TBMM’ye sunulan yasa teklifiyle 2023 yılında bir sefere mahsus olmak üzere getirilen ek Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde (MTV) ödemelerin ağustos ve kasım olmak üzere iki taksit halinde ödenmesi kararlaştırılmıştı. Daha sonra birinci taksit için son tarih 6 Eylül 2023’e kadar uzatılmıştı. Lakin, araç sahipleri ek MTV kararının Anayasa Mahkemesi’nden döneceği beklentisiyle birinci taksit için sabırsız davranmadı. Vergi uzmanlarına nazaran, ağustos sonu prestijiyle ek MTV’nin birinci taksidi için hedeflenen 16.3 milyar TL’nin sırf 3.4 milyar TL’si tahsil edildi. Bu meblağla tahsilat oranı yüzde 20.8’de kalırken, birinci taksitte uzatılan mühlet yani 6 Eylül tarihi de dikkat alındığında tahsilat oranının en fazla yüzde 30’lara kadar çıkabileceği belirtildi.
‘BÖYLESİNİ GÖRMEDİK’
Sene başında MTV’de hedeflenen meblağın 38 milyar TL olduğunu hatırlatan vergi uzmanı Mahmut Aydoğmuş, “Bilindiği üzere her yıl araç sahiplerinden MTV’nin yarısı ocak öteki yarısı ise temmuz ayında tahsil ediliyordu. Ek MTV ile birlikte 38 milyar TL’lik amaç 71.2 milyar TL’ye çıkarıldı. Yani 32.6 milyar TL’lik ek tahsilat beklentisi oluştu. Bu fiyatın ağustos ve kasım olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceği düşünüldüğünde ortaya 16.3 milyar TL üzere bir fiyat çıkıyor. Ama Ağustos 2023 devrine ait bütçe bilgilerine baktığımızda yalnızca 3.4 milyar TL düzeyinde MTV tahsil edildiğini görüyoruz. Bu da yüzde 20.8’lik bir tahsilat oranı yapıyor. Daha evvel hiç bu kadar düşük oranda tahsil edilen bir vergi kalemi görmedik” dedi.
YÜZDE 30’DA KALABİLİR
Gecikmenin en temel sebebi mevzunun AYM’ye taşınması ve buradan dönerek iptal edileceği beklentisinin oluşması olarak gösteren Aydoğmuş, “Ek MTV’nin birinci taksidi için mühlet 6 Eylül’e kadar uzatılmıştı. Beklentim 6 günlük ek müddette göz önüne alındığında birinci taksit için toplam tahsilat oranının yüzde 30’da kalması tarafında. Öte yandan, şahsî kanaatim AYM’nin ek MTV’yle ilgili kararının bu sefer iptal istikametinde olmayacağı” tabirlerini kullandı. Bu ortada, AYM’nin ek MTV’yle ilgili kararının ise eylül ayının son haftasında açıklaması bekleniyor.
VERGİ AFLARI DA TESİRLİ OLUYOR
Eski Gelir Yönetimi Strateji Geliştirme D. Lideri Nazmi Karyağdı ise ek MTV’deki tahsilat oranının düşük kalmasıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Geleneksel olarak MTV ödeyicileri vergiye ahenk düzeyi en yüksek vergi mükellefi gruplarındandır. Lakin son yıllarda her yıl çıkarılan vergi afları nedeniyle bu küme da vergi ödemelerini aksatır hale gelmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin ek MTV’yi iptal etmesi halinde, AYM’de dava açmayan bireylerin ödedikleri vergiyi geri alamayacak olmaları nedeniyle kararın açıklanmasının beklenmesi ek MTV tahsilatında tesirli oldu. AYM’deki iptal davası süreci araç sahiplerini “bekle gör” konumuna itti. Yeniden vergi afları ve vatandaşta oluşan vergi direnci de değerli etkenlerden.”
KAYITLI ARAÇ SAYISI 28 MİLYONA ULAŞTI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son datalara nazaran, ağustos 2023 prestijiyle trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtı sayısı 27 milyon 987 bin 472 adet oldu. Ağustos ayı sonu prestijiyle trafiğe kayıtlı taşıtların yüzde 53.2’sini araba, yüzde17’sini motosiklet, yüzde 15.8’ini kamyonet, yüzde 7.7’sini traktör, yüzde 3.4’ünü kamyon, yüzde 1.8’ini minibüs, yüzde 0.8’ini otobüs ve yüzde 0.3’ünü özel maksatlı taşıtlar oluşturdu.
