– PepsiCo Türkiye olarak iki yıldır Tarımda Olumlu Gelecek Sempozyumu’na konut sahipliği yapıyorsunuz? Bu sempozyumun emeli nedir? Bu türlü bir tertibin öncülüğünü üstlenmekte kurum olarak sizi motive eden nedir?
Bizim bu sempozyumu düzenlerken temel maksadımız tarım ekosisteminin paydaşlarını bir ortaya getirerek tecrübe paylaşımı yoluyla bütüncül tahliller üretilmesine katkı sağlamak. Açıkçası biz tarımda sürdürülebilirliği sağlayarak besin krizinin önüne geçilebileceğini düşünüyoruz. Toprağı, su kaynaklarını koruyarak, yenileyici tarımı geliştirerek, çiftçilerimizin ve tarımın şartlarını güzelleştirerek, teknolojiyi tarımın faydasına kullanarak bunu başarabileceğimize inanıyoruz. PepsiCo olarak 200’den fazla ülke ve bölgede, eserleri tüketiciler tarafından günde 1 milyardan fazla tüketilen bir şirketiz. Bu büyük ölçek sebebiyle kendimizi sorumlu hissediyor ve fark yaratabileceğimize inanıyoruz. PepsiCo olarak birebir vakitte dünyanın en büyük tarım işletmelerinden birine sahibiz. Türkiye başta olmak üzere dünyanın farklı ülkelerinde tarım ismine müspet değişim yaratan uygulamalarımızla yarattığımız etkiyi açık bir biçimde görüyor ve ölçümlüyoruz. Ekosistemimizde yarattığımız değişimi görmek bizi gelecek ismine umutlandırıyor.
– Tarımda temel olarak neler yapıyorsunuz?
PepsiCo Olumlu (pep pozitif) stratejimiz doğrultusunda tarladan son tüketiciye kadar uzanan paha zincirimizin her noktasında sürdürülebilir bir besin sistemi oluşturmak için çalışıyoruz. Türkiye’de 20 kentte, toplam 5 bin hektarlık alanda 200’ün üstünde çiftçiyle kontratlı olarak Türkiye’deki cipslik patatesin yaklaşık yüzde 60’ını üretiyoruz. Yaklaşık 300 şahıstan oluşan Agro grubumuz kontratlı tarım yaptığımız çiftçilerin tarlalarını yıl boyunca ziyaret ederek onlara alanda takviye oluyor. Çiftçilerin ürettikleri eserleri kontratlı tarım çerçevesinde satın alarak onların ekonomik olarak sürdürülebilir bir çiftçilik modeliyle ilerlemelerine dayanak oluyoruz. Örneğin Lay’s ve Ruffles markalarımızda kullandığımız patatesleri yüzde 100 yerli tohumlar ile ülkemizde üretiyoruz. Çiftçileri 16 yıldır tedarikçi eğitim ve bağlantı platformu PepsiCo Agro Akademi ile destekliyoruz. Tarımda dijitalleşme kapsamında geliştirdiğimiz Croptrak taşınabilir uygulamasıyla tüm tarlalarımızı online olarak takip ederek ziraî kaynaklarımızı koruyoruz. Değişen tüketim gereksinimlerine karşın her yıl su kullanımı, CO2 salımı ve depo fire gayelerimizi bir evvelki yıla nazaran düşürerek ilerliyoruz. Yiyecek fabrikalarımızda oluşan organik atıkları minerallerle zenginleştirerek geliştirdiğimiz kendi organomineral gübremiz Naturalis sayesinde çiftçilerimizin patates üretiminde kimyasal gübre kullanımını yüzde 40’ı oranında azaltmış durumdayız.
– Tarımda birçok çalışma yapılıyor, lakin bilhassa toprağın tamiri ve yenilenmesi konusuna çok fazla odaklanılmadığı için gerçek bir dönüşüm sağlanamıyor üzere görünüyor. Siz PepsiCo olarak bu bahiste ne düşünüyor ve neler yapıyorsunuz?
Biz PepsiCo olarak yenileyici tarımın, önümüzdeki 10 yılın belirleyicisi olacağını öngörüyoruz. Bu farkındalıkla yenileyici tarım odağında hem PepsiCo çatısı altında hem de sivil bir inisiyatif olan Anadolu Meraları ile işbirliği içinde çalışmalar yapıyoruz. Patateste Yenileyici Tarım Uygulamaları Projesi kapsamında PepsiCo olarak, 2023 yıl sonu prestijiyle tüm patates üretim alanlarımızın yüzde 50’sinde, yani yaklaşık 25 bin dekarlık alanda, yenileyici tarım yapmış olmayı amaçlıyoruz. Geçen yıl Lay’s Yenileyici Tarım projesi kapsamında Konya Karapınar’daki uygulama toprağında Anadolu Meraları liderliğinde çalışmalar yaptık. Yerimize eserlerimizin temelini oluşturan patates, şeker pancarı, ayçiçeği ve mısır ekimi gerçekleştirdik. Yaklaşık 1000 çiftçiye ulaşarak yenileyici tarım alanında farkındalıklarını artırdık. 200 çiftçi düzenlediğimiz eğitimlere katıldı. Hibe programı ile de çoğunluğu bayan ve gençlerden oluşan 75 küçük ölçekli çiftçinin yanında olarak onları destekledik. Gerçekleştirdiğimiz birinci hasattan elde ettiğimiz 60 ton patatesi Temel Muhtaçlık Derneği (TİDER) aracılığıyla Konya ve İstanbul’daki besin bankalarına gereksinim sahiplerine ulaştırmaları için bağışladık.

SÜRDÜRÜLEBİLİR DÖNÜŞÜM MASAYA YATIRILDI
PEPSICO, PepsiCo Müspet (Pep+) ve Sürdürülebilirlik Akademisi konut sahipliğinde İstanbul’da gerçekleşen 2. Tarımda Olumlu Gelecek Sempozyumu dalın önde gelen isimlerini bir ortaya getirdi. “Gıda sistemlerimizde sürdürülebilir bir gelecek: Nasıl Yine Şekillendirebiliriz?” başlığıyla gerçekleştirilen sempozyumda, sürdürülebilir tarım sistemi için yapılması gerekenler konuşuldu.
Sempozyumun açılış konuşmasını PepsiCo Türkiye Genel Müdürü Evrim Şen yaptı. Şen, “Sürdürülebilir bir besin sisteminin mümkün olduğu konusunda farkındalık yaratmak istiyoruz. Kesime bu bahiste ilham vereceğimizi düşünüyorum. Besin krizinin önüne geçebilmek için tarımda sürdürülebilirliği sağlamak mümkün. Toprağı, su kaynaklarını koruyarak yenileyici tarımı yaygınlaştırarak, tarım şartlarını güzelleştirerek, teknolojiyi de tarımın faydasına kullanarak bunu başarabiliriz” halinde konuştu.
YÜZDE 100 YERLİ
Türkiye başta olmak üzere farklı ülkelerde tarım ismine müspet değişimleri yaratan uygulamaları olduğunun altını çizdi Şen. Bu uygulamaların sonuçlarının umut verdiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “Sözleşmeli tarım modeliyle Türkiye’de tarladan sofraya büsbütün sürdürülebilir paha zinciri
yaratılması için çalışıyoruz. Yaklaşık 300 şahıstan oluşan bir Agro takımımız var ve çiftçilerimize takviye oluyorlar. Lays ve Ruffles markalarımızın içerisindeki patatesleri büsbütün yerli üretimle yüzde 100 yerli tohumla Türkiye’de üretiyoruz.”
SUYUN YÜZDE 70’İ TARIMDA
Panelde konuşan Güç ve Kaynak Araştırmaları Grup Başkanı Can Hakyemez de, tarımın su tüketimindeki hissesinin yüzde 70 düzeyinde olduğunu belirtti. Hakyemez, “Türkiye’de ise 2020 yılı datalarına nazaran bu oran yüzde 77’lerde. Yaklaşık 45-50 milyar metreküpe yakın bir suya denk geliyor” dedi.
