Bosna-Hersek’in iki entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nin Lideri Milorad Dodik’ten bağımsızlık açıklaması geldi. Resmi televizyon kanalı RTRS’ye konuşan Dodik, Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt’in Sırp Cumhuriyeti entitesi dahilinde bulunan taşınmaz mülklerin statüsüne ait düzenlemeyi Bosna Hersek devleti lehine çözmesiyle bağımsızlık adımı atabileceklerini söyledi. Bosna Hersek’ten ayrılmaları durumunda kendilerini milletlerarası bir askeri müdahaleden koruyacak dostlarının olduğunu belirten Bosnalı Sırp önder, düzenlemenin ocak ayında Schmidt tarafından maddeleştirilmesi durumunda Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi’nin fevkalâde toplanarak bağımsızlık kararı alacağı tehdidinde bulundu.
Bağımsızlık kararının Sırp Cumhuriyeti entitesinin Boşnak ve Hırvatların ağır olarak yaşadığı Bosna Hersek Federasyonu (FBiH) entitesine olan sonlarını kapatması manasına gelmeyeceğini belirten Sırp önder, gerektiği takdirde bunun da yapılacağını ileri sürdü. Dodik, “Bosna Hersek Federasyonu’ndan birinin cüret edip Sırp Cumhuriyeti’ne saldırmasını beklemiyoruz. Böylesi bir durumda nasıl adımlar atacağımızı değerlendireceğiz. EUFOR’dan entiteler ortasındaki sonda konuşlanmasını ve teması engellemesini bekliyorum” dedi.
Böylesi bir senaryoda Amerikalıların hiddetleneceğini ve müdahale arayışına gireceğini savunan Dodik, başka yandan Sırp Cumhuriyeti’nin dostlarının bu türlü bir şeye müsaade vermeyeceğini düşündüğünü kelamlarına ekledi.
BOSNA HERSEK’TEN CEVAP
Dodik’in açıklamalarına karşılık veren Bosna Hersek Federasyonu İçişleri Bakanı Ramo Isak ise, Dodik’in saat 11.00’de bağımsızlık ilan etmesi halinde 11.01’de kendisini demir parmaklıklar gerisinde bulacağını söyledi. Dodik’e seslenen Isak, “Bunu sana garanti ediyorum. Mert ol ve dene. Başarılı olamayacaksın. Artık Bosna-Hersek toplumunu zehirlemeye, kaygı, nefret, çatışma ve tahammülsüzlük tohumları ekmeye son ver” dedi.
Bosna-Hersek’teki Sırp Cumhuriyeti entitesi, ülkedeki taşınmaz mülklerin 1992-1995 yılları ortasındaki savaşa son veren Dayton Barış Antlaşması çerçevesinde verildiğini savunuyor. Mevzuya ait tartışmalar, Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi’nin bu konudaki kararlarında taşınmaz mülklerin kullanım hakkının entitelere, mülkiyet hakkının ise devlete ilişkin olduğuna yönelik yaklaşımına karşın devam ediyor.
Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi (NSRS), 2022 yılı sonunda taşınmaz mülklerin entiteye ilişkin olduğunu ilan eden tartışmalı bir karar almış, lakin bu karar Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt tarafından yürürlüğe girmeden evvel askıya alınmıştı. Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi de bu yıl mart ayında kelam konusu maddeyi yürürlükten kaldırmıştı.
