Dünyanın gözü kulağı İsrail ve Filistin’den gelen haberlerde.
Bölgedeki çatışmalar 4’üncü gününde de sürat kesmeden devam ederken gelişmeler, global aktörlerin de pozisyonlarını derinden etkiliyor.
BBC’den Barbara Plett Usher Biden’ın dış siyasetinin Hamas atağıyla altüst olduğu görüşünde.
ABD’nin bölgeye uçak gemisi gönderme kararını ‘güç gösterisi’ olarak yorumlayan Usher ‘Ancak Hamas’ın bu saldırısı geniş kapsamlı bir İsrail saldırısını tetikleyecek. ABD, İsrail’in uzun ve cezalandırıcı yansısının bir kesimi olacak’ dedi.
Eski bir CIA vazifelisi ve dört liderin Ortadoğu danışmanı Bruce Riedel, ABD’nin bu üzere durumlarda bölgeye donanma gemileri konuşlandırmasının alışılmadık bir durum olmadığını söylüyor; ‘bu, Ortadoğu’daki beklenmedik durumlara karşı klasik bir Amerikan yansısı.’
Biden idaresinin Pentagon’a İsrail’e ek ekipman ve kaynak gönderme talimatının uzun bir savaşın işareti olabileceğini belirten uzmanlar bu durumunda ABD’nin Ukrayna’ya yardımlarını da etkileyebileceğine dikkat çekiyor.
‘Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısı Vladimir Putin’in doğum gününde gerçekleşti’ diyen Politico ise dikkat çeken bir tahlil ile okurlarının karşısına çıktı.
‘Hamas’ın Vladimir Putin’e hediyesi’ manşetini atan Politico şu değerlendirmede bulundu;
‘Ortadoğu’da böylesine yıkıcı bir güvenlik şoku, stratejik önceliği Batı’nın takviyesini ve dikkatini Ukrayna’dan uzaklaştırmak olan bir Rusya lideri için muhtemelen beğenilen bir sürprizdi. İsrail’deki büyük bir yangın tam da bunu yapma riski taşıyor.’
‘Rusya, Batı’nın gücünü Ukrayna’dan uzaklaştıran bir dizi global parlama noktasında kaosun tadını çıkarıyor ve kısmen körüklüyor’ denilen yazıda Putin’in izleyeceği siyaset için ise şu yoruma yer verildi;
‘Çoğu kişi için Putin’i, Batı’nın başa çıkamayacağı kadar fazla çatışmayı kışkırtan bir deha yahut kukla ustası olarak görmek cazip geliyor. Gerçekte tüm bu krizleri Putin başlatmadı fakat artık ateşe körükle gitmekten ve bunları kendi avantajına kullanmaktan memnun. Kaosun tadını çıkarıyor.’
Yazıda AB’li bir diplomatın ‘Bu muhtemelen Putin için en uygun doğum günü hediyesiydi’ kelamına de yer verildi.
HAMAS’IN ANA AMACI NEYDİ?
Günlerdir en sık sorulan soru ise ‘Hamas akın ile neyi hedefledi?’
İngiliz gazeteci Peter Beaumont’a nazaran, atak, bölgesel alakalar değiştikçe Hamas’a Filistin söylemi üzerinde denetim sağlamak için tasarlandı.
‘Gazze’den küçük çaplı sızmalar daha evvel de yaşanmış olsa da, bu atağın boyutu güvenliğe milyarlarca dolar harcayan İsraillilerin kendi hudutları içinde inançta oldukları fikrini çürüttü’ diyen Beaumont, bunun Lübnan’daki Hizbullah’ın ve Suriye’deki militan kümelerin gözden kaçırmayacağı bir durum olduğuna dikkat çekti.
SAVAŞIN KAZANANI KİM OLUR?
Savaşın nasıl sonuçlanacağı da karşılığı en çok aranan sorulardan biri Harvard Üniversitesi’nde Robert ve Renée Belfer milletlerarası ilgiler profesörü Stephen M. Walt İsrail’in Gazze savaşını kazanabileceğini fakat uzun vadede savaşı kaybetmesinin ihtimal dahilinde olduğunu belirtti.
Walt, bu görüşünde yalnız değil. İsrail’in alanda zafer almasının son derece mümkün olduğunu vurgulayan pek çok uzman, Tel Aviv’in uzun vadede bölgede istediği değişiklikleri yapamayacağı için mağlup olacağını lisana getiriyor.
University of Denver’da vazife alan Aaron Pilkington ise savaşın tek kazananının İran olacağı görüşünde.
