Bir dizi program çerçevesinde Denizli’ye gelen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Pamukkale Hierapolis Antik Kenti’nde düzenlenen tanıtım merasimine katıldı. Denizli Valisi Ömer Faruk Coşkun, Denizli Büyükşehir Belediye Lideri Osman Zolan, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Ahmet Kutlhan ve Pamukkale Belediye Lideri Avni Örki’nin eşlik ettiği Bakan Ersoy, izlenilen tanıtım sineması sonrasında, “Geleceğe Miras Hierapolis” projesiyle ilgili açıklamalarda bulundu.
Denizli’nin muazzam arkeolojik varlığı üzerine yürütülen çalışmalardan bahseden Bakan Ersoy, Traian Anıtsal Çeşmesi’nin, 2 yıllık onarım sürecinin tamamlanmasıyla nasıl ayağa kaldırıldığını memnuniyetle gördüğünü belirtti. Yapılan restore çalışmasıyla ilgili bilgiler de veren Bakan Ersoy, “Daha da değerlisi, çeşmenin ana havuzu içinde bulunan İmparator Traian ve Dacialı esirden oluşan heykelin de yaklaşık 250 modül birleştirilerek restore edilmiş olmasıdır. Çünkü Traian Çeşmesi, apsidal havuzuyla ayağa kaldırılan Anadolu’daki tek örnek olmasının yanında orjinal heykeliyle birlikte ayağa kaldırılan, bu planda ve MS 113-115 yılları ortasına tarihlenen dünyadaki de tek örnektir. Bu istisnai çalışma, Laodikeia’nın simgelerinden birine yine hayat vermiş olmasının yanında arkeoloji dünyası için de parmakla gösterilecek bir onarım uygulaması olmuştur. Malumunuz, 2022 yılında da Laodikeia Batı Tiyatro yapısının onarım çalışmalarını tamamlayarak, bin 600 yıl sonra kapılarını tekrar etkinliklere açmıştık. Traian Çeşmesi ve heykeliyle de Denizli’nin eşsiz medeniyet mirasından, yaklaşık bin 910 yıllık bir parçayı bugünün kültür-turizm hayatına kazandırmış oluyoruz. Elbet kentimiz için önemli bir katma kıymet oluşturacaktır. Bu çalışmayı kısa mühlet içerisinde muvaffakiyetle gerçekleştiren Hafriyat Liderimiz Sayın Prof. Dr. Celal Şimşek’i ve takımını kutluyorum. Laodikeia hafriyat grubumuz, 6 Şubat’ta yaşadığımız o büyük afet sonrasında Hatay’da gerçekleştirdikleri özverili çalışmalarla da göğsümüzü kabartmışlardır. Onlara huzurlarınızda bir defa daha şükranlarımı sunuyorum” biçiminde konuştu.
“HİERAPOLİS; UNESCO DÜNYA MİRASI LİSTESİ’NDE YERİNİ ALMIŞ OLAN BİR KÜLTÜR VARLIĞIMIZDIR”
Düzenlenen toplantının ana konusunun Hierapolis Antik Kenti olduğunu söyleyen Kültür Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Hierapolis’in 1988 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yerini almış olan bir kültür varlığı olduğunu ve bunun bile başlı başına Hierapolis’in sahip olduğu bedeli, zenginliği idrak etmek için kâfi olduğunu söyledi. Bakan Ersoy, “İlk yerleşimlerin 2 bin 700 yıl öncesine tarihlendiği bir yerleşim alanından kelam ediyoruz. Yani Hierapolis, insanlık tarihi noktasında hem karşılıkların hem yeni soruların kaynağı olma potansiyelini ziyadesiyle taşıyor. 1957’de İtalya Torino Politeknik Üniversitesinden Prof. Dr. Paolo Verzone tarafından başlatılan, bugün Bakanlığımız ismine Salento Üniversitesinden Prof. Dr. Grazia Semeraro tarafından sürdürülen kazıların bize gösterdiği gerçek tam olarak budur. Ve düşünün ki bu 66 yıl içerisinde kentin yalnızca yüzde 3,5’i kazılmış ve ayağa kaldırılmıştır. Bu süreci hızlandırmanın vakti çoktan gelmiştir. Bu doğrultuda Türkiye’de arkeolojik kazıların 12 aya yayılması projemizin kapsamını genişleteceğimizi ve yabancı bilim heyetleri tarafından yürütülen hafriyat çalışmalarımızı da ’12 aylık kazı’ projemize dahil edeceğimizi duyurmuştuk. Kelam konusu kazılarla ilgili uyumu sağlamak üzere Türk bilim insanlarından birer ’koordinatör hafriyat başkanı’ atayacağımızı da belirtmiştik. Hala 144 hafriyat ile yürütmekte olduğumuz 12 aylık hafriyat projemize yabancı heyetlerce yapılan 32 kazımızı da dahil ederek arkeolojik hafriyat çalışmalarımızın hem bütçelerini hem de lojistiklerini tarihinde görülmemiş bir halde artırıyoruz. Bu sayede arkeolojik alanlarımızdaki yapıları çok kısa müddetlerde ayağa kaldırarak antik kentlerimize ve bulundukları bölgenin kültür ve turizm potansiyeline katma paha kazandıracağız. Hierapolis başta olmak üzere birinci etapta Efes, Bergama, Afrodisyas, Sardes, Sagalassos, Labranda, Milet, Lmyra ve Notion’da 12 aylık hafriyat süreçlerimizi başlatıyoruz. Hierapolis hafriyat ve onarım çalışmalarını yıl boyunca sürdürmek üzere Bakanlığımız ismine vazife yapacak kıymetli bilim insanımız ise Sayın Prof. Dr. Celal Şimşek’tir. Pahalı Hocamızın, grubuyla birlikte Laodikeia Antik Kenti’nde ortaya koydukları performansa çabucak konuşmamın başında kısaca değinmiştim. Kuşkumuz yoktur ki bu vazifesinde de yeni muvaffakiyet öyküleri yazacaktır. Kendisini kutluyor ve iyi olmasını diliyorum” sözlerini kullandı.
BAKAN ERSOY, “GELECEĞE MİRAS HİERAPOLİS” PROJESİNDEN BİLGİLER VERDİ
“Geleceğe Miras Hierapolis” projesinin ayrıntılarını açıklayan Bakan Ersoy, Katedralde ve Kehanet yapılarında hafriyat, paklık ve onarım çalışması yapılacağını, Erken Doğu Roma Dönemi’ne tarihlenen bu iki yapıyı mevcut bloklarıyla ayağa kaldıracak ve bu alanları 2024 yılında ziyarete açacaklarını söyledi. Bir çok çalışmanın 2025 yılında tamamlanmasını hedeflediklerini kelamlarına ekleyen Bakan Ersoy, “Birçok kıymetli çalışmanın 2025’te tamamlanmış olacağını öngörüyoruz. Bunlardan bir tanesi Hierapolis’in kuzeyindeki Doğu Roma kapısı ve surları ile Plutonium’un güneyindeki yapıda mevcut olan mimari kesimlerin belgelendirilmesi ve projelendirilmesidir. Bunu süratlice tamamlayıp mimari blokları yerlerine yerleştirecek ve 2025 yılında da bu alanları ziyarete açacağız. Birebir halde Payeli Bazilika, Kuzey ve Güney Nekropolleri ile Aziz Philippus Kutsal Alanı Ulaşım Yolunda da hafriyat, onarım ve mevcut bloklarla kısmi ayağa kaldırma süreçleri yapacağız. Bu yapıları da yeniden 2025 yılında ziyaretçilerimizle buluşturacağız. Antik Hierapolis Tiyatrosu için de Müdafaa Bölge Konseyi Kararı ile onaylanan projelerimiz var. Oturma alanları ile yan duvarları statik açıdan sağlamlaştıracak ve onarım çalışmaları gerçekleştireceğiz. Çalışmalar başladı. İnşallah burayı da 2025 yılında tamamlayacağız. Bir öteki 2025 gayeli projemizi de şu an Hierapolis Arkeoloji Müzesi olarak hizmet veren Roma Hamamı’na yönelik hazırladık. Bu kapsamda planlanan rölöve, restitüsyon, onarım ve teşhir-tanzim işi tekrar heyet kararı ile onaylandı. Süratlice uygulamaya yönelik çalışmaları başlattık. Hierapolis Arkeoloji Müzesinde ayrıyeten etraf düzenleme çalışmalarına da başlıyoruz. Heykeller için yeni bir teşhir salonu oluşturacak ve müze bahçesinde de açık alan eser sergileme yeri tasarlayacağız. Buradaki her bir iş farklı başka titizlikle yürütülürken bir yandan da biz, Bütüncül Etraf Düzenleme Projesi ile Hierapolis Antik Kenti’ni tekrar planlıyoruz. Antik kentte ziyaretçi karşılama merkezleri ve otopark alanlarını yenileyecek, yeni bir ziyaretçi idare planı yaparak kısa ve uzun tıp seyahat güzergahları oluşturacağız. Gece müzeciliği kapsamında anıtsal yapıların ve kent içindeki seyahat güzergahının aydınlatma çalışmalarını yıl sonunda tamamlamış olacağız. Bu sayede Hierapolis de Efes Antik Kenti üzere gece aktifliklerine mesken sahipliği yapabilecek. 66 yıllık mühlet içerisinde şu ana kadar yalnızca yüzde 3,5’lik bir kısımda yürütülen arkeolojik çalışmaların oranını hazırlanan bütün bu projeler, başlayan uygulamalar ve ağır bir mesai ile inşallah 2024 yılında yüzde 20’ye, 2025 yılında yüzde 45’e çıkaracağız. Bu 2 yıllık süreç için 1 milyar TL bütçe öngörüyoruz. Hierapolis’e dair son bir bilgiyi de müzecilik noktasında paylaşmak istiyorum. Birincisini Efes’te açtığımız Dijital Tecrübe Müzesi konseptinin bir örneğini de burada hayata geçireceğiz. Projelendirme çalışmalarımızı tamamladık ve en kısa vakitte uygulamasını yaparak Hierapolis’e yeni ve istisna bir cazibe ögesi kazandırmış olacağız. Efes’te olduğu üzere burada da ziyaretçilerimiz eşsiz bir tecrübe yaşayacaklar. Ben kültür varlıklarımızın korunması, yine ayağa kaldırılarak kültür ve turizm hayatımıza kazandırılması noktasında büyük mesailer harcayan bütün akademisyen ve uzmanlarımıza, çalışma arkadaşlarıma; bu noktada bizlerle iş birliği yapan, dayanak veren kurum, kuruluş ve şahıslara farklı başka teşekkür ediyorum. İnşallah daima birlikte, ülkemizin eşsiz kültür ve medeniyet zenginliğini koruyacak, yaşatacak ve gelecek kuşaklara ulaştıracağız” dedi.
Bakan Ersoy, toplantının sonlanmasıyla Denizli’den ayrıldı.