HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz hafta yapılan Valiler Toplantısı’nda kamuda tasarruf önlemleriyle ilgili valilere değerli ikazlarda bulundu. Edinilen bilgilere nazaran Bakan Şimşek, toplantıda Türkiye’nin ekonomik manada kuvvetli bir süreçte olduğunu vurgulayarak, “Tasarruf önlemleri konusunda sizden yardım istiyoruz” dedi.
Valilerin de tasarruf önlemlerine uymakla mükellef olduklarını vurgulayan Şimşek, “Gelin görün ki bu o denli olmuyor; taşıt kullanımından tanıtım sarfiyatlarına kadar… Bu alanlarda sahiden hassasiyet gerekiyor. Türkiye’de 2024 yılında biz bütçeye tam uyarsak, 2,7 trilyon lira açık vereceğiz. O açığı nasıl finanse edeceğiz? Borçla. Borçla finanse etmek demek bugünkü yüksek faiz sürecinde memleketin imkânlarının yatırım ve hizmet yerine faize gitmesi demektir. O yüzden sizin de üzerinize misyon düşüyor. Bu hassasiyet o kadar kıymetli ki. Ben defterleri sonuna kadar kullanıyorum. Kağıt falan kullanmıyorum. Bu düzeye kadar inmemiz lazım. Bu babamızın parası değil. Hepimizin parası, milletin parası. 2,7 trilyon lira açık vereceğiz arkadaşlar. Onun için lütfen tasarruf önlemleri konusunda azamî hassasiyet gösterin; bu hususta bize yardımcı olun. Gösterişten uzak, mütevazı bir kamu anlayışına her alanda mecburuz. Tasarruf önlemleri konusunda sizden yardım istiyoruz” tabirlerini kullandı.
Valiler Toplantısı’nda Bakan Şimşek’in özetle şunları söylediği öğrenildi:
TEK HANEYE İNDİRMEMİZ LAZIM
“Türkiye’yi tekrar güçlü bir halde global kalkınma yarışında ön plana çıkaracak bir program uyguluyoruz. Bu programın ana ögelerinden biri de fiyat istikrarı. Fiyat istikrarından kastettiğimiz enflasyonun tek haneye indirilmesi. Şu anda çok yüksek; bunu aşağı çekmemiz lazım. Aşağı çekmemiz için de dünyanın kurallarına uygun bir programla yolumuza devam ediyoruz. Enflasyonu aşağı çekersek makroekonomik amaçlarımızın tamamını başarabiliriz. Bu o nedenle değerli bir maksat.
YÜZDE 3’ÜN ÜSTÜ ZOR YÖNETİLİYOR
Mali disiplin ikinci mevzu. Mali disiplinden kastımız şu: Bir ülkede iki cins istikrar aranır. İçerideki ve dışardaki istikrar. Dışardaki istikrar istikrarı, yani cari açık. İçerideki istikrar bütçe istikrarı. İkisi açık verirse bu yönetilemez. Dünyada hiçbir ülke yönetemez. Türkiye de yönetemez. Türkiye’de şu anda her iki açık da yüksek. Mali disiplinden kastettiğimiz bütçe açığının zelzele harcamaları hariç ulusal gelire oranını yüzde 3’ün altına düşürmemiz lazım. Yüzde 3’ün üstü güç yönetiliyor. Cari açık dediğimiz mümkün olduğunca dışarıdan, dış borcumuzun yükseltilmesini sınırlamak demek. Bunların hepsi, hepimizi ilgilendiriyor. Zira ulusal bir sorun.
HEPİMİZE İŞ DÜŞÜYOR
Mali disiplinle ilgili sizden beklentimiz nedir? Biz bir taraftan kayıt dışılıkla çaba ediyoruz. Burada bir de işin harcama boyutu var. Biz harcamaları rasyonelleştirmiştik. Tasarruf önlemleri konusunda sayın Cumhurbaşkanımız bir genelge yayınlamıştı. Ahenk noktasında hepimize iş düşüyor. Tasarruf önlemleri, harcamaların rasyonelleştirilmesi, kayıt dışılıkla çaba, toplumsal yardımlar bunlara çok önemli kaynak ayrılıyor ve bu kararları siz veriyorsunuz. Sarsıntı harcamalarına natürel bu süreçte yardımcı olmanız gerekir. Cumhurbaşkanımızın 2021’de yayımladığı genelge var. Ben vazifeye gelir gelmez bu hususun hassasiyetle uygulanmasını istedim. Tasarruf önlemleri bütün bakanlıklar için değerli ancak valilerimiz için de çok değerli.
80 BİNDEN FAZLA ÇALIŞMA İZNİ
Kamu harcamalarının büyük kısmı yerelde. Bu harcamaların verimli ve tesirli olduğunu görmemiz lazım. Alanda dolaşın, kontrol yapın. Sahadakini Ankara göremez, mükerrerlik olup olmadığını siz görebilirsiniz. Bu gözle bakın. Daha düşük maliyetle gerçekleştirilebilir mi buna bakın. Birçok mevzuda sizden yardım istiyoruz. Yerelde yapılan yatırımların takibi bizim için çok pahalı. Harcamalar konusunda bilgisiz olduğunuz bahislerde Maliye Bakanlığı olarak biz size bilgi veririz. Bizi arayın, bize ulaşın. Bir yerde kayıt dışı faaliyet görürseniz, kayıt dışı personel çalıştırma konusunu fark ederseniz bizi yönlendirin. Milyonlarca kardeşimiz burada süreksiz barınıyor çalışıyor lakin gelin görün ki çalışma müsaadesi alan 80 bin küsür. Bu mevzuyu bir halde konuşmamız lazım. En değerli hususlar akaryakıt, tütün, alkollü içkiler kayıt dışılığın inanılmaz cazip olduğu bahisler. Yoksa şaşarım, kesinlikle vardır. Birlikte çalışalım, azaltalım.
SOSYAL YARDIM HAK EDENE GİTSİN
Bu sene toplumsal yardımların bütçesi 497 milyar TL. Bütün Türkiye’deki yatırımlar ki bir kısmı sarsıntıyla ilgili, bunları başka tuttuğumuz vakit 800 milyar TL’yi buluyor. Bunları yalnızca hak edenlere ödememiz gerekiyor. Vermediğiniz vakit o vatandaş işgücünden çekiliyor, çalışmıyor. Biz çalıştıracak eleman bulamıyoruz. Çalışmıyor, üretmiyor. Hak etmeyene lütfen vermeyin. Alttaki takımlar düzgünce denetlesin. Bu ülkede o kadar çok kayıt dışılık var ki. Adamın serveti var fakat görünürde hiçbir şey yok. Bu mevzularda da bize yardımcı olmanız lazım. Gittiğimiz her yerde şirketlerimiz çalışan bulamıyor. 2023 yılında zelzele için 950 milyar lira ayırmıştık. 2024’te 1 trilyon 28 milyar TL kaynak ayırdık. Bütçe açığının değerli bir kısmı bu. Bunun aktifliği konusunda tekrar hepimize iş düşüyor. 1999’daki sarsıntıdan sonra yapılan harcamaların toplamı, sarsıntı vergisinde toplanan paranın 1.6 katından fazladır ancak dolaylı olarak altyapıyı da dikkate alırsanız 8 katıdır. Biz sarsıntı için kaynak harcıyoruz, afet riskini azaltmak için kaynak harcayacağız. Bu bahiste her türlü işbirliğine açığız.”
‘MAKAM OTOMOBİLLERİNİZİ SATIP TOGG ALABİLİRSİNİZ’
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, toplantının akabinde yaptığı soru-cevap kısmında kimi valilerin Togg satın almak istediğini söylemesi üzerine, “Makam araçlarınızı satıp, Togg alabilirsiniz” dediği öğrenildi.
