Bu görüntülerde hata olmasına karşın kaçak hafriyat yapan şahıslar, çeşitli kimyasallarla korozyona uğrattıkları nesneleri güya hafriyat esnasında bulmuş üzere gösteriyor. Görüntülerde ekseriyetle açık yerde gerçekleştirilen hafriyatlarda bir çömlek içerisinde ve sikkeler bulunuyor. Görüntüler milyonlarca izlenirken, bu görüntüleri çeken bireyler de dün Hürriyet’in gündeme getirdiği üzere hem çeşitli aletleri pazarlıyor hem de alan tarama faaliyetleri yaptıklarını argüman ederek vatandaşlardan binlerce talep ediyor.
ÇOK TARAFLI ZARAR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Gayret Daire Başkanlığı ise bu hususta özel bir belge hazırladı. Buna nazaran bu görüntüler yalnızca izleyenleri dolandırıcılık ağına düşürmekle kalmıyor. Ayrıyeten kaçak hafriyat yapmaya özendirerek de Türkiye’nin kültür varlıklarını büyük bir tehlike ile karşı karşıya bırakıyor.
SAYI GİDEREK ARTIYOR
Bol bol cürüm ögesi barındıran bu görüntülerin yayılması ve izlenme oranlarının artması ile birlikte 2863 sayılı Kanuna nazaran hata işleyenlerin sayısı son 3 yılda 1755’ten 2 bin 170’e çıkarken olaylarda ele geçirilen eser ve nesne sayısı da 260 binden 445 bin 593’e ulaştı. Yani görüntülerin izlenme oranlarının artması ile kaçak hafriyat faaliyetlerinin artması ortasında önemli bir irtibat var.
PLATFORMLARA UYARI
Bakanlığın ilgili üniteleri tarafından hazırlanan evrakta bu görüntülerin kimler tarafından ne hedefle çekildiği ayrıntılı olarak belirtilirken görüntü platformlarına kültür varlıklarının nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğu anlatılıyor. Platformlara da kaçak hafriyat ve define görüntülerinin ‘topluluk kurallarını ihlal’ eden davranışlar ortasına alınması ve bu bahiste işbirliğine gidilmesine dair bir talep iletiliyor.
ÖRNEK KANAL ‘KAZMA’ PROJESİ
BAKANLIK, kaçak hafriyat ve definecilik faaliyetleriyle kültür varlıklarının tahrip edilmesine karşı şuur oluşturmak hedefiyle Youtube üzerinden yayınlanacak “Kazma” isimli kanalın faaliyete geçirilmesini planlanıyor. İçerikler Bakanlık tarafından hazırlanacak. Böylelikle “define, hazine, dedektör” üzere internet aramalarında ziyanlı görüntülerin yerine bu içeriklerin görünür olması sağlanacak.
MASKELER VE KOLAY BİRTAKIM ALETLERDE HEYECANLI VİDEOLAR
Çoğunlukla Youtube üzerinden yayınlanan görüntülerde telefon numaraları ve çeşitli irtibat bilgileri de paylaşılıyor. Görüntülerde hazine ya da define bulduğunu tez eden bireyler daha sonra kendi kullandıkları kolay demir çubukları 5 bin liradan satmak istediklerini söylüyor. Görüntülerin altına yapılan yorumlardan çok sayıda vatandaşın da bu görüntülere inanıp sipariş vermek istediği görülüyor. Onlarla birlikte kendi yerinizde define aramak isterseniz de sizden 5 bin dolar fiyat talep ediyorlar. Lakin görüşmenin başında parayı önden alacaklarını ve bir garanti veremeyeceklerini söylüyorlar. Birçok vatandaş ise bu görüntülerdeki aksiyonların büyük bir kabahat olduğunun farkında değil.