OpenAI tarafından geliştirilen “ChatGPT” ya da Google tarafından geliştirilen “Bard” üzere üretken yapay zekâ sistemleri, 2022’nin sonuna damga vurdu ve 2023’te de ses getirmeye devam ediyor. Masaya koydukları inanılmaz imkânlarla ses getiren bu akıllı sistemler, heyecan ile kaygıyı bir ortada yaşatıyor.
Geoffrey Hinton
Yapay zekâ sistemlerinin insanoğluna yarar yanında çok önemli ziyanlar getirebileceğini belirten çok sayıda uzman bulunuyor. Örneğin bu bahiste geçtiğimiz devirde en çok ses getiren isimlerden biri “Geoffrey Hinton” oldu. Yapay zekâ konusunda uzman isimlerden olan, hatta Yoshua Bengio ve Yann LeCun ile birlikte yapay zekânın babalarından sayılan Hinton, Google’daki işinden yapay zekânın riskleri hakkında özgürce konuşabilmek ismine istifa etti. İşten ayrıldıktan çabucak sonra açıklamalar yapmaya başlayan ‘Turing Ödülü’ almış Hinton, öncelikle gelinen son noktada bir kesiminin yaptığı işten pişmanlık duyduğunu söylüyor. “Kendimi şu mazeretle avutuyorum. Ben yapmasaydım diğeri yapardı” diyen Hinton, yapay zekâ sistemleri üzerinden yanlış bilgilerin yayılmasından çok telaş ediyor ve yapay zekânın uzun vadede insan hayatına ve insan merkezli iş dünyasına büyük bir tehdit olacağından korkuyor.
ENDİŞELERDE HAKLIMIYIZ
Yapay zekâ alanındaki şiddetli rekabeti durdurmanın imkânsız olacağını düşünen Hinton, çok fazla palavra ve yanlış içerik sonrasında “Kimse, neyin yanlışsız neyin yanlış olduğunu anlamayacak” yorumunda da bulunuyor. Hinton bu telaşında haklı zira kısa müddet evvel ChatGPT’nin ürettiği palavra ve yanlış bilgiler yüzünden önemli meseleler çıktı, bu yüzden ChatGPT’yi geliştiren OpenAI firması dava edildi. Yeni periyot hakkında öbür açıklamalarda da bulunan ünlü isim, yapay zekâ teknolojisinin dünya için oluşturduğu tehdidin iklim değişikliğinden daha acil olabileceğini belirtiyor.
Hinton bu bahiste, “İklim değişikliğini tedbire planlarını küçük görmüyorum. Yani iklim değişikliği konusunda endişelenmemelisiniz demiyorum. Bu da büyük bir risk lakin bence yapay zekâ riski daha acil bir durum haline gelebilir. İklim değişikliği kelam konusu olduğunda ne yapmanız gerektiğini önermek çok kolay: Karbon salımını durdurun. Bunu yaparsanız, sonunda her şey yoluna girecektir. Yapay zekâ merkezli risklere karşı ne yapılması gerektiği ise şu an için net değil” diyor.
DURDURMA ÇAĞRISI
Yapay zekâ tarafının riskleri konusunda elbette yalnızca Hinton kaygılı değil. Örneğin mart ayında Future of Life Institute tarafından yayınlanan ve 1.000’in üzerinde kişi tarafından imzalanan bir müzakere metni kapsamında Elon Musk ve çok sayıda yapay zekâ alanında çalışan kıymetli isim, ortak bir görüşte birleşti. Teknoloji dünyasının geleceğini şekillendiren isimler, toplum ve insanlık için potansiyel riskleri düşünerek OpenAI’ın geliştirdiği lisan modeli GPT-4’ten daha güçlü sistemlerin geliştirilmesine altı ay kadar orta verilmesi davetinde bulundu. Uzmanlar bu stil yapay zekâ sistemleri ve gelişmiş lisan modelleri için önümüzdeki altı ayda ortak güvenlik protokolleri geliştirilmesini, bunların etkin olarak uygulanmasını ve sürecin bağımsız uzmanlar tarafından denetlenmesini istedi. Görüş bildiren bireyler, “Güçlü yapay zekâ sistemleri lakin tesirlerinin olumlu olacağından ve risklerinin yönetilebilir olacağından emin olduğumuzda geliştirilmelidir” görüşünü masaya koydu, lakin bu davet çok da dikkat çekmedi, çalışmalar durmadı.
BİZİ NELER BEKLİYOR
Peki artık bu türlü olan durum iki-üç yıl sonra nasıl olacak? Daha gelişmiş ve büyük lisan modelleri geldiğinde bize ne kalacak? İşlerimizi yapay zekâ aldığı vakit biz ne yapacağız? Şu an herkes bu sorulara yanıt vermeye, geleceği görmeye çalışıyor. Fakat kimse işin içinden çıkamıyor.
UYARILAR ARTIYOR
Yapay zekâ risklerini geliştirme çalışmalarının dışındakiler üzere içindekiler de görüyor. Örneğin geçtiğimiz haftalarda Google ile ilişkili DeepMind’ın CEO’su Demis Hassabis, ChatGPT’yi geliştiren OpenAI CEO’su Sam Altman ve Geoffrey Hinton üzere isimler bir ortaya gelerek kıymetli bir yapay zekâ ikazında bulundu. “Center for AI Safety” tarafından yayınlanan bildiri kapsamında teknoloji önderleri, “Yapay zekâ kaynaklı yok olma riskinin azaltılması, salgın hastalıklar ve nükleer savaş üzere öbür toplumsal ölçeğe sahip risklerle birlikte global bir öncelik olmalıdır” dedi.
VAROLUŞSAL TEHDİT
Yapay zekâyı insanlık için bir “varoluşsal tehdit” olarak gören uzmanlar, burada nitekim korkutucu bir tablo çizdi. Yapay zekâ konusunda en büyük dehşetlerden birisi de “işsizlik”. Bugün dahi ChatGPT üzere yapay zekâ sistemleri yüzünden işini kaybeden bireylerin haberleri geliyor ve bu durum maalesef gelecekte çok daha makus olacak. Örneğin geçtiğimiz ay bir açıklama yapan IBM şirketinin CEO’su Arvind Krishna, şirketinin önümüzdeki yıllarda yaklaşık 7 bin 800 durumu yapay zekâ ile değiştirmeyi düşündüğünü ve bu nedenle birçok durumda işe alımları dondurma konusunda planlar yaptıklarını söyledi. Arvind Krishna, önümüzdeki beş yıl içerisinde müşteriye dönük olmayan konumların yüzde 30’unun ortadan kaldırılabileceğini söylüyor ve bu hakikaten insaoğlunun geleceği için korkutucu görünüyor.
SENARYO YAZIYOR
İnsanoğlu son yıllara kadar daima yaratıcılığıyla fark yarattığını ve bunun değiştirilemeyecek bir artı olduğunu düşündü. Lakin yeni kuşak üretken yapay zekâ sistemleri bunu da gerçek manada elimizden almaya başladı. Artık geliştirilen sistemler metin girdilerini, yani yazıları saniyeler içerisinde etkileyici dizaynlar, fotoğraflar, müzikler ya da sanat yapıtları haline getirebiliyor, bizim yerimize mükemmel görsel sanatlar oluşturabiliyor. Kodlama konusunda da çok güçlü hale gelen üretken yapay zekâ sistemleri, artık birçok mevzuda tabiplerden daha yeterli bilgi verebiliyor, eğitim sürecinde mükemmeller yaratabiliyor, senaryo yazabildikleri için müellifleri dahi risk altında bırakıyor.
