İstanbul Fatih’te bulunan Zeyrek semti, o denli herkesin geçerken uğrayacağı bir yer değil. Lakin bir İstanbul mahallesi koklamak isterseniz kesinlikle gidin derim. Saraçhane’deki İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’nın karşısına denk gelen dar yokuştan tırmanırken, “TEGV herkesin hayatına dokunmayı nasıl başarıyor, bu sayede Zeyrek’i de öğrendim” dedim içimden. Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın (TEGV) Zeyrek Tahsil Ünitesi, eski ahşap bir bina. Etrafındaki neredeyse tüm binalar da o denli ya. Çabucak yanında yer alan Molla Zeyrek Camii, 12. Yüzyıl’dan bu yana bu mahalleye ruhunu aktarıyor belirli ki.
TEGV Zeyrek Tahsil Birimi’nin kapısından Sait Tosyalı ile birlikte girdik. İşte asıl sürpriz orada karşıladı beni. Tahsil ünitesinin yöneticisi Mustafa Erik, heyecanla bir kat aşağıdaki tarihi ayazmayı gösterdi. İnanılır üzere değil. Yaklaşık 20 basamakla şimdiki yerden aşağı iniyorsunuz ve yüzlerce yıllık bir Roma ayazması sizi karşılıyor. Bu defa de “Buradaki çocuklar ne şanslı” diye düşündüm. Şanslılar zira bu tarihin üzerinde fotoğraf yapıyorlar, kodlama öğreniyorlar, İngilizce’nin temellerini alıyorlar.
360 SORULUK SINAV
TEGV Genel Müdürü Sait Tosyalı, hayatının uzun kısmını kurumsal yöneticilik yaparak geçirmiş, iş dünyasının yakından tanıdığı bir isim. “Bu misyon bana söylendiğinde heyecanlandım. İş görüşmesinde ise karşıma 360 soruluk kıymetlendirme formu koydular. TEGV’deki yapının herkes için kural ve disiplin içerdiğinin kıymetli bir göstergesiydi bu” diye anlattı vazifeye gelişini. Bize eğitim ünitesini gezdiren Mustafa Erik de heyecanı gözlerinden okunan bir genç. Halbuki heyecanı onun da bir ‘TEGV çocuğu’ olmasından kaynaklanıyormuş.
SANAYİ KURULUŞU GİBİ
Sait Tosyalı’nın altını çizdiği disiplini duvara asılı ISO 9001 dokümanından de anlamak mümkün. Şaşırıyorum; minik ellerin çizdiği rengarenk fotoğrafların ortasında bu memleketler arası kalite standardının ne işi var? Sanayi kuruluşu mu burası? Tosyalı sorumu şöyle yanıtlıyor: “Tam da bu türlü bir kuruluş için gerekli bir evrak. Zira TEGV’in tezi Tekirdağ’dan Hakkari’ye; Giresun’dan Antalya’ya 27 vilayette 72 noktada birebir standartta, eşit eğitim götürmek. Bu bir disiplin gerektiriyor. ISO 9001 için bir buçuk yıl çalıştık. Aralıkta da ISO 27001’i aldık. Mali kontrolümüzü de Deloitte yapıyor.”
‘6 ŞUBAT’TA DÜNYAMIZ DEĞİŞTİ’
Her ortamda bir Cumhuriyet kuruluşu olduğunun altını çizen TEGV’in, Cumhuriyet’in 100. yılı için herkes üzere büyük kutlama projeleri varmış. “Ama” diyor Sait Tosyalı, “6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılarla dünyamız değişti. Biz aslında 1999 zelzelesinden sonra eğitimin kesintiye uğramaması için UMUT 2000 projesi kapsamında Taşınabilir Eğitim Üniteleri projelerini hayata geçirmiştik. 6 Şubat’ta zelzele bölgesinde esasen altı Ateşböceği TIR’ı ve iki sabit eğitim ünitemiz vardı. Çabucak 17 Ateşböceği’ni bölgeye yönlendirdik. Şu anda 11 vilayette 35 noktada 26 Ateşböceği var.”
TEGV’in Ateşböcekleri akut devirdeki barınma gereksiniminin gerisinden uzun soluklu eğitim hedefiyle çocuklara kapılarını açmış.
Sait Tosyalı, iş dünyasından bu süreçte dayanılmaz takviye geldiğini söylüyor. Konteyner kentlere kurulan TEGV Tahsil Birimleri’nin büyük kısmını Shell Türkiye desteklemiş örneğin.
Hatta yurtdışından ünlü isimlerin de arayıp fon verdiğini belirtti Tosyalı: “Ünlü basketbolcu Shane Larkin de bir vakıf kurmuş. Bizi aradı. Üç Ateşböceği’ni fonladılar. Bunun üzere dayanaklarla bölgede olmaya devam ediyoruz. Türkiye, eğitimde fırsat eşitliği problemini çözemedi. Bunu zelzele bölgesinde de çok net gördük; PISA’nın son raporunda da.”
DÖNÜŞÜM MÜFREDATA YANSIDI
TEGV’in gelecek 30 yıla dair planları neler? Sait Tosyalı, “Dünyadaki endüstrileşme, teknolojinin gelişimi, iklim krizi ve çevresel felaketler üzere gelişmeler mecburî olarak müfredatlara yansıdı. Biz de TEGV’de İklim, Etraf, Tabiat, Sağlıklı Beslenme, Sarsıntı ve Trafik Şuuru üzere bahislere programlarımızda yer vermeye, giderek yüklü vakit ve kaynak ayırmaya başladık. Öncelikli gayemiz çocukların bilişsel, fizikî, akademik, toplumsal ve duygusal olarak bütünsel gelişimlerini desteklemek. Bu çerçevede, toplumsal ve duygusal farkındalık ve marifetlerin artırılması, bilim ve teknoloji farkındalığı, tasarım ve proje odaklı düşünmeyi teşvik etmeye odaklanıyoruz” dedi.
TEGV’deki eğitim sisteminde imtihan, öğretmen, ders olmadığını bunların yerine istekli abi ve ablalar, etkinlikler olduğunu anlatan Tosyalı, sistemi şöyle anlattı: “TEGV’de uygulamakta olduğumuz modelimiz, çocukların atölye temelli ortamlarda eğlenerek öğrenmelerine dayanır; kadro çalışmasını takviyeler; öğrenmelerini kolaylaştırır; yeni marifetler kazandırırken yeteneklerini keşfetmelerini sağlar. Bilindiği üzere eğitimde ileri ülkelerde kodlama ilkokul ve öncesi düzeylere indi. 2018’de birincisini açtığımız Tasarım-Beceri Atölyeleri olarak isimlendirdiğimiz Maker Laboratuvarları’mız, bugün beşi taşınabilir olmak üzere 44 noktada teknolojiyi okullara taşıyor. Bu atölyelerde çocuklar yalnızca geleceğin alfabesi ile tanışmıyor, tıpkı vakitte BM’in Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları hakkında küçük yaşlardan itibaren bilgi ediniyor, projeler üretiyor; farkındalık kazanıyorlar. 2018’de Google takviyesi ile TEGV’de hayata geçen Kodlama ile Bilişim ana kollarımız ortasında kıymetli yer edindi. O günden bu yana kodlama etkinliğimize katılan çocuklarımızın sayısı 200 bini aştı. Sarsıntı sonrası Ateşböceklerimizin yarattığı tesir bir sefer daha ortaya çıktı; eğitimin kesintiye uğradığı periyotlarda yahut ulaşmakta zorluk çekilen bölgelerde Ateşböceklerimiz bulundukları etrafa ışık saçıyorlar. Tematik modellerimiz alanda daha aktif ve avantajlı olduğundan son periyotta Bilişim, Maker ve Bilim temalı araçlarımızın sayısını artırdık. Sponsorlarımızın dayanağı ile biz de Ateşböceklerimizle çocuklarımıza umut olmaya devam etmeye kararlıyız.”
GÖNÜLLÜLERİ 400 EĞİTMEN EĞİTİYOR
Sait Tosyalı’nın verdiği bilgiye nazaran yüzde 70’i üniversite öğrencilerinden oluşan TEGV gönüllüsü gençler Türkiye genelinde sayıları 400’ü bulan tecrübeli istekli eğitmenlerce eğitiliyor. Tosyalı, “Gönüllüler tesirli sınıf idaresi, etkileşimli öğretim teknikleri, proje tabanlı öğrenme, STEAM odaklı eğitim, oyunlaştırma ve dijital öğrenme platformları üzere yenilikçi eğitim modelleri üzerine eğitim alıyorlar. Ekseriyetle TEGV’de eğitim gören çocuklar ileride birer istekli olarak ailede kalmaya devam ediyor” kelamlarıyla anlattı süreci.
RAKAMLARLA ZELZELE BÖLGESİNDE TEGV
11 faaliyet yapılan vilayet sayısı
18 ateşböceği ile çocuklara ulaşıyor
9 hala yapılan ateşböceği sayısı
15 konteyner kent tahsil birimi
2 yeni sabit aktiflik noktası
1138 istekli sayısı
358.000 aktiflik saati
5200 kütüphanelerdeki kitap sayısı
1000 bisiklet sayısı
