Türkiye’nin uzay misyonuna ait birinci adımlar geçtiğimiz yıllarda atılmıştı. Günümüzde ise faaliyete geçme ve fiili olarak Türkiye’nin ismi uzaya taşınıyor.
Türkiye’nin birinci astronotu Alper Gezeravcı’nın da ortalarında bulunduğu Axiom Mission 3 (Ax-3) grubunu Memleketler arası Uzay İstasyonu’na (ISS) taşıyacak roket, bu gece 00.49’da fırlatılacak. Dün yapılması planlanan fırlatma Space X’in beşerli uzay uçuşu kıdemli yöneticisi Benji Reed’in açıklamasına nazaran, mühendislik gruplarının Dragon kapsülünün iniş paraşütlerinin açılma biçiminde ve Falcon 9 roketine nasıl bağlanacağında kimi teknik problemler keşfettmesi üzerine ertelendi. Reed açıklamasına her iki sorunun da çözüldüğünü ekledi. Gezeravcı, 36 saatlik seyahatin akabinde uzay istasyonuna ulaşacak. Uzayda 14 gün kalacak olan Gezeravcı, 13 uzay deneyine imza atacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ulusal Uzay Programı’na ait değerlendirmede bulundu. Bakan Kacır, Türkiye’nin yerli uzay aracını yapıp, uzaya liman kuracağını da söyledi.
Bakan Kacır’ın açıklamaları şöyle:
Millet olmak, acıda ve tasada olduğu üzere, sevinçte, heyecanda ve gururda da bir ve bir arada olabilmektir. Türkiye, Ulusal Uzay Programı ile bir birincisi daha gerçekleştiriyor. Birinci defa bir Türk vatandaşımız Uzay Bilim Misyonunu gerçekleştirmek üzere uzay seyahatine çıkıyor.
İlk Türk Astronotumuz Alper Gezeravcı Memleketler arası Uzay İstasyonunda 14 gün boyunca yürüteceği Bilim Misyonu kapsamında, uzay vazifeleri için mikroalg hayat dayanak ünitelerinden mikroyerçekiminin insan teneffüs sistemine tesirlerine, yeni kuşak alaşımlar geliştirmeden mikroyerçekiminde bitkilerde gen düzenleme verimliliğine, Türk Bilim İnsanları tarafından hazırlanan 13 bilimsel deney gerçekleştirecek. Bu misyonun gayeleri;
– Türk Bilim Beşerlerine dünyadaki mevcut çalışmaların ötesine geçen araştırma imkanları sunmak,
– Gelecekte devam edecek beşerli uzay araştırmaları ve keşifleri için deneyim kazanmak,
– 0-21 yaş ortasındaki 27 milyon çocuk ve gencimiz başta olmak üzere toplum için ilham kaynağı olmak,
– Bilimi, Ar-Ge’yi, inovasyonu, teknolojiyi milletçe daha fazla sahiplenmemizi sağlamak. Bu misyonda astronotumuz yalnız olmayacak. İtalya’dan ve Avrupa Uzay Ajansı aracılığıyla İsveç’ten astronotlar da birebir uzay aracıyla seyahatte olacak.
Bugüne dek 40’tan fazla milletten astronotlar uzay seyahatlerine katılmış. Biz, yıllık bilimsel yayın sayısı 20 yılda 9.005’ten 48.619’a yükselen bilim ve araştırma ekosistemimiz için bu Bilim Misyonunu gerçekleştirmenin çok manalı ve gerçek olduğuna inanıyoruz. Biliyoruz ki, ehil bilim insanlarımız ülkemizde en ileri araştırma imkanına sahip olduklarında çok daha büyük işlere imza atacaklardır.
Belki kimilerimiz, bu misyonun neden kendi roketimizle kendimize ilişkin ya da ortağı olduğumuz bir uzay istasyonuna yapılmadığını sorgulayabilirler. Bugüne dek, 40’tan fazla milletten 600’e yakın astronot uzaya gitmişken, yalnızca 3 ülkenin kendi roket sistemleriyle beşerli uzay misyonları gerçekleştirme yeteneği var. Kendi uydularını uzaya gönderme kabiliyetine sahip pek çok ülkenin dahi beşerli uzay vazifeleri gerçekleştirme kapasiteleri şimdi yok. Memleketler arası Uzay İstasyonu 1998’de 15 ülke ve 5 uzay ajansı tarafından kurulurken Türkiye, bu istasyonun paydaşı olmamış, zati o tarihte maalesef bir uzay ajansımız da yokmuş. Bu, bizim bu yarışta olmayacağımız manasına elbette gelmez.
Bir yandan roket teknolojisinde Roketsan, Delta-V, TÜBİTAK SAGE üzere kurumlarımızla çalışmalarımızı yürütürken, bir yandan da beşerli uzay misyonlarına -tıpkı pek çok ülkenin yaptığı gibi- başlamak, yapmamız gereken işlerden biri. 2000’li yıllara gelinceye dek, Türkiye’de uzay araştırmaları çok kısıtlı seviyede idi. Son 22 yılda görüntüleme uydularımız Rasat, Göktürk ve İmece’yi yerli ürettik. Birinci ulusal haberleşme uydumuz TÜRKSAT 6A’yı bu yıl uzaya göndermeye hazırlanıyoruz. Sıvı yakıtlı ve hibrit yakıtlı roket teknolojileriyle uzaya erişim kabiliyeti kazandık. Uzay bilimi ve teknolojilerine yönelik geliştireceğimiz yeni projeler, ülkemize hem stratejik hem ekonomik getiriler kazandıracak.
Gelecekte yerli uzay aracımızla insansız ay misyonunu da gerçekleştireceğiz. Ulusal roket sistemlerimizle uzaya erişim kabiliyetimizi artıracak, kendimize ilişkin bir uzay limanı kuracağız. Konumlama ve zamanlama sistemi oluşturan uydu kadrolarını yerli üreteceğiz. Kalkınma yarışında asla yine geri düşmeyecek, Ulusal Teknoloji Hamlesi’ni gerçekleştirmekten vazgeçmeyeceğiz. Ve artık beşerli uzay araştırmalarına başlıyoruz. Bu, Türk Milletinin ortak kazanımıdır. İşte o nedenle; #GururDuyTürkiye
Millet olmak, acıda ve kederde olduğu gibi, sevinçte, heyecanda ve gururda da bir ve beraber olabilmektir.
Türkiye, #MilliUzayProgramı ile bir ilki daha gerçekleştiriyor. İlk kez bir Türk vatandaşımız Uzay Bilim Misyonunu gerçekleştirmek üzere uzay yolculuğuna çıkıyor.
İlk Türk… pic.twitter.com/UpnwC68KgZ
— Mehmet Fatih KACIR (@mfatihkacir) January 18, 2024