Gayrimenkul dalında daha çok arsa ve tarla ilanlarında gördüğümüz ‘hisseli’ tarifi artık konutlarda da karşımıza çıkıyor. Kesim temsilcilerine nazaran son aylarda zelzele korkusu nedeniyle satışa çıkan eski mesken sayısında artış yaşandı. Bu konutların bir kısmı da tapulu olunca piyasaya bu tip yeni arz eklendi. İlanları incelediğimizde; ortalama 30-40 yaşındaki binalarda, meskenlerin büyüklüğünden çok pay hissesinin öne çıktığını görüyoruz. Kelam gelimi ‘2+1 konut 26 metrekare hisse’ deniliyor, ya da ‘hissesi yüksek ev’ tarifi kullanılıyor… Yani tüketiciye daire değil, binanın yapıldığı yerden bir hisse pazarlanıyor. Zira inşa edildiği devirde ruhsat alınmayan, dolasıyla da iskana sahip olmayan bu tip yapılarda fakat arsa tapusu verilebiliyor.
FİYAT AVANTAJI İLGİ ÇEKİYOR
Fiyatlar pay oranına nazaran değişse de, kat mülkiyetli bir meskene kıyasla daha ucuz olduğu için pay tapulu meskenler tüketicilerin ilgisini çekiyor. Artan fiyatlar nedeniyle konut sahibi olamayanlar ya da ileride kentsel dönüşüme girerse kıymetlenir diye düşünen yatırımcılar pay tapu meskenleri satın alıyor. Uzmanlar ise bu tip mülklerin alım-satımında hukuksal bir mani olmadığını, lakin alıcı açısından önemli riskler taşıdığını belirtiyor.
İşte uzmanlardan kritik ikazlar…
İMAR DURUMUNU ÖĞRENİN
Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz, bu tip alım planlayanlar için riskleri şöyle açıkladı:
* “Böyle bir binada konut aldığınızda elbette kullanım hakkınız var. Payınıza düşen yer kadar da taban da hakkınız var. Lakin değerli nokta mevcut imar durumu. Mesela orası yeşil alan olduysa yalnızca kamulaştırmadan hisse alırsınız. Lakin yıllar içinde imar gelen bir yer haline geldiyse, arsa hissenize nazaran konut hakkınız olur. Yani en büyük risk yeni imar durumunun, yıkıldığında yine üretime uygun olmamasıdır.
* İmar durumu tekrar inşaata müsaade verebilir lakin kâfi olmayabilir. Mesela 10 katlı kaçak bir yapı düşünelim, yıkıldığında tekrar üretiminde en çok 5 kat müsaadesi var. Bu durumda 10 malik 5 kata sığmak durumunda kalır.
* Kıymetli risklerden biri de; hissedarlardan biri çıkıp paydaşlığın giderilmesi davası açabilir. Böylelikle siz istemeseniz de tüm mülkün satışı yapılabilir.”
