Milyonlarca vatandaşın ortak sorunu mesken fiyatları ve kiralar olmaya devam ediyor. Artan fiyatlar ve yüksek faiz oranları nedeniyle muhtaçlığı olan kesim konuta ulaşamıyor, mesken sahipliği oranı düşüyor. Ne var ki bugün artık mesken sahibi olmak üzere kiracı olmak da haneleri zorluyor. Lakin yapılan araştırmalar ve açıklanan raporlara nazaran konutta son devirde tablo değişiyor. Fiyat ve kira artışı sürse de suratının kıymetli ölçüde yavaşlaması dikkat çekiyor.
İŞTE KİRA VE KONUT PİYASASINDA SON DURUM
FİYATLAR NE KADAR ARTIYOR
-Türkiye Cumhuriyet (TCMB) dün, ekim ayına ait konut fiyat endeksini açıkladı. Fiyatlar ülke genelinde aylık 3.8, yıllık yüzde 86.5 arttı. Aylıkta son 5 ayın, yıllıkta ise son 21 ayın en düşük artış oranı görüldü. Geçen yıl ekimde yıllık artış 188.2 olarak açıklanmıştı.
-İstanbul’da aylık artış yüzde 2.89, yıllık ise yüzde 74.45 oldu. Böylelikle aylıkta son 5 ayın, yıllıkta ise son 22 ayın en düşük düzeyi görüldü. Geçen yıl ekimde megakentte yıllık artış yüzde 205’e yaklaşmıştı.
-Hızın düşmesi fiyatların ulaşılabilir olduğu manasına gelmiyor. Ülke genelinde ortalama metrekare fiyatı 30 bin liranın üzerinde, yani 100 metrekare meskende ortalama fiyat 3 milyon liradan fazla. İstanbul’da metrekare fiyatı 44 bin 386 lira. Ankara’da ortalama metrekare fiyatı yıllık yüzde 101.5 artışla 23 bin 303, İzmir’de yüzde 80.1 artışla 34 bin 774 lira olarak açıklandı.
KİRALARIN SEYRİ NASIL
-Kiralarda da konuttaki üzere artış suratı düşüyor. Hatta çok sonlu olsa da sayılarda da düşüş var. Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın bilgilerine nazaran, Türkiye genelinde eylülde kiralarda aylık değişim yüzde 1.42, ekimde yüzde 0.22, kasımda ise yüzde 0.81 oldu. Son bir yıla baktığımızda aylık artış yüzde 14’e kadar çıkmıştı.
-İstanbul’da 3 yıl sonra birinci defa kiralarda düşüş ekim ayında yüzde 1 gerileme ile görülmüştü. Kasımda da aylık yüzde 1 gerileme yaşandı. Son bir yıla bakıldığında bu oran yüzde 8’e kadar çıkmıştı.
-Yoğun göç alan, konut ve kira fiyatlarının en süratli arttığı vilayet Ankara’da da dikkat çeken yavaşlama ve hatta düşüş görüldü. Endeksa raporuna nazaran, kiralar ekimde yüzde 0.59, kasımda yüzde 1.63 geriledi. Kentte son bir yıldaki aylık artışlara bakıldığında ise bilhassa zelzele sonrası yüzde 21 düzeyine çıkıldığı hesaplandı.
-İzmir’de ise kiralar stabil. Kentte son bir yılda aylık 12’ye kadar kira artışları görülse de son üç ayda aylık artışlar yüzde 1.5- 2 düzeyinde kaldı.
HIZ KAYBININ NEDENLERİ
İstanbul Gayrimenkul Değerleme (İGD) Yönetici Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman piyasadaki sakinlik için şunları söyledi:
-Fiyatlar geçmişte enflasyonun çok üzerinde arttı. Artık ortalamaya dönüş eğilimi gösteriyor. Bunu ‘hızlı koşan atın yorulup dinlenmesi’ olarak görebiliriz. Fiyatlardaki artış ve yüksek kredi faizi nedeniyle konuta erişim zorlaştı, talep geriledi. Bu da fiyatlara yansıdı.
-Kira için düşüş değil durağanlık denilebilir.Yabancı sayısındaki azalma, günlük kiralıklara gelen düzenleme ve büyük kentlerden bilakis göç hareketi tesirli oldu. Bunlar arzı bir ölçü destekledi. Artışın suratı azaldı.
