Yumurta kalıntıları dört farklı tipte bağırsak parazitine ilişkin çıktı: yuvarlak kurt, tenya, kamçılı kurt ve kıl kurdu.
Araştırmacılara nazaran, bu taş tuvalet, özel bir mülke aitti ve solucanların varlığı, o sırada Kudüs’ün varlıklı sakinlerinin bile hastalıklardan ve salgın hastalıklardan muzdarip olduğunu gösteriyor.
Makale yakın vakit evvel International Journal of Paleopathology’de yayımlandı.
Çalışma, Tel Aviv Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü ve Steinhardt Tabiat Tarihi Müzesi’ndeki Arkeobotanik ve Antik Etraf Laboratuvarı yöneticisi Dr. Dafna Langgut tarafından yönetildi. Langgut, lağım çukurunun bulunduğu taş tuvaletin altından tortu örnekleri topladı.
Daha sonra, laboratuvarında parazit yumurtalarını kimyasal olarak çıkardı, ışık mikroskobu altında inceledi ve tanımladı. Yumurta kalıntıları, yakın vakit evvel Kudüs’teki Armon Hanatziv Gezinti Yolu’nda yürütülen kurtarma hafriyatının bir kesimi olarak keşfedildi.
Dr. Langgut, “Bu çalışmanın bulguları, bugüne kadar İsrail’de gözlemlenen en eski bulgular ortasında. Bunlar güçlü yumurtalardır ve lağım çukurunun sağladığı özel şartlar altında yaklaşık 2.700 yıl hayatta kalmışlar. Bağırsak solucanları karın ağrısı, bulantı, ishal ve kaşıntı üzere semptomlara neden olan parazitlerdir. Kimileri bilhassa çocuklar için tehlikelidir ve yetersiz beslenmeye, gelişimsel gecikmelere, hudut sistemi hasarına ve hatta çok durumlarda mevte neden olabilir” diyor.
Dr. Langgut, o devirde bağırsak hastalığının, yiyecek ve içme suyunun dışkı kontaminasyonuna neden olan berbat sıhhi şartlardan kaynaklanmış olabileceğine inanıyor. Yahut el yıkamama üzere hijyen şuuru eksikliğinden kaynaklanmış olabilir. Öbür mümkün enfeksiyon kaynakları, tarla bitkilerini gübrelemek için insan dışkısının kullanılması ve yanlış pişirilmiş sığır yahut domuz eti tüketimi.
İlacın yokluğunda, bağırsak solucanlarından kurtulmak güç yahut imkansızdı ve enfekte olanlar hayatlarının geri kalanında parazitlerden muzdarip olabilirdi. Bu nedenle, çalışmanın bulgularının, tüm nüfusu etkileyen rahatsız edici ve uzun müddetli bulaşıcı bir hastalığa (bugünün anaokullarındaki bit ve kıl kurtları gibi) işaret etmesi epey muhtemel. Langgut, bu parazitlerin bugün hala var olduğuna, lakin çağdaş Batı dünyasının salgına dönüşmemeleri için tesirli teşhis araçları ve ilaçlar geliştirdiğine dikkat çekiyor.
Kazı yöneticisi Ya’akov Billig, ortaya çıkarılan kraliyet mülkünün MÖ 7. yüzyılın ortalarına (geç Demir Çağı) tarihlendiğini açıklıyor. Billig’e nazaran, bölgede daha evvel şimdi görülmeyen bir ölçü ve kalitede süslü sütun başları (Proto-Aeolian tarzında) üzere harikulâde işçiliğe sahip süper taş eserler bulundu. Yapının bitişiğinde, Tapınak Dağı’nın nefes kesen görüntüsüne sahip harika bir bahçe vardı. Langgut tarafından örneklenen lağım çukuru, meyve ve süs ağaçlarının kalıntılarıyla birlikte burada bulundu. Ortasında bir tuvalet deliği olarak tanımlanan bir delikli kare formunda bir kireçtaşı plaka ile kapatılmıştı.
Dr. Langgut için bu, laboratuvarında geliştirmeye başladığı arkeoparazitoloji ismi verilen bir araştırma alanını uygulamak için bir fırsattı. Bu alanda araştırmacılar, hastalıkların ve salgınların tarihi hakkında bilgi edinmek için bağırsak solucanı yumurtalarının mikroskobik kalıntılarını tespit eder. Bu alan insan sıhhati, hijyen, hayat üslubu ve sıhhi şartlar hakkında yeni bilgiler sağlıyor.
Langgut ve Billig, malikanenin itibarlı bahçesinde bir tuvaletin bulunmasına şaşırmadılar. “O vakitler tuvalet tesisleri son derece enderdi ve bir statü sembolüydü – sırf güçlü ve yüksek rütbelilerin karşılayabileceği lüks bir tesis.”
İsrail Eski Eserler Kurumu yöneticisi Eli Escozido, “Yürütülen araştırma, antik çağda günlük ömrün en ince ayrıntılarına değinmeyi başarıyor; Gelişmiş ekipman ve tamamlayıcı araştırma kurumlarıyla verimli işbirliği sayesinde, daha evvel bilimsel olarak işlemek için araçlara sahip olmadığımız gereçlerden büyüleyici bilgiler çıkarmak artık mümkün.” diyor.
Dr. Langgut, “Bunun üzere araştırmalar, bölgemizdeki bulaşıcı hastalıkların tarihini belgelememize yardımcı oluyor ve bize eski zamanlardaki insanların hayatlarına bir pencere açıyor.” diyor.
Dr. Langgut, geç Demir Çağı’nda Kudüs’te kullanılan diyet ve şifalı otlar hakkında bilgi edinmek için şu anda lağım çukurundan toplanan tortular üzerinde ek tahliller yürütüyor.
