Başbakan Rishi Sunak, bugün düzenlediği basın toplantısında ülkeye yasa dışı yollardan göçü engelleme bakımından tasarının “açık ve tesirli bir caydırıcı” olarak fonksiyon göreceğini söyledi ve Lordlar Kamarası’na da tasarıyı onaylama daveti yaptı.
Tasarının Lordlar Kamarası’nda çok sert formda eleştirilmesi bekleniyor. Lordların reddetmesi halinde, tasarı tekrar Avam Kamarası’nda görüşülecek.
SUNAK BİRİNCİ KERE PARTİ İÇİ MUHALEFETLE KARŞILAŞTI
Başbakan Sunak, vazifesi mühletince birinci kere başkanı olduğu Muhafazakar Parti’de büyük bir parti içi muhalefetle karşılaştı.
Onlarca milletvekili oylama öncesi, tasarısının yasalaşması halinde mahkemeler tarafından tekrar engellenme riski olduğu gerekçesiyle mevcut haline karşı çıkacaklarını söylemiş, tasarıda değişiklikler yapılmasını talep etmişti. Fakat Avam Kamarası’ndaki oylamada yalnızca 11 milletvekili tasarıya ret oyu verdi.
Sunak, kimi sığınmacıların hudut dışı edilerek Ruanda’ya gönderilmesinin, küçük teknelerle Manş Denizi’ni geçerek İngiltere’ye ulaşmaya çalışan göçmenler için caydırıcı olacağını savunuyor.
Ana muhalefetteki Personel Partisi ise “maliyetli bir aldatmaca” olarak nitelendirdiği bu plana karşı çıkıyor.
“YASA DIŞI GÖÇMENLER ÜLKEMİZDE KALAMAZ”
Rishi Sunak, ülkesinin “açık ve tesirli bir caydırıcıya” gereksinimi olduğunu söyledi, “Yasa dışı yollarla gelen göçmenler ülkemize kalamaz” dedi.
Sunak, Lordlar Kamarası’nın “ülke sonlarının denetimini geri almak” ve “insan kaçakçılarını yenmek” için tasarıyı onaylaması gerektiğini söyledi.
“Ruanda’ya uçuşları başlatma vaktinin geldiğini” belirten Sunak, seçimlerden evvel bunu yapabileceklerini söyledi.
Sunak’a basın toplantısında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararının göz arkası edilmesinin memleketler arası hukuku ihlal edeceği tarafındaki tüzel tavsiye soruldu.
Sunak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin İngiltere’nin caydırıcılık sağlayacak bu yasasını hayata geçirmesini engellemesine müsaade vermeyeceğini kaydetti.
MAHKEME NEDEN ENGELLEMİŞTİ?
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Ruanda planının birinci basamağında sığınma başvurusu yapanların Ruanda’ya gönderilmesini ve müracaatlarının bu ülkede değerlendirilmesini planlıyordu.
Bu taraftaki teşebbüsleri, sığınmacıların bulunduğu bir uçak Ruanda’ya yanlışsız havalanmak üzereyken, AİHM’in “Buna karşı açılan davalar sonlanana kadar kimse gönderilmemeli” kararıyla boşa düşmüştü.
Ardından İngiltere Yüksek Mahkemesi Kasım’da oy birliğiyle Ruanda planının hukuka karşıt olduğuna hükmetmişti.
Mahkeme, Ruanda’ya gönderilecek sığınmacıların kendi ülkelerine geri gönderilme riski altında olacağını söylemişti. Bu da İngiltere’nin taraf olduğu, azap ve insanlık dışı muameleyi yasaklayan Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin ihlali manasına geliyordu.
Kararda ayrıyeten Ruanda’nın makûs insan hakları sicili ve geçmişte mültecilere yönelik muamelesine ait tasalara de yer verildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), mahkemeye verdiği bilgide Ruanda’nın 2020-2022 yılları ortasında Afganistan, Yemen ve Suriye’den gelen bireylerin sığınma taleplerinin tamamını geri çevirdiğini söyledi.
Ruanda hükümeti ise mahkeme kararını reddetti ve “İnsani sorumluluklarımızı ciddiye alıyoruz ve bunları yerine getirmeye devam edeceğiz” dedi.
Ruanda ile yapılan yeni muahede neleri içeriyor?
İngiltere 5 Aralık’ta Ruanda ile yeni bir göç mutabakatı imzaladı.
İçişleri Bakanı James Cleverley, bu mutabakatın sığınma talebinde bulunmak üzere Ruanda’ya gönderilen rastgele bir kişinin geri gönderilme riski altında olmayacağını garanti altına aldığını söyledi.
Anlaşmanın kararları şöyle:
Ruanda’nın yükümlülüklerine uymasını sağlamak için yeni bir bağımsız izleme komitesinin oluşturulması
İngiltere’nin, İngiliz ve İngiliz Milletler Topluluğu yargıçlarının yeni bir temyiz sürecine başkanlık etmeleri için ödeme yapması
İngiltere’nin ayrıyeten Ruanda’ya yerleştirilen bireylerin konaklama ve hayat masraflarını 5 yıla kadar müddetle ödemesi
