı pozisyonundaki öğrencilerin kısa periyot kiralama modelini seçtiğini kaydetti.
