Türkiye Cumhuriyet faizi 500 baz puan artırdı ve yüzde 40’a çıkardı. Merkez Bankası’nın faiz adımı sonrasında bankaların da harekete geçmesi bekleniyor. Merkez Bankası faizi yüzde 35 olarak belirlediğinde yüzde 46’ya varan mevduat faizi veren bankaların yeni oranlarla birlikte yüzde 50-55 aralığında mevduat faizi vermesi bekleniyor.
REEL FAİZ MAKASI KAPANACAK
Yıllık enflasyon Ekim ayı için yüzde 61.36 olarak açıklandı. Orta Vadeli Program’da 2023 yılı için enflasyon varsayımı yüzde 65, 2024 için yüzde 33, 2025 için yüzde 15,2, 2026 yılı için de yüzde 8,5 oldu.
Merkez Bankası ise 2023 yıl sonu enflasyon kestirimini yüzde 65, 2024 yıl sonu kestirimini yüzde 36 olarak güncelledi. Banka, 2025 yıl sonunda enflasyonunun ise yüzde 14’e gerileyeceği öngörüsünde bulundu.
Nominal faiz ile gerçek faiz ortasındaki makas da son faiz artırımları ve mevduat faizlerindeki yükselişle kapanmaya başladı. Bankalar yıllık yüzde 50’yi aşan faizler verirse, enflasyon yüzde 61 düzeylerinde takip edilirse bu durumda parasını faizde değerlendirenler 11 puan enflasyona karşı kayıpta bulunuyor. Merkez Bankası’nın önümüzdeki aylarda faiz artırması halinde gerçek faiz makasının da kapanması bekleniyor.
Yıllık kümülatif olarak hesaplandığında ise bankaların mevduat faizini yüzde 50’ye çıkarmasıyla birlikte oran yüzde 63’ü aşıyor ve gerçek faiz müspet tarafa geçmiş oluyor. Öbür bir deyişle TL mevduatlar enflasyonun Ekim ayı düzeylerinde sabit kalması halinde enflasyonun üzerinde getiri sağlamış oluyor.
YILLIK YÜZDE 50 FAİZLE 1 MİLYON LİRAYA 1 AYDA 41 BİN 677 LİRA
Parasını mevduatta kıymetlendirmek isteyenler faiz getirisiyle birtakım yatırımlardan daha yüksek gelir elde edebiliyor. Yüzde 50 faizle 1 milyon lirasını mevduata yatıran mudinin 32 günün sonunda parası 1 milyon 41 bin 677 lira oluyor. Diğer bir deyişle 1 milyonuna karşılık 41 bin 677 lira faiz almış oluyor. Parasının faizine dokunmayıp anapara+faiz ile birlikte tekrar mevduat yapması halinde kümülatif olarak faiz yararı da belirtilen faiz oranından çok daha fazla artmış oluyor.
Fiyatların dinginleştiği ve gerilemeye başladığı bu periyotta arabasını satıp faize koyan birisi ilerleyen aylarda daha düşük fiyattan tıpkı arabasını yerine koyma ihtimaline de sahip oluyor. Ayrıyeten parasını istediği an mevduatı bozarak nakit halde kullanabilecek olmasından ötürü fırsatlara yönelik süratli aksiyon alabiliyor.
Günümüzde İstanbul’da ortalama olarak kiralar 13-20 bin bandında değişkenlik gösteriyor. Yatırım maksatlı alınan ve ortalama olarak 2,5-3 milyon lira ortasında değişen bir konut satılıp mevduat faizine konulduğunda ayda 125 bin lira faiz getirisi sağlıyor. Öteki bir deyişle kirası 15 bin lira olsa yüzde 733 oranında kiradan daha fazla kar sağlıyor. Ayrıyeten fiyatların düşmesi ihtimali göz önüne alındığında her an kullanılabilecek nakit de elde bulunmuş oluyor.
KÜMÜLATİF OLARAK ARTIYOR
Mevduata yatırılan paraya hiç dokunmadan her ay anapara+faiz ile birlikte yine kıymetlendirilmesi halinde 12 ay sonunda kümülatif olarak faiz de artmış olacaktır. Düz mantıkla 1 milyon lirası olan ve yıllık yüzde 50 ile parasını vadeye bağlarsa yıl sonunda 1 milyon 416 bin lira ana parasıyla birlikte getiri elde eder. Lakin parasının faizini de her ay işletip ve anapara+faiz ile birlikte tekrar mevduat açarsa yıllık getirisi yüzde 63’ü aşar ve 1 milyon lirası 1 milyon 632 bin lira olur. (Not: Meblağlardan stopaj vergisi düşülmeden hesaplanmıştır)
MEVDUATTAKİ PARANIN 400 BİN LİRASI DEVLET GÜVENCESİNDE
Yurt içi şubelerde; resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ilişkin olanlar haricindeki, TL, ve değerli maden cinsinden mevduatlar, her bir mevduat bankasında her bir kişi için, 2023 yılında 400 bin TL’ye kadar sigorta kapsamında bulunuyor.
