Euronews Türkçe’de yer alan habere nazaran, analistler, Türk Lirası’nın önümüzdeki aylarda daha da düşerek halkın satın alma gücünü daha da aşındıracağını ve hükümeti hane halkını destekleyecek tedbirler için milyarlarca dolar aramaya zorlayabileceğini iddia ediyor. Birebir vakitte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut iktisat siyasetleri yakın bir tehlike riski taşıyor ve rastgele bir tahlil, güçlü tedbirler içerebilir.
Bağımsız ekonomik araştırma kuruluşu Capital Economics’e nazaran, “Türk iktisadı için gerçeklerle yüzleşme vakti yaklaşıyor olabilir.”
Uzmanlar, bir vakitler ucuz iş gücü ve aktif bankacılık sistemiyle ayakta duran Türk iktisadının, şu anda çok az ülkenin yaşadığı, ‘kendi yarattığı bir meseleyle karşı karşıya olduğunu’ söylüyor.
Ekonomistlere nazaran, Türk iktisadında şu an için en öncelikli sorun Merkez Bankası’nın nakit parasının tükeniyor olması. Merkez Bankası yıl başından bu yana Türk Lirası’nı desteklemek için 30 milyar dolar harcadı ve döviz rezervlerini 2002’den bu yana birinci sefer negatif bölgeye itti. BlueBay’den analist Timothy Ash, mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını söylüyor.
Uzmanlar iki seçenek olduğunu söylüyor
Uzmanlar iki seçenek olduğunu söylüyor: Faiz oranlarını yükseltmek ya da Türk Lirası’ndaki düşüşe müsaade vermek. Zira nakdî dayanak önlemleri, imalat yüklü bir iktisatta düşük faiz oranlarının avantajını ortadan kaldırıyor.
Sigorta ve varlık idaresi şirketi Allianz’ın tahlillerine nazaran, efektif döviz kuru, “2021 yılı Aralık ayında alışılmışın dışındaki para siyasetlerinin tam olarak uygulanmaya başlamasından bu yana yüzde 35 bedel kazandı.”
Allianz, “Türk ihracatının rekabet gücünü yine tesis etmek için dalgalı kur rejimine geri dönmek gerekecektir” diyor.
Pek çok analist, Türk Lirası’nın önümüzdeki aylarda daha da düşerek halkın satın alma gücünü daha da aşındıracağını ve hükümeti hane halkını destekleyecek tedbirler için milyarlarca dolar aramaya zorlayabileceğini kestirim ediyor.
Faiz oranlarında keskin bir artış bu kısır döngüyü kırmaya yardımcı olabilir, lakin Erdoğan seçim kampanyası sırasında bunu yapmayı reddetmişti.
Danışmanlık şirketi Küresel Source Partners’tan Atilla Yeşilada, Merkez Bankası’nın Erdoğan’ın memur ve emekli maaşlarında vaat ettiği artışları finanse etmek için para basma ihtimalini vurguluyor.
“Faiz oranlarını yükseltmekten öteki seçenek yok”
Türkiye tıpkı vakitte, 6 Şubat’ta meydana gelen zelzelelerin de yaralarını sarmak zorunda. Sarsıntıların ülkede 100 milyar doların üzerinde hasar yarattığı belirlenmişti. Analistlere nazaran, hükümetin faiz oranlarını yükseltmekten öteki seçeneği yok.
Danışmanlık şirketi Eurasia Group’tan Emre Peker, Türkiye’nin öncelikle “makro ihtiyati önlemler ve sermaye kontrolleri” yoluyla dolar talebini sınırlamaya çalışacağına inanıyor. Erdoğan da böylelikle faiz oranlarına karşı yürüttüğü gayretten vazgeçmek zorunda kalabilir.
Atilla Yeşilada ise, “Faizlerin yükselmesi bankaların sermaye tabanını azaltacak ve bankalar uzun mühlet kredi veremeyecek” ikazını yapıyor.