TÜRKİYE iktisadının kanayan yaralarından biri de sahte/taklitçilik. Yıllardır büyüyen bu yara bilhassa ayakkabı bölümünü derinden etkiliyor. Kayıt dışı üretim hem önemli bir vergi kaybına neden oluyor hem de üretim etabında kullanılan kanserojen kimyasallar yüzünden tüketicinin sıhhatini tehlikeye atıyor. Artık ise bu hususta yeni adımlar geliyor. Taklit ve kaçak ayakkabı üretiminde daha evvel atılmayan adımlarla yeni bir çaba başlatılıyor. Emel taklit üretimi en aza indirip yerli üreticileri güçlendirmek.
HER ALANDAN KATILIM
Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) öncülüğünde, Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir Yönetimi Başkanlığı), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Türk Patent ve Marka Kurumu ve Türk Standartları Enstitüsü’nün temsilcileri, ilgili yargı mensupları ve akademisyenler ile“Ayakkabı Bölümünde Yaşanan Meseleler ve Tahlil Teklifleri Çalıştayı” gerçekleştirildi.
ÜRÜNLER TOPLATILACAK
Sektörün uzun müddettir uğraş ettiği bu hususun kıymetli bir etaba geldiğini vurgulayan TASD Lideri Berke İçten, Hürriyet’e bundan sonra atılacak adımları anlattı: “Sahte eserler yerli üretime ziyan veriyor. Çok büyük bir vergi kaybı var. Ayrıyeten 30-40 yıl markalaşmak için emek harcayan yerli üreticilerin tüm emekleri boşa gidiyor. Kamu ve özel kesimden 100 temsilci bu Çalıştay’da atılacak adımları tartıştı. Memleketler arası markalar Türkiye’de kendi eserleri ile ilgili ‘sahtecilik’ şikâyeti yapmadıkça eserleri toplatılamıyordu. Onlar bize “Bu sizin sorununuz” diyordu. Lakin artık o denli olmayacak. Kamu bu mevzuda harekete geçiyor. Memleketler arası firmaların şikayeti olmasa da tüm eserler toplatılacak” diye konuştu.
‘HEPSİ YERLİ VE KAYITLI OLSUN’
Taklit üretimin çok büyük bir istihdama da mesken sahipliği yaptığına değinen İçten, “Ayakkabıda sahtecilikle ilgili tam bir abluka başlıyor. Lakin bunlar yapılırken biz kimsenin mahpusa atılmasını istemiyoruz. Orada üretim yapanlar bir formda kayıtlı üretime geçsin istiyoruz ya da yerli firmalar için üretim yapsınlar” dedi.
EK VERGİ BEKLENTİSİ
İçten, sahtecilikle çaba kapsamında hazırlanacak yeni yasal düzenlemelere ek olarak dalı müdafaa maksadıyla uygulanması planlanan yeni ek vergilerin de yakında açıklanabileceğini söyledi. Ek vergilerin ithal ayakkabıda yeni fiyat artışlarına da neden olması bekleniyor.
KARGOCULAR DA DİKKAT EDECEK
TAKLİT ve kaçak ayakkabı ile gayrette toplumsal medya reklamlarına birinci tedbirlerin gelmeye başladığını anlatan Berke İçten, “Bu yapıların en fazla satış yaptığı alanlar e-ticaret ve toplumsal medya. Bu alanlarda artık eskisi üzere faal olamayacaklar. Reklamlara müdahale olacak. Ayrıyeten perakende satış noktalarında daha fazla kontrol gerçekleştirilecek. Nasıl kargo şirketleri silah, uyuşturucu unsur taşıyamıyorsa düzmece ayakkabı da taşıyamayacak. Bu bahiste da kesim üzerine düşeni yapacak” diye konuştu.
SIFIR TOLERANS PRENSİBİYLE HAREKET
TİCARET Bakanlığı, Çalıştay’ın sonuçlarına ait yaptığı açıklamada, ayakkabı kesiminin geleceği açısından kıymetli olan husus başlıklarını şöyle sıraladı: “Ayakkabı eserlerine yönelik tüketici şikâyetlerinin minimum düzeye düşürülmesi maksadıyla, başta ayakkabı kesimi olmak üzere ilgili tüm paydaşlar tarafından gerekli önlemlerin alınması; ‘sahte/taklit ayakkabı’ üretiminin ve satışının engellenmesi emeliyle, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından gerekli önlemlerin alınması ve bu alanda yapılacak kontrollere yük verilmesi; ayakkabı eser güvenliğinin sağlanması ve tüketici sıhhatinin korunması emeliyle, tüm paydaşlar tarafından ‘sıfır tolerans’ unsuruyla hareket edilmesi.”
‘İLK ADIMI ATAN TRENDYOL OLDU’
ÇALIŞTAY’DA tüm iştirakçilere bölümün nelerle çaba ettiğini anlattıklarını söyleyen Berke İçten, “Onlara üretimden satış noktalarına kadar bu işin nasıl yapıldığını, kaçakçılığın ve sahteciliğin tüm boyutlarını, e-ticarette yapılan usulsüzlükleri anlattık. Tüm paydaşlar durumun farkına vardı ve yeni adımlar atılacak. Lakin sahteciliğin değerli bir ayağı e-ticarette değerli bir pazar yeri olan Trendyol ve onlar da bu Çalıştay’a iştirak gösterdi. Bu mevzuda harekete geçen birinci iştirakçi da Trendyol oldu. Kendileri de alınan tedbirleri vurguladı ve yeni uygulamaları devreye alarak sahtecilikle gayrete dayanak olacaklarını bildirdiler” sözlerini kullandı.
Berke İçten
BİLGİ NOTU
2023’te 55 milyon çift ayakkabı ithal edilirken bu ithalatın kıymeti 1.4 milyar oldu. Ayrıyeten 2023’te 295 milyon çift ayakkabı ihraç edildi, bu ihracatın pahası ise 1.1 milyar dolardı.