Almanya’da bir prensip daha imza atan ve “BeIntelli” projesi çerçevesinde kent içinde kullanılacak birinci “otonom otobüsü” geçen hafta tanıtan Prof. Dr. Şahin Albayrak, önümüzdeki 4-5 yıl içinde dünya genelinde toplu taşımada tam bir çağ atlama yaşanacağını söyledi. Tunceli’de doğup büyüyen, yüksek tahsilini Almanya’nın başşehri Berlin’de yapan, Türkiye kökenli bilim insanı Prof. Albayrak ile hem otonom otobüste birlikte seyahat ettim hem söyleşi yaptım. 12 metre uzunluğundaki 32 koltuklu ve her tarafı dijitalleştirilmiş otonom otobüste Almanya’da geçerli kanunlara nazaran direksiyonun önündeki koltukta yerini alması mecburi olan sürücü, bir defa bile olsa müdahale etmedi.
TRAFİK LAMBALARINI GÖREBİLİYOR
* Otonom otobüsün özelliği ne?
Eski araçlar 2 bin kesimden oluşuyordu. Artık dijitalleşme metoduyla bu kesim sayısı 70’lere düşecek. Bu araç şu andaki dijital donanımıyla önündeki araçlar ile olan arasını hesap edebiliyor, trafik lambasının ne vakit kırmızıya, yeşile geçeceğini görebiliyor. 2 km’ye kadar uzaklıkta bu ölçümleri yapabiliyor. Biz geleceğin araçlarının çok akıllı olmasını istiyoruz. İnsan kabiliyetine sahip olacak araçlar istiyoruz.
* Deneme mühleti ne kadar devam edecek?
Biz şu andaki deneme müddetinin gelecek yıl mayıs ayına kadar tamamlanmasını öngörüyoruz. Otobüsün kullanacağı güzergâh da dijitalleştirildi ve araç bu yol üzerinde problemsiz bir biçimde gidip geliyor. Bu deneme periyodunda araca vatandaşları da alıyoruz. Onların inanç duymalarını sağlamak istiyoruz. Biz insanların yapay zekâya olan itimatlarını arttırmak istiyoruz.
* Bu araçlar ileride devreye girecek mi?
Tabii. Şu anda Berlin Toplu Taşıma İşletmesi’nin 800’ün üzerinde sürücü açığı var. Bunun da önüne lakin sürücüsüz araçlarla geçilebilir. Şu anda nasıl herkes cep telefonu kullanıyorsa, bilgisayar kullanıyorsa, önümüzdeki devirlerde de bu çeşit araçların kullanılması kaçınılmaz olacaktır. Bizim geliştirdiğimiz teknoloji yalnızca otobüsler için değil. Bizim 5 çeşit aracımız var. En küçüğü yemek taşıyıcı araçlar. Yük taşıyan küçük robotlarımız var. Olağan bir binek aracımız var. Yük taşıyıcı büyük araçlarımız var.
* Çocukken bu üzere hayallerin var mıydı?
Hayır. Benim en büyük hayalim Mercedes’te mühendis olarak çalışmak ve Mercedes marka bir araba satın almaktı. Zira benim çocukluğumda bizim oralara Almancılar gelirdi Mercedes arabalarla.
ŞAHİN ALBAYRAK KİMDİR
Prof. Dr. Şahin Albayrak 1958 yılında Tunceli’nin Nazımiye ilçesine bağlı Turnayolu köyünde doğdu. İlkokul, ortaokul ve liseyi Tunceli’de bitirdi. 1979 yılında Almanya’da çalışan ağabeyinin yanına giderek 1980 yılında Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve İrtibat Bilimleri Fakültesi’nde tahsiline başladı. Tıpkı üniversitede 1992 yılında doktorasını yaptı ve tıpkı yıl “Dağıtılmış Yapay Zekâ Laboratuvarı’ kurarak başına geçti. 2003’te de Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Bağlantı Araştırma Kısmı Başkanlığı vazifesini üstlendi. 2014 yılında da Türkiye ile Almanya ortasında bilimsel alanda işbirliğinin geliştirilmesine katkısı ve göçmen kökenlilerin eğitimine verdiği dayanaktan ötürü Federal Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi.
