6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda yapılan değişikliklere ahenk kapsamında, Perakende Ticarette Uygulanacak Prensip ve Kurallar Hakkındaki Yönetmelikte, Ticaret Bakanlığı’nca Yönetmelik Değişikliği Taslağı hazırlanarak 24 Ağustos 2023 tarihinde ilgili kuruluşlar ve kamuoyu görüşüne açıldı. Ticaret Bakanlığı’na ulaşan görüşlerin kıymetlendirilmesi sonucunda hazırlanan ilgili 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi hakkında kanunla uyumlu olan yönetmelik Resmî Gazetede yayımlandı.
ÜRETİCİ, TEDARİKÇİ VE PERAKENDE İŞLETMELER ORTASINDA TİCARİ BAĞLANTILARLA İLGİLİ DÜZENLEMELERE GİDİLDİ
Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari ilgilerde karşı tarafın ticari faaliyetlerini kıymetli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan yahut olağan kurallarda taraf olmayacağı bir ticari bağın tarafı olmasına neden olan faaliyetler, “haksız ticari uygulama” olarak tanımlanarak yasaklandı.
Bu kapsamda;
- Karşı tarafın rastgele bir bireyden mal yahut hizmet teminine zorlanması,
- Kampanya maliyetinin, kampanyalı satış yapmak istemeyen tarafa yansıtılması,
- Tarım ve besin eserlerinin tedarikinde ticari alakanın kaidelerinin, yazılı yahut elektronik ortamda yapılan kontratla belirlenmemesi,
- Sözleşmede tek taraflı değişiklik yapma yetkisi veren yahut açık ve anlaşılır olmayan kararlara yer verilmesi,
- Ürün talebini direkt etkileyen rastgele bir hizmet verilmediği halde, karşı taraftan prim ve bedel alınması,
- Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerine yönelik siparişlerin, eserin teslim tarihinden evvelki 30 gün içinde iptal edilmesi, eserlerinin tesliminden sonra bozulma üzere maliyetlerin karşı tarafa yansıtılması ve satılamadığı gerekçesiyle iade edilmesi,
- İdari ve cezai yaptırımlara yahut müşteri şikâyetlerine ait maliyetlerin üretici yahut tedarikçiye yansıtılması,
- Kamu kurumlarına yahut isimli mercilere müracaatta bulunulduğu gerekçesiyle karşı tarafa ticari misillemelerde bulunulması,
- İşletme ölçeği ile eser ve faaliyetlerine ait temelli konularda gerçek dışı yahut aldatıcı açıklama yahut bildirimde bulunarak karşı tarafın ziyanına sebep olunması, yasaklanarak, idari para cezasına bağlandı.
ÜRETİCİ, TEDARİKÇİ VE PERAKENDE İŞLETMELER ORTASINDA TARIM VE BESİN ESERLERİNİN TEDARİKİNDE ÖDEME MÜDDETLERİ KISALTILDI
Yönetmelik ile üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerinin tedarikinde tarafların ölçeğine bakılmaksızın ödeme mühleti “45 gün” olarak belirlendi. Eserlerin tedarikinde ‘alacaklının küçük, borçlunun orta yahut büyük ölçekli’ ya da ‘alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli’ olması durumlarında; alacaklının borçludan ölçeğinin daha küçük olması durumunda küçük ölçekli işletmeyi korumak emeli ile bu mühlet “30 gün” olarak belirlendi.
Ayrıca düzenleme ile üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulmayan tarım ve besin eserlerinin tedarikinde alacaklının küçük, borçlunun orta yahut büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli olması durumlarında 60 gün olarak belirlendi.
Söz konusu bu düzenleme ile, ödemeler konusunda taraflar ortasında ihtilafların azaltılması, vade kısalması ile üreticinin yahut tedarikçinin en son fiyat belirlenirken finansman maliyetinin ve fiyatların düşürülmesi hedefleniyor.
VATANDAŞLARIN GLÜTENSİZ, LAKTOZSUZ VE GİBİSİ ESERLERE ULAŞMASININ KOLAYLAŞTIRILMASI HEDEFLENDİ
Glütensiz, laktozsuz, düşük proteinli ve gibisi özelliklere sahip besin eserlerine ait arzın artırılması ve talebin karşılanmasını desteklemek amaçlandı. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı’na, işletme konusu süratli tüketim mallarının satışı ve şube sayısı 200’den fazla olan zincir mağazalara, 250 metrekareden fazla satış alanına sahip şubelerinde uygulanmak üzere, tıbbi beslenme tedavisi gerektiren hastalıklara yönelik besin eseri satış yükümlülüğü getirme yetkisi verildi.
1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan bütün bu düzenlemeler uyarınca, perakende ticaretin üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari faaliyetleri düzenlerken, tıbbi beslenme tedavisi gerektiren vatandaşlarımızın glütensiz, laktozsuz ve gibisi özelliklere sahip eserlere ulaşmasının da kolaylaştırılması amaçlanıyor.
