Ateşkesin sona ermesinin akabinde uzatılıp uzatılmayacağı, İsrail ordusunun kara harekâtını Gazze Şeridi’nin güneyine genişletip genişletmeyeceği, savaşın tüm dünyada yarattığı farkındalığın Filistin probleminin kalıcı tahliline katkı sağlayıp sağlamayacağı akıllardaki soru işaretleri.
Son durum ne?
İsrail ordusunun 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne 40 bin ton bomba attığı, bunun İkinci Dünya Savaşı’nda Hiroşima’ya atılan bombanın iki buçuk katı gücünde olduğu belirtilirken bundan sonra Gazze’de ömrün nasıl süreceği konusunda büyük telaşlar var. İnsani ortayla birlikte bölgedeki yıkım daha net bir halde gün yüzüne çıktı. Bilhassa Gazze Şeridi’nin kuzey bölümü yerle bir olurken burada ziyan görmemiş sivil yerleşim yeri, cami, okul ve hastane bulabilmek imkansıza yakın. Londra merkezli savaş gözlemcisi Airwars’ın yöneticisi Emily Tripp de İsrail’in Gazze’yi gaye alan bombardımanının İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en ağır hava hücumlarından biri olduğunun altını çizerken uzmanlar Gazzelilerin kuzeye geri döndüğünde bulabilecekleri bir şeyin kalmadığını tabir ediyor. Öteki yandan yıkılan binaların altında hâlâ çıkarılmayı bekleyen cenazeler olduğu biliniyor. Birleşmiş Milletler’in varsayımlarına nazaran 2,2 milyon bireye mesken sahipliği yapan Gazze Şeridi’nde 1,7 milyon kişi evsiz kaldı.
İsrail ordusu güneye iner mi?
İsrail ordusunun denetim sağladığını argüman ettiği Gazze Şeridi’nin kuzeyinin akabinde kara operasyonunu güneye genişletmesinden tasa ediliyor. Milletlerarası kuruluşlar, inançlı olduğu için kuzeyden güneye tahliye edilenlerle birlikte 2 milyona yakın kişinin hayat savaşı verdiği bir bölgeye düzenlenecek kara harekâtının sonuçlarının çok ağır olabileceğini belirtiyor. Öte yandan ABD Lideri Joe Biden, evvelki günkü açıklamasında İsrail ile Hamas ortasında varılan ‘insani ara’ muahedesinin uzatılma ihtimalinin olduğunu tabir etti.
Ateşkes uzar mı?
İsrail’in Gazze’de 15 binden fazla sivili öldürerek yürüttüğü savaş, milletlerarası kurumlar tarafından haftalardır dillendirilen ateşkes davetlerine karşın 49’uncu günde fakat durabildi. Evvelki gün başlayan dört günlük ateşkesin uzayıp uzamayacağı ise şimdi bilinmiyor. İsrailli yetkililer kalıcı bir ateşkesin olmayacağını birçok kere lisana getirdi. Son olarak Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın ateşkesin akabinde savaşın Hamas’ı bitirebilmek için en az 2 ay daha süreceğini belirtmesi, İsrail’in tüm dünyadan gelen davetlere kulağını tıkadığını gösteriyor.
Çözüm çıkar mı?
Filistin sıkıntısının tahliline dair de teklifler geliyor. İki devletli tahlilin tükenmiş bir fikir haline geldiğini söz eden Sisi, Filistin devletinin tanınması davetinde bulundu. Filistin’de yeni yaklaşıma muhtaçlık duyulduğunu kaydeden Mısır başkanı Sisi, hem İsrail hem de Filistin’in güvenliğini sağlayacak memleketler arası askeri güçlerin tahlil olabileceğini söyleyerek bunu NATO, BM, ABD ya da Arap güçlerinin üstlenebileceğini lisana getirdi.
