Ev hanımlarına emeklilik kuralları aşikâr oldu mu? gündemde yer almaya devam ediyor. Bilhassa TBMM’de torba yasa çalışmaları ile bir arada mesken hanımlarına emeklilik başvurusu beklentileri arttı. Konut hanımlarına emeklilik düzenlemesinin 5 yıl içinde hayata geçirileceği belirtilirken, faal sigortası ve toplumsal garantisi olmayan mesken bayanlarının isteğe bağlı sigorta kapsamında toplumsal güvenlik sistemine dahil edileceği söyledi. Pekala, konut hanımlarına emeklilik ne vakit çıkacak? İşte, mevzuyla ilgili Hürriyet Gazetesi müellifi Noyan Doğan’ın vermiş olduğu detaylar
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK NE VAKİT ÇIKACAK?
EV bayanlarının prim takviyesi sağlanarak, toplumsal güvenlik sistemine dahil edilmesi ve bu sayede emeklilik hakkı elde etmesi gündemde. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan geçtiğimiz günlerde, mesken bayanlarının sigortalılığı ve emekliliği ile ilgili çalışmanın başladığını açıkladı. Pekala, kapsamı ne olacak, konut bayanlarına emeklilik hakkı nasıl tanınacak? Mevzunun ayrıntısına girmeden evvel mevcut durumdan kısaca bahsedeyim.
Bugün de konut bayanları toplumsal güvenlik sistemine dahil olup, prim ödeyerek, emekli olabiliyorlar. Konut bayanları SGK’ya başvurarak, isteğe bağlı sigortalı olabiliyor, nizamlı prim ödeyerek, emeklilik hakkını da alabiliyor. Sigortalılık mühleti ise SGK’ya yapılan müracaatın kayıtlara geçmesi ile başlıyor. Aylık ödenecek primleri de sonlar dahilinde konut bayanları kendileri belirliyor.
NE KADAR PRİM ÖDENECEK
En az ödenecek prim, brüt taban fiyatın yüzde 32’si; en fazla ödenecek prim ise brüt minimum fiyatın 7.5 katının yüzde 32’si kadar. Bugünkü minimum fiyat üzerinden hesaplarsak, isteğe bağlı sigorta yaptıracak mesken bayanları aylık en az 6.400 lira prim ödeyecek. Primlerini yüksekten ödemek isteyenler ise aylık 48 bin lira üzerinden sigortalı olabilirler. Ya da 6.400 lira ila 48 bin lira ortasında istedikleri bir fiyat üzerinden de isteğe bağlı sigorta primi yatırabilirler. Belirtmekte yarar var; yatırılacak prim ne kadar yüksek olursa emekli olunduğunda alınacak emekli maaşı da o kadar yüksek olur. Ödenecek primin yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi, yüzde 12’si ise genel sıhhat sigortası primidir.
İsteğe bağlı sigorta yaptıran konut bayanları Bağ-Kur kapsamında değerlendirilip, bu kaidelere nazaran emekliliğe hak kazanıyorlar. İsteğe bağlı sigortalı olunduğunda 9.000 gün prim ödenmesi ve 58 yaşını doldurmaları gerekiyorlar ki, emekli olunabilsin.
ÜÇTE BİRİ DEVLETTEN
Buraya kadar anlattıklarım, konut bayanlarının mevcut durumda sigorta sistemine girip, emekli olabilmelerinin kuralları. Pekala, yeni düzenleme ile neler değişecek? Konut bayanlarının sigortalılığına yönelik düzenleme üzerinde çalışılıyor, koşullar netleşince sivil toplum örgütleri ile paylaşılacak ve uygulamaya geçilecek.
Şimdiki haliyle kurallar neler? Faal bir sigortası ve toplumsal garantisi olmayan konut bayanları yeniden isteğe bağlı sigorta kapsamında toplumsal güvenlik sistemine dahil edilecek. Fark şu; primin 3’de 1’ini devlet karşılayacak. Yani, ödenecek prime devlet takviyesi var. Bu takviye, minimum fiyat ile hudutlu olacak. Daha açık anlatayım; bugünkü minimum fiyat üzerinden hesaplarsak, isteğe bağlı sigorta yaptırarak, aylık 6.400 lira prim ödeyecek konut bayanının, priminin 2.133 lirasını her ay devlet karşılayacak; böylelikle mesken bayanının ödeyeceği aylık prim 4.267 liraya düşecek. Taban fiyat arttıkça devletin prim katkısı da bu oran da artacak.
ERKEN EMEKLİLİK İMKÂNI GELİYOR
– YENİ yapılacak düzenlemelerden biri de Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşit hale getirilip; prim gün sayısının 9 bin günden, 7 bin 200 güne düşürülmesi ki, buna bir öteki yazımda ayrıntılı değineceğim. Bu kurallarda bugün Bağ-Kur statüsünde 9.000 gün prim ödeyerek, 58 yaşında emekli olacak konut bayanı, 7.200 prim günle (20 yıl) daha erken emekliliğe hak kazanmış olacak. Merak edilen bir bahiste, geçmişte prim ödemiş, bir nedenden ötürü prim ödemeyi bırakmış ya da hala isteğe bağlı sigortalılığı süren konut bayanlarının yeni düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı. Çalışma şimdi net değil lakin yeni düzenlemenin hiçbir sigortası olmayan mesken bayanlarını kapsayacağı ve prim dayanağının bu bireylere verileceği üzerinde duruluyor.
