Rusya’nın tahıl mutabakatını sonlandırmasının akabinde gözler bir sefer daha Tükiye’ye çevrilmiş durumda.
Karadeniz Tahıl Teşebbüsünün sonlandırılmasının global besin fiyatlarını artırmasının yanı sıra kimi bölgelerde kıtlık ve akabinde yeni göç dalgalarına kadar uzanan bir dizi tesirinin olması bekleniyor.
Savaşın birinci gününden beri iki ülke ile de bağını sürdüren Türkiye bir kere daha arabulucu olarak öne çıkıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın diplomatik teşebbüslerinin akabinde ABD’den dikkat çeken bir açıklama geldi.
İlk başta 120 gün mühletle yapılan muahede evvel 19 Kasım 2022’de, akabinde 19 Mart 2023’te uzatılmıştı. Birinci imzanın atılmasından beri geçen 355 günde 1004 gemi toplam 1144 sefer yaptı. İstanbul Boğazı’ndan 32.8 milyon ton tahıl taşındı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin, Karadeniz Tahıl Mutabakatı’na dönmesi için Rusya’ya baskı yapmasından ABD’nin mutlu olduğunu duyurdu.
Açıklama Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller’dan geldi. Miller Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in ağustos ayında Türkiye’ye yapacağı ziyaretle ilgili soruya şu cevabı verdi;
‘Türkiye’nin Rusya’yı Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’ne yine katılmaya zorlamada oynadığı rolü memnuniyetle karşıladığımızı söylemek dışında, ziyaretle ilgili konuşmayacağım.’
Türkiye’nin tahıl teşebbüsündeki rolü hakkında da konuşan ABD’li sözcü, ‘Bu teşebbüs için muahedeye varılmasına ve Rusya’yı teşebbüsü sürdürmeye ikna etmekteçok yapıcıydılar’ dedi.
Miller Türkiye’nin, tahıl muahedesinin devamı konusundaki ‘üretken rolünü’ devam ettirmesini temmenni ettiğini de kelamlarına ekledi.
Tahıl Koridoru Muahedesi, Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde başlattığı Ukrayna taarruzlarının akabinde savaşın besin fiyatları üzerindeki tesirini azaltmak emeliyle Türkiye’nin arabuluculuğu ve Birleşmiş Milletler denetiminde Nisan 2022’de başlayan görüşmeler sonucu 22 Temmuz 2022 tarihinde İstanbul’da imzalanmıştı.
İlk olarak 120 gün müddetle geçerli olacak biçimde başlayan Tahıl Koridoru Mutabakatı, birçok defa askıya alınmış daha sonra yine uzatılmıştı.
Son olarak Mayıs 2023’te varılan ve 60 gün daha uzatılan muahededen 17 Temmuz’da Rusya geri çekildiğini açıklamıştı.
