New York’taki Cold Spring Harbor Laboratuvarı’ndan bir takım, kronik gerilimin nötrofil ismi verilen beyaz kan hücrelerinin yapışkan ağlar oluşturmasına yol açtığını ve bunun da kanser hücrelerinin dokuları istila etmesini kolaylaştırdığını tespit etti.
Meme kanseri olan laboratuvar fareleri üzerinde yürütülen çalışmada, fareler gerilim altına sokulduğunda kanserin yayılma riskinin iki ila dört kat arttığı ortaya çıktı. Gerilim, kıymetli bağışıklık hücrelerinin faaliyetlerini bastırmak üzere bağışıklık sisteminin başka kısımlarını da etkiliyor ve akciğerleri kanser hücrelerinin çoğalması için daha misafirperver bir yer haline getiriyor. Öte yandan çalışma, gerilimin kanserin büyümesini teşvik ettiğini doğrulasa da gerilimin birinci etapta tümörlere yol açtığını ise kanıtlamıyor.
Cold Spring Harbor Laboratuvarı’nda araştırmacı olan Dr. Xue-Yan H, “Stres, kanser hastalarında nitekim kaçınamayacağımız bir şey. Bireye teşhis konulduğunda hastalığı, tedavi masraflarını ya da ailesini düşünmeden edemez. Bu yüzden gerilimin üzerimizde nasıl tesir ettiğini anlamak çok önemli” dedi.
STRESE MARUZ KALAN FARELERDE KANSER YAYILDI
Çalışma sırasında farelerde göğüs tümörleri ve akciğerlerine yayılmış kanser vardı. Fareler denetim kümesi ve gerilimli şartlar altında tutulacaklar olmak üzere ikiye ayrıldı. Çalışmada, gerilim altındaki fareler, daima parlak ışık altında olmak, eğik bir kafeste oturmak, yüksek ses duymak ve besinden yoksun kalmak üzere gerilimli şartlara maruz bırakılmayan farelere kıyasla daha fazla tümör büyümesi ve akciğerlere yayılma gösterdi.
Çalışmanın müelliflerinden Dr. Mikala Egeblad şunları söyledi: “Bu hayvanlarda metastatik lezyonlarda korkutucu bir artış gördüm. Metastazda dört kata varan bir artış kelam konusuydu. Gerilim tıpkı vakitte T hücreleri ve doğal öldürücü (NK) hücreler üzere bağışıklık hücrelerinin sayısında azalmaya neden olurken, kan sirkülasyonundan gelen ve tümörlere giren nötrofillerin sayısını artırdı. Ayrıyeten gerilim hormonu kortikosteronun kanserin yayılmasını teşvik ettiğini ve farelerin akciğerlerinde lezyonların oluşmasına neden olduğunu da gördük.”
Strese maruz bırakılan farelerde tüm bunların yanı sıra tümör hücrelerinin istilasını destekleyen fibronektin isimli bir proteinin daha fazla biriktiği ve olağanda kanser büyümesini baskılayan T hücrelerinde azalma olduğu görüldü. Ayrıyeten gerilim altındaki farelerin kan sirkülasyonunda daha fazla nötrofil de bulunuyordu.
Nötrofiller, olağanda bizi istilacı mikroorganizmalara karşı onları yakalayıp öldürerek koruyan NET’ler yahut DNA ve proteinlerden oluşan ağ gibisi ağlar salgılıyor. Aktive edilmiş nötrofiller tarafından salınan nötrofil hücre dışı tuzakları (NET’ler), başlangıçta yabancı patojenlere karşı bir konakçı savunma sistemi olarak tanımlanmıştı ve otoimmün hastalıklarla güçlü bir formda bağlantılıydı. Lakin NET’lerin kanserde yeni ve baskın bir rolü ortaya çıkıyor; NET’ler kanserin ilerlemesi, metastaz ve kanserle bağlantılı tromboz ile ilişkilendiriliyor.
Dr. He ve öteki araştırmacılar, gerilimin NET’lerin oluşumunu tetiklediğini doğrulamak için üç test gerçekleştirdi. Birinci olarak, araştırmacılar antikorlar kullanarak farelerden nötrofilleri çıkardılar. Daha sonra hayvanlara NET bozucu bir ilaç enjekte edildi.
Son olarak, nötrofilleri glukokortikoidlere (stres durumunda salgılanan steroid hormonları) cevap vermeyen farelere baktılar.
Her üç testin de dengeli sonuçlar verdiğini söyleyen Dr. He, “Stresli fareler artık daha fazla metastaz geliştirmedi. Bu da nötrofillerin ve NET oluşumunun gerilim kaynaklı kanser metastazında değerli bir rol oynadığını gösteriyor” dedi.
Cold Spring Harbor Laboratuvarı Profesörü Linda Van Aelst’e nazaran ana çıkarım şu: “Stresin azaltılması, kanser tedavisi ve önlenmesinin bir bileşeni olmalıdır.”
