Mahkumlar, sopalarla dövüldüklerini, ağızlık takılmış köpeklerin üzerlerine salındığını, giyeceklerinin, yiyeceklerinin ve battaniyelerinin ellerinden alındığını anlattı.
Bir bayan tutuklu, tecavüzle tehdit edildiğini ve gardiyanların iki defa hücrelerdeki mahkumların üzerine biber gazı sıktıklarını söyledi.
BBC toplam altı tutukluyla konuştu ve hepsi hapishaneden çıkmadan evvel dayak yediklerini belirtti.
Filistinli Tutuklular Topluluğu, kimi gardiyanların kelepçeli mahkumların üzerlerine idrarlarını yaptıklarının argüman edildiğini vurguladı.
Ayrıca son yedi haftada İsrail nezareti altındaki altı tutuklunun öldüğü tez edildi.
İsrail ise, tüm tutukluların maddelere uygun bir halde nezarette tutulduğunu savunuyor. 18 yaşındaki Muhammed Nazzal, Hamas’ın elindeki bayan ve çocuk rehinelerin hür kalması karşılığında salıverilenlerden biriydi.
Ağustos ayından bu yana rastgele bir suçlama yöneltilmeden Nafha Hapishanesi’nde tutuluyordu ve neden tutuklandığını bilmediğini söylüyor.
Muhammed beni İsrail’in işgal altında tuttuğu Batı Şeria’nın kuzeyinde bulunan Cenin’de, Kabatiye köyünde yer alan meskenine davet etti.
Eski meskenin üst katında yer alan oturma odası sigara dumanıyla doluydu. Bir kuzeni konuklara kağıt bardaklarda kahve ikram ediyordu.
Muhammed, erkek akrabalarıyla çevrili halde oturuyordu. İki eli de bandajlara sarılıydı. Bir boksör üzere sarılı ellerini önünde tutuyor, yalnızca parmak uçları görünüyordu.
Muhammed, 10 gün evvel İsrailli gardiyanların hücresine bir mikrofon ve hoparlörle geldiklerini, alkışlayarak ve isimlerini bağırarak tutukluları kışkırtmaya çalıştıklarını anlatıyor.
“Tepki göstermediğimizi görünce, bizi dövmeye başladılar” diyor.
“Yaşlı tutuklular geride, gençler önde olacak biçimde sıraladılar bizi. Beni alıp, dövmeye başladılar. Başımı müdafaaya çalışıyordum, onlar da ellerimi ve bacaklarımı kırmaya çalışıyordu.”
Aile bize Pazartesi günü salıverildikten sonra, Ramallah’ta Muhammed’i muayene eden tabiplerin raporlarını ve röntgenlerini gösterdi.
Röntgenlerin fotoğraflarını İngiltere’deki iki doktora gösterdik. Onlar da her iki elde kırıklar olduğunu teyit ettiler. Bu, Muhammed’i şaşırtmadı.
“Başta çok acı çektim. Bir mühlet sonra kırıldıklarını anlamıştım. Ben de ellerimi kullanmayı bıraktım. Yalnızca tuvalete gittiğimde kullandım.”
Muhammed, öbür tutukluların yardımıyla yemek yediğini, su içtiğini ve tuvalete gittiğini söylüyor. Tekrar dövülürüm dehşetiyle, gardiyanlardan tıbbi yardım istemediğini anlatıyor.
İsrail makamları ise Muhammed’in anlattıklarına karşı çıkıyor ve mahpustan salıverilmeden evvel tabip denetiminden geçirildiğini ve rastgele bir sorun bulunmadığını argüman ediyorlar.
İsrailliler ayrıyeten Muhammed’i mahpustan çıkıp, bir Kızılhaç otobüsüne binerken gösteren bir görüntü yayımladı ve bunun tezleri çürüttüğünü argüman ettiler.
Görüntülerde, otobüse binerken Muhammed’in ellerinin bandajlı olmadığı görülüyor. Lakin Muhammed görüntünün büyük kısmında kamera açısının dışında.
Muhammed, birinci tıbbi yardımı Kızılhaç otobüsünde aldığını anlatıyor. Konutuna döndüğü birinci gün Ramallah’taki hastaneden aldığı raporda, kırıklar kendi kendine iyileşmezse, bir metal plaka takılması öneriliyor.
Muhammed’in anlattıklarını Kızılhaç’a sorduk. Yazılı açıklamada “Tutukluların sıhhat durumlarıyla ilgili rastgele bir derdimiz olursa, gözaltında tutan makamlarla direkt görüşüyoruz. Bu görüşmeler nedeniyle, tek tek olaylar hakkında kamuoyuna açıklama yapmıyoruz” denildi.
Muhammed, İsrailli gardiyanların davranışlarının 7 Ekim’deki Hamas saldırısından sonra değiştiğini belirtiyor.
Gardiyanların tutukluları tekmelediğini, sopalarla vurduklarını, bir gardiyanın da yüzüne ayağını bastığını anlatıyor.
“Köpekleriyle geldiler. Köpekleri üzerimize saldılar ve bizi dövmeye başladılar. Şiltelerimizi, giysilerimizi ve yastıklarımızı aldılar. Yiyeceklerimizi yerlere attılar. Beşerler dehşete kapılmıştı.”
Dayak sonucu oluştuğunu söylediği omzundaki ve sırtındaki izleri bize gösteriyor.
“Bize saldıran köpekte kenarları çok keskin bir ağızlık vardı. Ağızlık ve pençeleri tüm bedenimde izler bıraktı.”
Meggido Hapishanesi’nde bu türlü iki kere dayak yediğini, Nafha Hapishanesi’nde de sayamayacağı kadar çok sefer dayak atıldığını belirtiyor.
Konuştuğumuz öbür Filistinli tutuklular da Hamas’ın hücumlarından sonra İsrail hapishanelerinde emsal bir tutum değişikliği olduğunu ve Hamas’ın taarruzları nedeniyle Filistinli tutuklulardan “intikam” alınmaya çalışıldığını belirtti.
Filistinli Tutuklular Topluluğu’nun lideri Abdullah el Zaghari, çok sayıda tutuklunun hücre arkadaşlarına ağır dayak atılmasına şahit olduğunu, gardiyanların kelepçeli tutukluların üzerine idrarlarını yaptıklarına dair savlar işittiğini anlatıyor.
İsrail Hapishane Hizmetlerine bu argümanlara karşı karşılıklarını sorduk. Bütün tutukluların kanunlara uygun bir formda gözaltında tutulduğunu ve yasanın gerektirdiği tüm temel haklara sahip olduklarını sav ettiler.
Yazılı açıklamada “Anlattığınız bu tezlerden haberimiz yok. Fakat mahkumlar ve gözaltında tutulanların şikayet etme hakkı var ve bu şikayetler resmi makamlarca tam manasıyla incelenecek” denildi.
Geçtiğimiz günlerde mahpustan salıverilen Lama Khater, toplumsal medyada yayımladığı görüntüde Ekim sonunda tutuklanmasından çabucak sonra bir istihbarat subayının kendisini “tecavüzle tehdit ettiğini” sav etti.
Khater, “Ellerim kelepçeliydi ve gözlerim bağlanmıştı. Beni tecavüzle tehdit ettiler. Hedefin beni yıldırmak olduğu açıktı” diyor. İsrail, Khater’in avukatının lisana getirdiği bu tezlerin, mahkumun kendisi tarafından reddedildiğini savundu. İsrail Hapishane Hizmetleri’nin de tahrik suçlamasıyla bir şikayette bulunduğunu söylediler.
Ancak Lama Khater, telefon görüşmemizde, kendisi de dahil bayan mahkumların tecavüzle tehdit edildiklerini, Damon Hapishanesi’ndeki koğuşlarında üzerlerine göz yaşartıcı gaz sıkıldığını anlattı.
Filistinli Tutuklular Topluluğu, 7 Ekim’den sonra nezaret altındayken ölen Filistinli sayısında büyük bir yükseliş yaşandığını söylüyor. O tarihten bu yana hapishanelerdeki altı kişinin öldüğünü belirtiyorlar.
İsrail, bu soruya direkt bir karşılık vermedi lakin son haftalarda dört tutuklunun farklı tarihlerde öldüğünü, hapishane yetkililerinin de mevt nedenleri konusunda bir bilgisi olmadığını sav etti.
Kabatiye köyünde Muhammed Nazzal ellerinin bilhassa geceleri hala ağrıdığını söylüyor. Ağabeyi Mutaz, daha evvel tanıdığı kardeşinin mahpustan geri dönmediğini belirtiyor.
“Bizim tanıdığımız Muhammed bu değildi. Mertti, yiğitti. Şimdiyse kalbi kırık ve dehşetle dolu.”
Önceki gece, İsrail ordusu 4 kilometre ötedeki Cenin’de bir akın gerçekleştirdi. Mutaz “Ne kadar çok korktuğunu görebiliyordunuz” diyor.
