Yunanistan, Türkiye ile 27 Kasım 2019’da deniz yetki hudutlarının belirlenmesine ait mutabakat muhtırası imzalayarak Doğu Akdeniz’deki hayallerini suya düşürdüğü için 4 yıldır her türlü alakayı kestiği Libya ile yakınlaşma yolları arıyor. Bu çerçevede Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Yerapetritis, Libyalı mevkidaşı Necla Manguş’u telefonla arayarak birinci sefer görüştü.
BÜYÜKELÇİ ATANIYOR
Yunan dışişleri kaynaklarına nazaran Yerapetritis görüşmede, Atina-Trablus münasebetlerine tekrar ivme kazandırılması ve kapalı olan bağlantı kanallarının yine açılması gerektiğini belirtti. Ayrıyeten Yunanistan’ın Trablus’a uzun yıllar sonra yine BÜYÜKELÇİ atayacağını duyurdu. İki bakan ayrıyeten, eylül ayında ABD’nin New York kentinde yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurası çalışmaları sırasında bir ortaya gelmeyi kararlaştırdı.
NEDEN ÇARK ETTİ
Atina’daki diplomatik çevrelere nazaran, Yunan hükümetinin Libya siyasetini değiştirmek zorunda kalmasının esas nedenleri şunlar:
* Atina, Libya’da başrol oyuncusunun BM tarafından tanınan Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UMH) olduğunu kabullenmek zorunda kaldı.
* Türkiye-Libya mutabakat muhtırasını “geçersiz ve yok hükmünde” sayan Atina, UMH’nin milletlerarası muahedeler imzalama yetkisi bulunmadığı argümanının pratikte prestij görmediğini anladı. Bunda, Avrupa Birliği üyesi İtalya’nın başbakanı Giorgia Meloni’nin, geçen ocak ayında Trablus’a giderek, 8 milyar Euro’luk doğalgaz muahedesinin yanı sıra yasadışı göçe karşı işbirliği muahedesi imzalaması değerli rol oynadı.
* Türkiye’nin Libya’da ilgili tüm taraflarla temasını sürdürürken birebir anda Mısır, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri üzere ülkelerle ilgilerinde yeni bir devir başlatması, Atina’yı Libya siyasetini gözden geçirmek zorunda bıraktı.
NELER OLMUŞTU
Atina-Trablus münasebetleri, Türkiye ve Libya ortasında imzalanan mutabakat muhtırasının sonraki günü bozulmuştu. Atina, muahede sonrası devrin Libya’nın Atina Büyükelçisi ve hala Libya Başkanlık Kurulu Lideri Muhammed Menfi’yi istenmeyen adam ilan ederek, 72 saat içinde sınırdışı etmişti. Sürecin devamında Yunanistan, Libya’nın doğusundaki silahlı güçlerin önderi Halife Hafter’e açık dayanak vermiş ve Hafter’in desteklediği Tobruk merkezli Libya Temsilciler Meclisi ile sıkı bağlantılar kurmuştu.
