Cumartesi günü sabahın erken saatlerinde başlayan Aksa Tufanı Operasyonu sonrası Ortadoğu resmen ateş çemberine dönmüş durumda.
Hamas’ın operasyonu sonrası İsrail misillemede bulundu. Gazze’yi gaye alan İsrail jetleri yüzlerce sivilin vefatına neden oldu.
Dünya ‘İsrail nasıl hazırlıksız yakalandı’ sorusuna cevap ararken Hamas’ın İsrail’e yönelik atakları sonrasında gözler ‘Misafir’ lakaplı isme çevrildi.
Saldırının ardındaki isim olarak nitelendirilen Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları’nın önderini mercek alına alan İngiliz Financial Times dikkat çeken bir habere imza attı.
‘Misafir: İsrail’e düzenlenen ölümcül akının gerisindeki mimar’ başlıklı haberde Deif’in İsrail istihbaratına yakalanmamak için her gece öbür bir Filistinlinin meskeninde kaldığı belirtildi.
GAZZE’NİN KONUĞU HER GECE ÖTEKİ BİR MESKENDE KALIYOR
Financial Times, Deif’in lakabının da buradan geldiğinin altını çizdi. İngiliz gazeteye konuşan Filistinli profesör Mkhaimar Abusada, ‘Bu taarruzdan evvel Deif kutsal bir kişiydi ve hem Hamas hem de Filistinliler tarafından hürmet duyuluyordu’ dedi.
Filistinli profesör son operasyon ile Konuk’un gördüğü hürmetin artacağını belirtti.
Filistinli bir militan, bu ay cızırtılı bir ses kaydıyla İsrail’i tehdit etti. İletide Gazze Şeridi’ni yöneten Hamas’ın talepleri dinlenmezse, İsrail’in “ağır bir bedel ödeyeceği” belirtiliyordu.
Mesajın sahibi, Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları’nın bulunması sıkıntı başkanı Muhammed Deif’ti.
İsrail’in en çok aradığı şahıslardan Deif, bildirisiyle 7 yıllık sessizliğini bozdu. Lakin tehdidi, 11 günlük çatışma sırasında pek dikkat çekmedi.
10-21 Mayıs ortasında İsrail’in akınları sonucu Gazze’de en az 242 kişi hayatını kaybetti.
Birleşmiş Milletler yetkilileri bunlardan en az 129’unun sivil olduğunu söylüyor. İsrail ordusu 200 militanı öldürdüğünü öne sürüyor. Hamas’ın Gazze’deki başkanı Yahya Sinvar’a nazaran ise hayatını kaybeden savaşçılarının sayısı 80.
ÖLÜM LİSTESİNDE BİRİNCİ SIRADA
İsrail’in vefat listesinde birinci sırada yer alan Deif ise öldürülemedi. Amerikan New York Times gazetesine konuşan İsrail Ordu Sözcüsü Hidai Zilberman, “Operasyon boyunca Muhammed Deif’i öldürmeye çalıştık” dedi.
BBC’ye konuşan İsrail ordusundan bir yetkili de, çatışmalar sırasında iki defa Deif’i öldürmeye çalıştıklarını söyledi. Deif, 20 yıldır bilinen yedinci suikast teşebbüsünden de kurtulmayı başardı. İsrail ordusu, yıllardır süren bu fare-kedi oyununda maksada ulaşamadığı için öfkeli.
BBC’ye konuşan Orta Doğu Güvenlik Uzmanı Matthew Levitt, ‘İsrail ordusunda Hamas’ın askeri kanadı için eşsiz ehemmiyete sahip gördükleri insanların bir listesi var. Ve bu listenin doruğunda Muhammed Deif yer alıyordur’ diyor.
HAMAS KURULURKEN ÖRGÜTE KATILDI
Deif 1980’lerin sonunda Hamas kurulurken örgüte katıldı. İsrail’e karşı silahlı çabaya inanan Deif, örgütün askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları’nda süratle yükseldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın eski terörle uğraş danışmanları ortasında yer alan güvenlik uzmanı Matthew Levitt, Deif için “Hamas’ın içinde sertliğiyle tanınan biri” diyor; onun Hamas’ın 1990’larda öldürülen “mühendis” lakaplı bomba uzmanı kumandanı Yahya Ayyaş’a yakın bir isim olduğunu söylüyor.
Ayyaş, İsrail’de 1990’ların başında bir dizi otobüs bombalamasından sorumlu tutuluyordu. 1996’da öldürülmesinin akabinde daha fazla otobüs bombalandı.
Ayyaş’ın elinden tuttuğu Deif, bu intikam akınlarının gerisindeki kişi olarak gösteriliyordu.
Eylemleri Deif’in şöhretini artırdı, örgüt içindeki pozisyonunu yükseltti. 2002’de Hamas’ın kurucularından Salah Şehada’nın öldürülmesinin akabinde, Deif Hamas’ın askeri kanadının başına geçti.
Deif liderliği devrinde Hamas’ın Kassam roketlerinin ve Gazze’nin altında örümcek ağı üzere yayılan tünelleri tasarlayan kişi olarak biliniyor. Deif’in İsrail ordusuna yakalanmamak için hayatının büyük bir kısmını bu tünellerde geçirdiği ve Hamas’ı da oradan yönettiği düşünülüyor.
Deif için mahremiyet bir mevt kalım sorunu olageldi. 2000’li yıllarda İsrail’in dört suikast teşebbüsünde hayatta kalmayı başardı. Bu teşebbüslerin bir kısmında ağır yaralandı.
İsrail’in paylaştığı bilgilere nazaran bir gözünü ve kimi uzuvlarını da bu akınlarda kaybetti. BBC’ye konuşan eski bir İsrail askeri istihbarat yetkilisi, ağır yaralı olması nedeniyle onun bir daha eskisi üzere örgütü yönetemeyeceğinin düşünüldüğünü söyledi:
“İnsanlar bir başkan yahut askeri planlamacı olarak misyon yapamayacağını düşünüyordu. Ancak mümkün olduğu kadar kısa müddette güzelleşti.”
Bu suikast teşebbüslerinden kurtulması onun “9 canlı kedi” olarak anılmasına yol açtı.
Deif’e yönelik beşinci suikast teşebbüsü ise İsrail’in 2014’teki Gazze operasyonu sırasında yapıldı. İsrail’in Pir Rıdvan mahallesine düzenlediği hava taarruzunda Deif’in eşi Vidad ve küçük çocukları Ali öldürüldü. İsrail, Deif’in de meskende olduğunu düşünüyordu lakin yanılmıştı.
Saldırıdan kısa müddet sonra Hamas, Deif’in hâlâ hayatta olduğunu ve askeri operasyona liderlik ettiğini duyurdu. Güvenlik uzmanları Deif’in İsrail ordusu tarafından bulunamamasında çağdaş irtibat teknolojilerini kullanmamasının da hissesi olduğunu düşünüyor.
Matthew Levitt, “Telefon ve bilgisayar kullanmıyorsanız çağdaş istihbarat servislerinin nerede olduğunuzu kestirmelerini zorlaştırmanın yolları vardır” diyor.
Eski İsrail askeri istihbarat yetkilisi ise geçmiş suikast teşebbüslerinin başarısızlığının ardında Hamas’ın tünellerinin derinliği, civardaki sivilleri öldürme riski ve silahların düzgün çalışmaması üzere nedenlerin olabileceğini söylüyor.
‘KRİTİK ROLE SAHİP, EŞSİZ BİRİ’
BBC’ye bilgi veren İsrail ordusundan bir yetkili Deif’e yönelik çalışmalarının devam ettiğini ancak mevzunun kapalılığı nedeniyle daha fazla bilgi veremeyeceklerini söyledi. Güvenlik uzmanı Levitt, İsrail’in pes etmemesine şaşırmıyor. Öte yandan İsrail’in başarısız suikast teşebbüslerinin Deif’i daha efsanevi bir hâle getireceğini söylüyor:
‘İsrail’in onu yok etmek istemesinin ana nedeni eski toprak olması, o denli bir saygınlığı var. Başından beri örgütte olan kıdemli militanların sayısı az. O açıdan eşsiz biri.’
Deif’in hayatına dair çok az şey biliniyor. Gazze sokaklarında bile Deif’i tanıyabilecek çok az kişi var.
Onun militanlığını destekleyenlerin sayısı ise daha bile az olabilir.
Anket sonuçlarından bahseden Levitt, Filistinlilerin, Hamas’ın en militan önderlerine karşı pek bir sevgi beslemediğini söylüyor.
Yine de ateşkes ilanının akabinde Deif’in ismine slogan atanlar vardı. Birtakım Filistinliler, Gazze’deki yıkıntıların ortasında ateşkesi kutlarken “Ruhumuzla ve kanımızla seni destekliyoruz Deif” diye bağırıyordu.
