Dünyanın ikinci en kalabalık ülkesinin nüfusu 62 yıl sonra birinci sefer 2022’de azalmıştı.
Çarşamba günü yayımlanan bilgiler, 2023 yılı sonu prestijiyle nüfusun 1 milyar 409 milyon olduğunu gösterdi. Bu, 2022 nüfusuna nazaran 2,08 milyon düşüş manasına geliyor.
Uzmanlar bu azalmanın dünyanın ikinci büyük iktisadının büyüme gayelerini etkileyebileceğine işaret ediyor.
Aynı formda ülkede kentli nüfusun artması ve doğum oranının da rekor azalma göstermesi göz önüne alındığında bu düşüşün beklendiği söz ediliyor.
“BU BİR SÜRPRİZ DEĞİL”
Çin’in kendinden evvelki örnekler üzere süratli bir sanayisizleşme trendinde olduğu kaydediliyor.
Hong Kong Üniversitesi’nden nüfus siyaseti uzmanı Profesör Stuart Gietl-Basten, “Bu bir sürpriz değil. Dünyadaki en düşük doğurganlık oranlarından birine sahipler. Bunun sonucunda da nüfus azalmaya başlıyor” diyor.
Profesör Gietl-Basten, Çin’in nüfus azalması periyoduna girdiğini, 2023’ün bu düşüş çağında “sadece” yeni bir yıl olduğunu söylüyor.
Pekin idaresi, doğum oranının 1000 kişi başına 6,39’a düştüğünü açıkladı. Bu Japonya ve Güney Kore üzere öbür gelişmiş Doğu Asya ülkeleriyle emsal bir düzey manasına geliyor.
Çin, 1980’lerde o periyottaki çok nüfus artışını denetim altına almak için tek çocuk siyasetini nüfusuna dayatmıştı. O devirden bu yana doğum oranlarında düşüş kaydediliyordu.
Hükümet, nüfus azalışını durdurmak için 2015 yılında bu siyasete son verdi.
Gençleri aile kurmaya yöneltebilmek için de kimi maddi teşvikler tanıtıldı. 2021’de çiftlerin en fazla üç çocuk sahibi olmasına müsaade veren sınırlama da gevşetildi.
Buna rağmen, üç yıl süren sert sınırlamalarla dolu pandemi sürecinin akabinde gelen hayat pahalılığı ve meslek maksadı üzere etmenler nedeniyle kentli gençler, bekar bir hayat sürmeyi tercih ediyor. Ya da evli olunsa dahi çocuk istenmeyebiliyor.
Pekin’de yaşayan 31 yaşındaki Wang Chengyi, “Kocam ve ben çocuk sahibi olmak istiyoruz lakin şimdilik bunu karşılayamıyoruz” diyerek hayat pahalılığının hayatlarındaki tesirine işaret ediyor.
BBC’ye konuşan Chengyi, bilhassa okul masrafları da hesaba katıldığında, çocuk sahibi olmak için üç yıl daha para biriktirmeleri gerektiğini söylüyor:
“Hala gençken gebe kalmak istiyorum zira sıhhatim şu an için güzel. Lakin kâfi maddi gücüm yok. Bu yüzden çocuk sahibi olmayı ertelemek zorundayım. Bu utanç verici bir durum ve bazen bunun yüzünden paniğe kapılıyorum.”
Uzmanlar salgın sürecini doğum azalmasını hızlandıran etkenler ortasında saysa da mevcut ekonomik meselelerin daha büyük bir faktör olduğunu belirtiyorlar.
GENÇLER FABRİKADA ÇALIŞMAK İSTEMİYOR
Ülkedeki toplumsal medya kullanıcıları, bu nüfus bilgilerini Weibo uygulaması üzerinden tartışmaya başladı.
Uygulamadaki en çok beğenilen yorumlardan biri, “İnsanların daha fazla itimat içinde hissetmesini sağlarsanız, elbette çocuk isteyen daha fazla insan olacaktır” oldu.
Çin’in ekonomik problemleri, konut krizi ile çaba, tüketici harcamalarındaki azalma ve rekor seviyeye çıkan genç işsizlik dataları ile 2023’te yeterlice görünür oldu.
Büyüme dataları de misal bir trende işaret ediyor.
Çarşamba günü açıklanan datalara nazaran, ülke yüzde 5.2 ile son 30 yıldaki, salgın periyodu hariç, en düşük büyüme oranlarını kaydetti. 2023 yılı için GSYİH 17.5 trilyon dolar olarak gerçekleşti.
Ekonomisinin temel itici gücünü uzun müddettir, artık yaşlanan işgücüne yaslaması nedeniyle, son nüfus dataları, Çin iktisadıyla ilgili birtakım endişeleri güçlendiriyor.
Ülkede emekli nüfusu arttıkça, sıhhat ve emeklilik sistemleri üzerinde artan baskıyla karşı karşıya kalıyor.
2035 yılına kadar emekli sayısının yüzde 60 artarak 400 milyona çıkması bekleniyor.
Buna rağmen uzmanlar, ülkenin işgücündeki dönüşümü hayata geçirebilmek için vakit ve kaynaklara sahip olduğunu söylüyor.
Profesör Gietel-Basten, “Çin, sanayisizleşen ve hizmet kesimi dönüşümü geçiren başka ülkelerden farklı değil. Nüfusu daha eğitimli, vasıflı ve sağlıklı hale geliyor. Bu nüfus artık fabrika yahut inşaatta çalışmak yerine öbür işler yapmak istiyorlar” diyor.
Gietel-Basten, Pekin’in bu dönüşümün farkında olduğunu ve son on yıldır bunu planladığını da söylüyor.
Bir vakitler dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin, geçen yıl Hindistan tarafından geçildi. Hindistan’ın nüfusu 1 milyar 425 milyon.
