İsrail ile Hamas ortasındaki insani ateşkesin son gününe girildi. ABD, Katar ve Mısırlı yetkililerin ateşkesi uzatmak için diplomatik eforları sürüyor. Hamas dün yaptığı açıklamada, çatışmalara “insani ara” verilmesini içeren mutabakatı, daha fazla esirin özgür bırakılması doğrultusunda uzatmaya çalıştıklarını bildirirken, İsrail’de gerek ordu gerekse siyasi yetkililerin yaptığı açıklamalardan olumlu bir sinyal gelmiyor. Dün, dünya kentlerinde on binlerce kişi ise kalıcı ateşkes davetiyle protesto şovları düzenledi. İngiltere’nin başşehri Londra ve Avustralya’nın Melbourne kentinde on binlerce kişi ateşkes davetiyle sokaklara indi.
REHİNE TAKASI SÜRDÜ
İnsani ateşkesin ikinci gününde yaşanan krizin akabinde dün üçüncü günde de rehine takası gerçekleşti. Dün sabah saatlerinde iki taraf da özgür bırakılacak bireylerin listesini teslim alırken, Hamas’ın 13 İsrailli ve 3 yabancı asıllı rehineyi bırakması karşılığında İsrail de 39 Filistinli mahkûmu salıverdi. Hamas ayrıyeten “Rusya başkanı Vladimir Putin’in Filistin davasına takviyesine jest olarak” bir Rus vatandaşını hür bıraktığını açıkladı. Hamas’ın özgür bıraktığı 17 kişinin ortasında ABD ikili vatandaşlığı olan rehineler de yer aldı.
Öte yandan evvelki gün Hamas’ın İsrail’in Gazze’nin hudut bölgelerinde ateş açtığı ve kuzeye gönderilmesi planlanan yardımların yerine ulaştırılmadığını sav ederek mutabakatın ihlal edildiği suçlaması nedeniyle rehinelerin salıverilmesi gecikmeye uğramış, kriz arabulucuların sürece dahil olmasıyla çözülmüştü.
ARABULUCULAR DEVREDE
Anlaşma kurallarına nazaran bugün sona ermesi beklenen insani ateşkesin uzatılması için arabulucu ülkeler çalışmalarını sürdürüyor. İsrail medyası, Katarlı yetkililerin Körfez ülkelerinden isimlerin de yer aldığı bir delegasyonla birlikte “mevcut rehine takası mutabakatının yanı sıra gelecekteki potansiyel uzatmalar yahut farklı muahedeleri görüşmek üzere” İsrail’de bulunduklarını bildirdi. Katarlı ve Mısırlı yetkililer muahedenin uzatılması için taraflarla kapsamlı görüşmelerde bulunduklarını açıklarken, Arap haber ajansları Hamas’ın 40 İsrailli rehinenin daha özgür bırakılmasına karşılık ateşkesin 4 günlüğüne uzatılması teklifini masaya getirdiğini argüman etti.
‘SAVAŞA DEVAM EDECEĞİZ’
Ateşkesin uzaması için eforlar sürerken, İsrail tarafından bunun zıddı tarafta açıklamalar geliyor. Yazılı bir açıklama yayımlayan İsrail Genelkurmay Lideri Herzi Halevy “İsrail ordusunun kahramanca savaştığı ve rehinelerin özgür bırakılması için gereken politik ortamı yarattığını” savunarak, sürecin tamamlanmasının akabinde İsrail askerlerinin “tam kararlılıkla” savaşa geri döneceğini belirtti. İsrail Diaspora Bakanı Amichai Chikli de mevcut insani ortanın bir ateşkes olmadığını ve “Hamas terör örgütüyle bir ateşkes yapılmayacağını” söyledi.
BATI ŞERİA’DA TAHLİYELER KUTLANDI
– Hamas’ın 13 rehineyi özgür bırakılmasını izleyen dakikalarda 39 Filistinli tutuklu da İsrail hapishanelerinden tahliye edildi. Bırakılan mahkumların tümünün bayan yahut 18 yaşından küçük olduğu belirtildi. Filistinlileri taşıyan otobüsü Batı Şeria sokaklarında ailelerinin de ortalarında bulunduğu coşkulu bir kalabalık karşıladı. Kutlamalar Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’in Doğu Kudüs’teki İsrail polisine “tahliye kutlamalarını engelleme talimatı” vermesine karşın gerçekleşti.
BABASI ÖLDÜĞÜNÜ SANIYORDU
– Hamas’ın bıraktığı İsrailli çocuk rehinelerden biri olan 9 yaşındaki İrlanda asıllı Emily Hand’in babası, kızının 7 Ekim taarruzlarında öldüğünü sanıyordu. Thomas Hand, Hamas baskınından günler sonra basına “Emily’nin öldüğü haberini aldığını” söylemişti. Gazze hududundaki Kibbutz’dan kaçırıldığında 8 yaşında olan küçük kız, 9’una 17 Kasım’da girdi. Evvelki gün kızına kavuşan Thomas Hand, onun için “çok büyük bir doğum günü partisi” düzenleyeceğini açıkladı. Emily Hand’in hür bırakılması, İsrail ve İrlanda ortasında gerginliğe yol açtı. İrlanda Başbakanı Leo Varadkar’ın toplumsal medyadan Emily için “Masum bir çocuk kaybolmuştu. Artık bulundu ve geri döndü” iletisini paylaşması üzerine İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, “Emily kayıp değildi, kaçırıldı. Görünüşe nazaran ahlaki pusulanızı kaybetmişsiniz” kelamlarıyla İrlandalı Başbakanı eleştirdi.
BIDEN DUYURDU
Hamas’ın dün özgür bıraktığı şahıslar ortasında ABD ikili vatandaşlığı olan 4 yaşındaki Avigail Idan da yer aldı. ABD Lideri Joe Biden, haberi kendisi duyurdu.
TAYLANDLILAR İÇİN TÜRKİYE DEVREYE GİRDİ
– İsraille yapılan muahede kapsamında birinci gün bırakılan İsrailli rehinelerin dışında ayrıyeten Tayland vatandaşı 4 kişi de hür bırakıldı. Hamas, Taylandlıları “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teşebbüsleri üzerine” özgür bıraktıklarını açıkladı. Cuma ve cumartesi günü bırakılanlarla bir arada özgür kalan Tayland vatandaşı sayısı 17 oldu. Hamas’ın elinde 15 Tayland vatandaşı olduğu belirtiliyor. Tayland, İsrail’e tarım emekçisi olarak mevsimlik göç veriyor.
FİLİSTİNLİ SEMBOL İSİM HÜR
– İsrail’in muahede kapsamında 2. günde tahliye ettiği mahkûmlar ortasında, mahpustaki Filistinlilerin sembol isimlerinden İsra Cabis de yer alıyordu. Ailesine kavuşan 37 yaşındaki Cabis, “bütün Filistin kanarken hür bırakılmasını kutladığı için huzursuz olduğunu” söyledi.
Canlı bomba olduğu suçlamasıyla 2015 yılından bu yana mahpusta bulunan Cabis’in durumu ve hakkındaki suçlama yıllardır tartışma konusu. 2 çocuk annesi Cabis’in kullandığı araç, Haziran 2015’te Doğu Kudüs’te bir İsrail denetim noktası yakınında patlamış, patlamada bir İsrail askeri yaralanmıştı. Cabis aracındaki mutfak tüpünün patladığını belirtirken İsrail makamları, olayı “intihar saldırısı” olarak değerlendirerek Filistinli bayana 11 yıl mahpus cezası vermişti. Cabis’in yanıkları için ameliyat olma talebi ise patlamada yaralanan askerin itirazı etmesi yüzünden kabul edilmedi.
