İsrail ordusu, Jabalia mülteci kampında tutuklandığı tez edilen Hamas savaşçılarını gösteren bir görüntü yayınladı.
Söz konusu görüntüde bir adamın askere hakikat yürüdüğü ve sol elinde tüfek, sağ elinde ise el tabancası verdiği görülüyor.
Videonun farklı bir versiyonun ortaya çıkması, klibin sahnelenmiş olduğu ve görüntünün yepyeniliği konusunda soru işaretlerine yol açtı.
BBC Verify, imajların Jabalia mülteci kampının kuzeyindeki Beyt Lahia’daki bir BM okulunun önünde olduklarını tespit etti.
Videoyu kare kare inceleyen BBC şu değerlendirmede bulundu;
‘İlk olarak güneşin pozisyonu nedeniyle çekildiğini bildiğimiz bir görüntüde, adamın sağ elindeki silahı kaldırımda üst üste koyduğu görülüyor. Bir sonraki görüntüde, güneş batarken adam, sol elindekilerin üzerine farklı bir silah yerleştiriyor. Durağan manzaralar bu sekansı doğruluyor ve kayıt altına alıyor.’
Görüntüler ile ilgili hala birtakım soru işaretleri olduğunun altını çizen BBC ‘Adamın silah zoruyla tutulduğu ve ekran dışından talimatlar verildiği dikkate alındığında, silahları “teslim mi ettiği” yoksa yalnızca talimat verildiği üzere hareket edip etmediği belirli değil. Zati iç çamaşırları ile bırakılan bir adamın silahları kendi üzerinde gizlemiş olamayacağı göz önüne alındığında, İsrail birliklerinin bu silahlardan haberi olmaması pek mümkün görünmüyor’ dedi.
BCC bu durumun gerçek bir teslimiyet hareketi yerine kamera karşısında gerçekleştirilmiş olabileceğini düşündürdüğünü yazdı.
Katar merkezli Al Jazeera ise görüntüdeki şahsın Gazze’de tanınmış, alüminyum atölyesi olan bir kişi olduğu ve Gazze’nin kuzeyinde farklı bir kasabadan kaçırıldığını ortaya çıkardı.
Katar merkezli haber platformu ‘bu görüntüye daha yakından bakıldığında bunun kurgu olduğu ortaya çıkıyor’ sonucuna ulaştı.
Texas Üniversitesi’nden propaganda ve teknoloji manipülasyonları uzmanı Samuel Wooley, savaşta “kamuoyunu manipüle etmek” için görüntülerin kullanılmasında yeni bir şey olmadığını söyledi ve Al Jazeera’ya şu değerlendirmede bulundu;
‘Görüntüler birçok halde tahrif edilebilir ve düzmece olabilir ve bu yapay zekanın kullanımını da içeriyor. Manipüle edilmiş görüntülerin kalitesinde büyük bir artış olduğunu görüyoruz, bu da her zamankinden çok daha karmaşık ve inandırıcı görüntüler üretmeyi mümkün kılıyor.’
Al Jazeera ‘Gerçek mi, kurgu mu: İsrail nitekim ‘Hamas savaşçılarını’ teslim mi alıyor?’ başlıklı haberinde şu tabirlere yer verdi;
‘Silahlı görüntü gösterisi, İsrail ordusunun cürümlerini Batılı izleyiciler önünde örtbas etmeye yönelik umutsuz bir teşebbüsü olsa da, Filistinli erkek ve oğlan çocuklarının aşağılanmasını gösteren imgelerin ve manzaraların yayınlanması öbür bir maksada hizmet ediyor. İsrail halkının moralini yükseltirken Filistinlilerin moralini bozmayı amaçlıyor. Bu, Filistinlilerin zalimce öldürülmese bile bastırılması ve tahakküm altına alınması gereken bir halk olarak görüldüğü işgal ideolojisinin açık bir yansımasıdır.’
Al Jazeera ayrıyeten yayınlanan manzaraların dünya çapında öfkeye neden olduğunu yazdı.