En tutucu ülkelerden biridir ABD. Bilhassa güneyi ile orta batısında tutuculuğun daha da arttığını söylerler. Yıllar evvel yapılan bir araştırmada ABD’lilerin yüzde 40’ından fazlasının kendilerini muhafazakâr olarak tanımladıkları ortaya çıkarılmıştı. İşte bu yüzden muhafazakâr Cumhuriyetçi Parti’nin yönettiği Utah eyaletinde birinci ile orta okullarda İncil’in hem ‘kabalık” hem de “şiddet’ içerdiği gerekçesiyle yasaklanması şaşırtan oldu.
Velinin şikayetiyle
Karar, Aralık 2022’de bir öğrenci velisi tarafından yapılan Kral James İncili’nin çocuklar için uygun olmayan gereçler içerdiği istikametindeki şikâyet üzerine alınmış. Yetkililer, okul kütüphanesinde bulunan yedi ya da sekiz İncil nüshasını kaldırdıklarını duyurdular. Salt Lake Tribune gazetesi, kimliği açıklanmayan velinin okul idaresine yolladığı şikayet dilekçesini yayınladı. Diekçede İncil’de “ensest, onanism (masturbasyon başta olmak üzere el yordamıyla kendini tatmin etme), hayvanlarla cinsel münasebet, fuhuş, genital sakatlama, oral seks, dildolar, tecavüz, hatta bebek öldürme” üzere mevzuların yer aldığı belirtiliyor. Bazıları İncil’de bunların olduğunu kabul ederken, bazıları de anlatılanların kişinin istediği üzere yorumlamaya müsait hikayeler olduğunu ileri sürüyor.
Utah’da yasaklamak normal
Utah kitap yasaklamakla meşhur bir eyalet zati. PEN America’ya nazaran kitaplara erişim kısıtlamasının en yaygın olduğu beş eyaletten biri. Toni Morrison’un “The Bluest Eye”, Erika Sánchez’in “I Am Not Your Perfect Mexican Daughter”, Margaret Atwood’un “The Handmaid’s Tale” isimli kitapları en sık gaye alınanlar ortasında. Geçen yıl da “pornografik ya da uygunsuz” kitapların okullarda okutulmasını yasaklayan bir yasa çıkarılmıştı. Porno ya da uygunsuz deyince yapılan hakikat üzere geliyor lakin pek de o denli değil. Şimdiye kadar yasaklanan kitapların birçok cinsel yönelim ya da kimlik üzere hususlarla ilgiliydi. Porno ya da uygunsuzluk işin mazereti.
Utah, ABD’de İncil’i raflarından kaldıran birinci bölge değil. Geçen yıl Teksas’ta da bir okul da halktan gelen şikayetler üzerine İncil’i okul kütüphanesinden kaldırmıştı. Geçtiğimiz ay da Kansas’taki öğrenciler İncil’in okul kütüphanelerinden kaldırılmasını talep etmişlerdi. Değişik olan şu; tüm bu bölgeler tutuculuklarıyla bilinen yerler. Ayrıyeten Utah’da velinin dilekçesinden sonra İncil’I yasaklama kararı verenler de muhafazakârlar.
Gelişmenin bununla sonlu kalmayacağı anlaşılıyor. Tekrar Utah’ta epey baskın bir inanç olan Mormonların kutsal kitabıyla ilgili de şikayette bulunulduğu belirtiliyor. Eyalet Sözcüsü Chris Williams, birinin Mormon Kitabı için de yasaklanması talebinde bulunduğunu doğruladı lakin hangi nedenlerin ileri sürüldüğünü okul idare şurasının saklılık siyaseti uyarınca açıklamadı.
Peki neden istenmiyor?
Olayı enteresan kılan taraf da bu esasen. Zira İncil’in yasaklanmasını isteyen Utah’lı veli ile Mormonların kitabının yasaklanmasını isteyen(ler) eyalette artık saçmalık boyutuna varan kitap yasaklarına bir reaksiyon olarak yapıyorlar bunu. Zira son derece tutucu olan eyalette uygunsuz ya da pornografik içerkler taşıdığı gerekçesiyle kitap yasaklayanlara “o vakit İncil’i de yasaklayın. O da pornografik özelliklere sahip“ demiş oluyorlar.
Sadece bunu değil. Ahlaki normların da değişebileceğini anlatmak istiyorlar. Yüzlerce yıl evvel İncil’deki olumsuz tabirler olağan karşılanırken bugün nasıl çok farklı yorumlanıyorsa, yasaklanan seküler edebiyat kitaplarındaki “uygunsuzluk” argümanına yol açan tabirlerin de yarın büsbütün farklı değerlendirileceğini vurguluyorlar. Eyalet yöneticilerinin seküler kitapları “pornografik” olduğu gerekçesiyle yasaklarken, pornografi başta olmak üzere son derece olumsuz tabirlerin yer aldığı İncil’e müsaade vermelerinin ikiyüzlülük olduğunu savunuyorlar.
ABD’de son yıllarda tutuculuğa karşı çabada yeni, farklı metotlar denenir oldu. Toplumun önemlice bir kısmı özgürlüklerinin elinden alınmasına münasebet gösterilen İncil’e, “karşı olduğu ne varsa hepsini içeriyor” diyerek itiraz ediyor. Şayet seküler kitaplar ahlaki gerekçlerle yasaklanabiliyorsa, İncil de pekala tıpkı münasebetlerle yasaklanabilir diyorlar.
Görünen o ki, genel olarak din özel olarak da Hıristiyanlık artık kendi silahıyla vuruluyor.
Hayli enteresan.
