Dünyanın üretim üssü olarak görülen Asya’da genç kuşağın fabrikalarda çalışmak istememesi, şirketleri çalışma ortamını daha ilgi alımlı hale getirmeye yönelik uygulamalara itiyor. Amerikan Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan bir tahlile nazaran, bölgedeki ucuz iş gücüne dayalı modelin değişmesi ve bunun da bir mühlet sonra tüketim mallarındaki fiyatlara yansıması ihtimali var. 20’li yaşlardaki çalışanların büyük kısmının şirketin eğitim evresinde ayrıldığı, çalışmaya başlayanların ise sırf birkaç yıl devam ettiği belirtiliyor.
APPLE OFİSİ GİBİ
Şirketler, toplumsal medyanın aracılığıyla global kültürün tesirinde kalan ve fabrikalarda çalışmak istemeyen genç jenerasyonun ilgisini çekebilmek için birtakım düzenlemelere gidiyor. Malezya’da fabrikaları daha alımlı hale getirmek için üniforma giyme zaruriliği kaldırılırken, birebir vakitte APPLE ve Google merkez ofislerini baz alarak binalarda daha fazla cam kullanımı, çalışma ortamının güneş alması ve fabrikada müzik yayını yapma üzere yeniliklere başvuruluyor.
YOGA VE DANS DERSLERİ
Bazı fabrikalar ise fizikî şartları daha da ilgi cazibeli hale getirme yoluna gidiyor. Bilhassa hazır giysi üretimi yapan kimi fabrikalar, maaşları ve yemek fiyatlarını arttırmanın yanı sıra çalışanların çocukları için kreş hizmeti, yoga ve dans dersleri, bowling geceleri ve partiler düzenliyor. Kimi işletmeler kafeteryalarını New York’taki şık bir kahveciye benzeri formda dönüştürüyor.
ÜCRETLER VE MALİYETLER ARTTI
– Asyalı emekçiler için sevindirici olan bu teşebbüsler maliyetlerin artmasıyla sonuçlanıyor. Bölgede büyük üretim üslerine sahip olan Barbie bebeklerin üreticisi Mattel ve Nike geçtiğimiz devirde personellik sarfiyatları nedeniyle eser fiyatlarını arttırma kararı aldı. Birleşmiş Milletler datalarına nazaran; Vietnam’da fabrika çalışanlarının fiyatları 2011’den bu yana iki kattan fazla artarken, Çin’de ise 2012-2021 ortasında yüzde 122 artış gösterdi. Uzmanlar, şirketlerin lojistik ve altyapı meseleleri nedeniyle geçmişin bilakis fabrikalarını daha ucuz bölgelere taşıyarak yeni duruma karşılık veremeyeceği görüşünde. Önümüzdeki yıllarda tüketim mallarının fiyatlarının ve tüketim alışkanlıklarının değişeceği öngörülüyor.
