İklim krizine karşı ortaya konulan planların güçlendirilmesi ve somut adımlar atılarak hayata geçirilmesine ait müzakerelerin yapılacağı BM İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 28. Taraflar Konferansı (COP28), BAE’nin konut sahipliğinde başladı. COP28 Lideri Sultan El Cabir yaptığı açılış konuşmasında, “Sonunda bu günün geldiği için çok memnunum. Farklı geçmişlerden, farklı kuşaklardan geliyoruz lakin hayati bir şeyi paylaşıyoruz. Hayatımızın her bir noktasında hepimiz bir seçim yaptık, büyük bir sorumluluğun yükünü taşımaya yardımcı olmak için bir seçim. Bu seçim, bugün hepimizin burada, BAE’de bulunmasının nedenidir. Dünya bir yol ayrımına geldi” dedi. Dönüm noktası niteliğindeki 2015 iklim muahedesinin temel vaatlerinden olan global sıcaklığın sanayi öncesi düzeylerin 1,5 derece üzerine çıkmasına müsaade verilmemesi gerektiğini hatırlatan Cabir, “Kutup yıldızımız olan 1,5 dereceyi asla gözden kaçırmayın” sözlerini kullandı.
BİRLİKTE ÇALIŞMA ÇAĞRISI
Cabir, ülkelere ve fosil yakıt şirketlerine global iklim gayelerine ulaşmak için birlikte çalışma davetinde bulundu. Cabir, ülkelerin emisyonlarında daha fazla kesinti yapma kelamı vermeleri, yenilenebilir güç kapasitesini üç katına çıkarmak, güç verimliliğini ise iki katına çıkarmak için birlikte çalışmaları gerektiğini söyledi. En büyük petrol ve gaz şirketlerinden kimilerinin metan emisyonlarını 2030 yılına kadar sıfıra indirmeyi taahhüt etmeye hazır olduklarını belirten Cabir, bunun kıymetli olduğunu vurguladı. Cabir ayrıyeten, birçok ulusal petrol şirketinin 2050 için net sıfır amaçlarını benimsediğini kaydetti. Cabir, BAE’nin gelişmekte ve iklim krizine karşı savunmasız olan ülkelerin “kalkınma ve iklim siyaseti ortasında seçim yapmak zorunda kalmaması için finansmanın kilidini açacağını” duyurdu.
Cabir, doruğun savunmasız ülkelerin iklim değişikliğiyle başa çıkmalarına yardımcı olacak bir fon için 100 milyar dolar da dahil olmak üzere vaatlerini yerine getiren bir tepe olması gerektiğini vurguladı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise iklim doruğunun başlangıcında, bu yılın insanlık tarihinin en sıcak yılı olacağını söz etti. Guterres, “İklim çöküşünü gerçek vakitli olarak yaşıyoruz” dedi. Milletlerarası topluma harekete geçmeleri ve iklim taahhütlerini yerine getirmeleri istikametinde davette bulunan Guterres, rekorun dünya önderlerinin tüylerini diken diken etmesi” gerektiğini vurguladı. Guterres, deniz düzeylerinin ve deniz yüzeyi sıcaklıklarının rekor düzeylere ulaştığını, Antarktika’daki deniz buzu düzeylerinin ise rekor seviyede düşük düzeylere ulaştığını kaydederek, “Bu yıl dünyanın dört bir yanındaki toplumlar yangınlar, seller ve kavurucu sıcaklıklarla boğuştu. Rekor seviyedeki global ısınma, dünya başkanlarının tüylerini diken diken etmeli ve onları harekete geçmeye zorlamalı” formunda konuştu.
CABİR SAVLARI YALANLAMIŞTI
BAE’nin devlet petrol şirketi ADNOC’un ve yenilenebilir güç şirketi Masdar’ın başında bulunan Cabir dün gerçekleştirdiği basın toplantısında ise tepe sırasında BAE’nin 15 ülkeyle fosil yakıt mutabakatlarını görüşme planları olduğuna dair çıkan tezleri yalanlamıştı. Cabir kelam konusu argümanın COP28 başkanlığını baltalamayı amaçladığını belirterek, “Bu tezler yanlıştır, hakikat değildir” tabirlerini kullanmıştı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DA KATILACAK
Bu yıl 28. si düzenlenen ve 12 Aralık’a kadar sürecek olan konferansın ana gündeminde 2015 yılında Paris’te mutabakata varıldığı üzere global ısınmayı 1,5 derecede sabit tutma gayesinin canlandırılması ve hükümetlerin iklim aksiyonu vaatlerini daha kapsamlı hale getirecek bir muahedeye varılması yer alıyor. Dünya başkanlarını bir ortaya getiren konferansa Türkiye’den Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılacak. Yarın dorukta konuşması beklenen Erdoğan’ın toplantı marjında birtakım iştirakçi ülkelerin önderleriyle ikili görüşmeler yapması bekleniyor.
Öte yandan, Geçtiğimiz Mısır’ın konut sahipliğinde gerçekleştirilen COP27, savunmasız ülkelerdeki iklim felaketleriyle uğraş edilebilmesi için “kayıp ve hasar fonu” kurulması kararıyla sona ermişti.