FRANSIZ Carrefour’un bilinmeyen artırıma karşı aldığı önlem perakende dünyasında gündem oldu. Şirket, ambalajı küçülürken fiyatları düşmeyen eserleri artık satmama kararı aldı.
Haber birçok mecrada yayılırken gözler Türkiye’deki perakende zincirlerine yöneldi. Fransa’daki mağazalarında PepsiCo ve FritoLay eserlerinin bulunduğu raflara ‘Kabul edilemez fiyat artışları nedeniyle bu markayı artık satmıyoruz” notları asan ve bu eserleri stoklamayı bırakacağını duyuran Carrefour bunu, üreticilerin fiyat siyasetlerini yine gözden geçirmeleri maksadıyla yaptığını duyurdu. Şirket tıpkı vakitte sık sık raflara koyduğu çeşitli çıkartmalarla tüketiciye bu eserlerin paket içeriğinin daha hafif olup olmadığını da sorgulatıyor. Bu ikazlarda ‘Urünün tartısı düştü, tedarikçinin uyguladığı fiyat arttı’ yazıyor. Bu durum direkt olarak Carrefour’un kendi yönettiği ülkelerde uygulandığı için Türkiye’de benzeri bir karar kelam konusu değil.
‘BU ESER ŞU GRAMAJ OLSUN’
Market raflarındaki kapalı artırımı bu sayfalardan sık sık gündeme taşıyan Hürriyet Fransa’daki örneği perakende dalına sordu.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken, Türkiye’de tam bilakis markaların da perakendecilerin de enflasyonist ortamda alım gücüne hitap edebilmek için karşılıklı olarak gramajda esneklik talep ettiklerini belirtti. Yani Fransa’da perakendeciler markaya reaksiyon gösterirken, Türkiye’de kimi perakendecilerin markalara özel olarak “Bu eseri bu gramajda istiyorum” dediği tezinde bulundu. Palandöken, şöyle devam etti:
‘O VAKİT SATMAM’
“Herkesin bildiği bir eseri düşünün. Bir market ‘Bana bu eserin 1.25 litreliğini üret’ diyebiliyor. Üretici itiraz ederse de ‘Oo vakit malını almam’ diyor. 81 ilin hepsinde, köylerde bile market var. Eser ülke genelindeki binlerce mağazada raftan inmesin diye mecbur üretici bu talebi kabul edebiliyor. Sonra da istenilen gramajda milyonlarca üretim yapılıyor. Önemli bir haksız rekabet var. Marketler bu manada daha baskın zira pazarlama onların elinde. Ya da mesela 100 gram peynir alacaksın lakin sana o bahtı vermiyor zira o denli bir gramaj yok. Yalnızca iki limon alacaksın ancak fileyle satıyor. Biz bu yüzden yıllardır Perakende Yasası çıksın istiyoruz.”
‘MARKA DA DAYATABİLİYOR’
Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Lider Yardımcısı Faruk Güzeldere ise bu durumun iki taraflı olduğunu, marketlerin rastgele bir gramaj talebi olmasa da markaların birebir eseri her markete farklı gramajda satabildiğini söyledi. Güzeldere, “Türkiye’de bir markanın çeşitli perakendecilere farklı gramajlar sunduğunu, bunun haksız rekabete yol açtığını belirtmek gerekir” dedi.
‘GRAMAJ MÜSAADEYE TABİ OLSUN’
Gramaj oyunlarının en çok atıştırmalık ve çocuk bezinde yapıldığını bildiren Güzeldere, “Gramajlara standart gelmeli. Gramajı değişecekse de müsaade alarak yapılmalı. Zerzevat meyvedeki üzere künye oluşturulmalı, karekodla tarandığında gramaj bilgileri çıkmalı” diye konuştu.
TEKSÜT LİDERİ: SÜT KUTULARINA BESİN GAZI BASILIYOR
TEKSÜT İdare Konseyi Lideri Cevdet Arınık, üreticilerin kendi ortalarında gramaj belirleyebildiğini anlattı. Arınık, “200 ml sütler artık 180 ml oldu. Sütün bulunduğu kap 200 ml lakin içindeki süt 180 ml. Kutuya daha az süt konulduğu için oluşan boşluğa besin gazı basılıyor. Üreticiler bunu kendi ortalarında yapıyorlar. Misal durum meyve suyunda da var” dedi. Bunu yapmayan üreticinin eseri rafta 10 TL iken başkasının 9 TL olduğunu, hasebiyle yapmayanın satışlarının düştüğünü söyleyen Arınık, “Öyle bir haksız rekabet var ki, ya uyacaksın ya da rafta talihini kaybedeceksin” diye konuştu.
‘AMBALAJ ZİYAN OLUYOR’
Arınık şöyle devam etti: “Bir küçük ebata fikir 180 ml kutular elimizde kalıyor. Dünya kadar ambalaj materyali ziyan oluyor. Kutuda boşluk olduğu için nakliyesi de sorun. Fazla nakliye parası ödüyoruz. Çok şikâyetçiyiz. Bakanlığın gramajlara bir standart getirmesi lazım.”
