İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Pazartesi günü yaptığı açıklama ile bölgede giderek büyüyen ateşe akaryakıt dökecek bir teklifte bulundu: 2.3 milyon nüfusa sahip Gazze idaresinin İsrail’e geri verilmesi.
SÜRESİZ İŞGAL MESAJI
Tel Aviv idaresi Gazze’ye hücum başlattıkları birinci günlerde ‘işgal’ niyetinde olmadıklarını öne sürse de Başbakan Netanyahu lisanının altındaki baklayı çıkardı ve ABC News’e verdiği demeçte “İsrail Gazze’nin güvenlik sorumluluğunu ‘süresiz’ olarak üstlenecek, zira bu olmadığında neler olduğunu gördük.” sözlerini kullandı.
ABD BİLE RAHATSIZ
Netanyahu’nun aklında ‘tam olarak ne olduğu’ belirsizliğini korusa da teklife reaksiyonlar çığ üzere büyüyor. İsrail’in en büyük müttefiki ABD bile Netanyahu’nun planından rahatsız.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen hafta yaptığı açıklamada, “İsrail, Gazze’nin denetimini ve sorumluluğunu yine üstlenemez” derken, Beyaz Saray’dan da İsrail’in Gazze’yi işgal planına ait açıklama geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby “İsrail güçlerinin Gazze’yi tekrar işgal etmesi gerçek bir şey değil” dedi.
SAVAŞ KABİNESİNDEKİ HERKES TIPKI FİKİRDE DEĞİL
İsrail basınında yer alan bilgilere nazaran, Netanyahu’nun ‘süresiz işgali’ İsrail kendini inançta olduğu hissedene kadar devam edecek. Lakin 7 Ekim sonrası kurulan savaş kabinesinde herkes başbakanla birebir fikirde değil.
Örneğin İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Netanyahu’nun teklifinin tam aksisini öneriyor ve Gazze’deki çatışmalar tamamlandıktan sonra İsrail’in bölgedeki varlığına son vermesi gerektiğini söylüyor.
NETANYAHU ‘LİDERLİK FİYASKOSU’ NEDENİ İLE HUDUT KRİZLERİ GEÇİRİYOR
Eski İsrail Başbakanı Ehud Olmert ise ABD’li yayın organı Politica’ya verdiği röportajda, Netanyahu’nun ulusal güvenlik konusundaki büyük başarısızlığı nedeniyle büyük bir ‘liderlik fiyaskosu’ yaşadığını ve ‘sinir krizleri’ geçirdiğini öne sürdü.
Netanhu’nun yanlış hesap yaptığını vurgulayan Olmert, bunun İsrail’i stratejik rotasından çıkaracağı ihtarında bulunarak, Filistin Devleti için müzakerelerin tekrar başlatılması gerektiğini savundu.
İŞGAL İSRAİL’E DAHA GENİŞ YASAL SORUMLULUKLAR GETİRİR
Batı medyasında yer alan tahlillerde ise Netanyahu’nun işgal planının İsrail’e daha geniş yasal yükümlülükler getireceği vurgulanıyor.
Uluslararası hukuka nazaran, İsrail birliklerinin Gazze’de uzun müddet kalması, İsrail’e ‘işgalci bir güç’ olarak açık ve geniş sorumluluklar yükleyecektir. Cenevre Sözleşmesi’ne nazaran, ‘işgalci güç’ işgal ettiği topraklardaki sivil halkın hayatta kalması için gerekli olan giyecek, yatak, barınma araçları ve öbür materyallerin yanı sıra kâfi besin ve tıbbi materyal sağlanmasını temin etmekle yükümlüdür.
“ŞİDDETTE YENİ BİR SAYFA AÇABİLİR”
İngiliz Guardian gazetesi İsrail birliklerinin Gazze’de kalıcı bir güvenlik rolü üstlendiği son periyotta İsrail’in başbakanının Ariel Şaron olduğunu vurgulayıp, karanlık devrin bir şiddet sarmalına neden olduğunu hatırlattı.
Analizin muharriri Peter Beaumont, Şaron’un 2005 yılında Gazze’den tek taraflı olarak çekilmesinin öyküsünün günümüz İsrail önderleri için öğretici nitelikte olduğunu belirtti ve “Netanyahu’nun Gazze’ye yönelik belgisiz vizyonu şiddette yeni bir sayfa açabilir” ikazında bulundu.
İŞGAL PLANININ GERİSİNDE FERDÎ NEDENLER Mİ VAR?
ABD’li Washington Post gazetesi ise Netanyahu’nun işgal planını ‘maliyetli’ ve İsrail ordusunu zayıflayacak bir atılım olarak kıymetlendirdi.
Netanyahu’nun Hamas saldırısı sonrası tenkit oklarının gayesinde olduğunu belirten gazete “Anketler, her 10 İsrailliden 8’inin Netanyahu’nun istifa etmesi gerektiğini düşündüğünü ortaya koyuyor.” sözlerini kullandı ve Netanyahu’nun biyografisini yazan Anshel Pfeffer’in kelamlarına atıfta bulundu:
“İsrail başbakanı ‘kişisel’ bir hayatta kalma savaşı veriyor ve bu İsrail’in Hamas’a karşı savaşından çok daha öncelikli.”