Türk dizi kesiminin ünü hudutları aşıyor. Kimi ülkelerde Türk dizileri televizyon dünyasının istikrarlarını bozuyor. Kimi uyarlamalar özgünlerinden daha fazla izleniyor. Milyonlarca bireye dokunan dizeler Avrupa ülkelerinde kanal idarelerinin bile değişmesine neden oluyor. Tüm bunlar yurtdışına ihraç edilen her bir Türk dizisi ile daha da perçinleniyor. Dizi ihracatından gelirler de artıyor.
İLK KIRILMA NOKTASI GÜMÜŞ DİZİSİ
Sektördeki son durumu Hürriyet’e kıymetlendiren Hizmet İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi ve Cümbüş ve Kültür Hizmetleri Komitesi Lideri Fatih Aksoy’a nazaran bu alandaki birinci kırılmayı sağlayan dizi Kanal D’de yayınlanan Gümüş oldu. Gümüş, birinci ihraç edilen dizi olmasa da birinci büyük etkiyi yaratan ve kesimin önünü açan proje olma üzelliğinde. Bu müddette dalın çok süratli bir gelişim gösterdiğine değinen Aksoy, “Oyunculuk, çekim teknikleri ve senaryo manasında çok ileri bir noktaya ulaştık. Şu an yılda 70 kadar dizi çekiliyor. Tahminen 20’si dönemi tamamlıyor. 10 tanesi ihraç ediliyor. Ve Türk üretimleri tüm dünyada keyifle izleniyor. Avrupa kanallarını ele geçirdik. En fazla para kazanan ülke değiliz lakin en çok izlenen ülkeyiz. ABD’de kısım başı 4 milyon düzeyleri konuşuluyor. Biz de kısa müddette 1 milyon doları göreceğiz. Türkiye’de çok yeterli bir reyting sistemi var. Türkiye’de başarılı olan dizi tüm dünyada tutuyor. Reytingler düşükse dünyada da izlenmiyor” sözlerini kullandı.
Yapımcı Fatih Aksoy, Gümüş, Sadakatsiz, Yargı, Bayan, Kızım, Paklar Apartmanı, Bizim Kıssa, Kardeşlerim, Yasak Elma, Sen Çal Kapımı üzere dizilerin satıldıkları ülkelerde çok kıymetli başarılara imza attığını söyledi.
PARASIZ KANALLARDA TÜRK DİZİLERİ LİDER
Türkiye’nin dünyada parasız kanalların tümüne dizi ihracatı yaptığına vurgu yapan üretimci Fatih Aksoy, “Türk dizi kesimi her ülkede bu alanı domine ediyor. Bizden sonra dizi üretiminde Amerika var. Lakin onlar daha çok paralı ve dijital platformlarda aktifler. Tüm ülkelere gidin parasız kanalların hepsinde bir Türk dizisi olduğunu göreceksiniz. Hem de ‘prime time’ saatlerde. Zira bir Türk dizisi yayınlamaya başlayan kanal kendi ülkesinde en çok izlenen kanal oluyor. Buna direnen de rekabette geride kalıyor. Burdaki ilgiyi gören Türk dizisi ile rekabete giriyor. Hint ve Latin Amerika dizileri Türk dizilerine nazaran çok ucuz lakin yeniden de önder olmak ismine Türk dizilerini yayınlıyorlar. İzleyicinin talebi bu istikamette. İspanya’da Türk dizisi yayınlamaya başlayan bir kanal uzun yıllar sonra birinci oldu ve rakip kanalın idaresi değişti. Onlar da Türk dizisi yayınlamaya başladılar” halinde konuştu.
BÖLÜM BAŞI 700 BİN DOLARLIK İHRACAT
Türkiye’de dizi kesiminin ihracatının daha da başarılı olması için rekabetin devam etmesi gerektiğini söyleyen Fatih Aksoy, “Bugün bir kısmı 300 bin dolar ila 700 bin dolar ortasında ihraç ediyoruz. Daima olarak pazar kazanıyoruz. İngilizce yayın yapan pazarlara da girebilirsek bu muvaffakiyet katlanacak. Birebir vakitte da bizim sert rakabetimizin devam etmesi gerekiyor. Bir işin çok başarılı olması için 6-7 dizinin başarısız olması lazım. Her gün 7 dizi rekabet ediyor” dedi.
DESTEK ŞART
Rekabetin korunması ve daha fazla muvaffakiyet için de dizi bölümünün desteklenmesi gerektiğini tabir eden Aksoy, “Televizyon kanallarının desteklenmesi gerekiyor. Burada hem ihracat hem tanıtım yapılıyor. İspanya, İtalya, Fransa, İngiltere, İrlanda ve Macaristan bu dayanakları veriyor. Tek istedikleri şey dizilerin ülkelerini tanıtması. Harcanan paranın muhakkak bir kısmını geri alabiliyorlar. Avrupa ülkeleri Türk dizilerinin konumuna gelmek için tüm maliyetleri karşılamaya hazırdı tahminen de. Türkiye’nin de bu hususta adım atması ve bölümü desteklemesi kural. Bu türlü bir reklam gücü diğer bir alanda yok çünkü” haline konuştu.
BİR KISMIN MALİYETİ ORTALAMA 250 BİN $
Şu anda bir dizinin kısım başına maliyetinin 250 bin dolar civarında olduğunu anlatan Fatih Aksoy, kelamlarına şöyle devam etti: “Bunun üçte biri oyuncu fiyatları, üçte biri grup, üçte biri ise yapım masrafı. Bir dizi için 100 kişilik bir takım kuruyoruz. Sonra bu takım ikiye bölünüyor. 24 saat çalışan bir sistem var. Dünyada örneği yok. Her şey birebir anda oluyor. Çekim, senaryo, kurgu… Birebir sistemi İspanya’da kurmaya çalışıyoruz lakin Türkler kadar pratik olamadıkları için çok zorlanıyoruz. Piyasada en büyük ıstırabımız ise muharrir. Bulduğumuz bir müellifin çabucak suyunu çıkarıyoruz. Çok çalışıyorlar. Bu tempoda üretmek güç. Yenilerini bulmak daha da güç.”
UYARLAMALAR GERÇEĞİNİ GEÇİYOR
Türkiye’de uyarlama dizilerin de çok başarılı bir formda işlendiğini lisana getiren Fatih Aksoy, “Sadakatsiz nitekim çok büyük bir muvaffakiyet yakaladı. Shameless uyarlaması Bizim Kıssa dizisi de ABD’de bile açık kanalda yayınlanacak bir dizi değildi. Ancak bir formda uyarladık. Bizim uyarladığımız versiyon Meksika’da, bütün Latin Amerika’da, Doğu Avrupa’da ve Ortadoğu’da Hazal Kaya tesiriyle 300 milyon bireye ulaştı” tabirlerini kullandı.
TÜRKÇE İZLİYORLAR, MANA VEREMİYORUZ
Türk dizilerinin tüm ülkelerde açık kanallarda milyonlarca kişi tarafından izlendiğini belirten Fatih Aksoy, “Bir de Youtube izlenmeleri var. Biz televizyondan 4 hafta sonra yayınlıyoruz. Aslında yurt dışındaki Türkler izlesin diye yalnızca alt yazılar kapalı olarak yayınlıyoruz fakat Brezilya’da, Arjantin’de izlenme rekorları kırıyor. Yani Türkçe izleyip ne anlıyorlar bilmiyoruz. O ülkelerde trendlere giriyor diziler” dedi.