Türkiye’de tasarruflar çeşitli alanlar dağılmış durumda. Bankada mevduatta para tutanlar, yatırımcısı, tutanlar, tahvil, senedi, fon üzere birçok kalemde tasarruflar kıymetlendirilmek isteniyor.
Mevduat tarafında ise güçlü duruş yerini koruyor. Vadeli mevduatta ay sonunda ne alacağını bilen ve riske girmek istemeyen yatırımcılar tasarruflarını bu biçimde kıymetlendiriyor.
İKİ KENT EVVEL ÇIKIYOR
Tasarruflar konusunda en yüksek mevduata sahip olan iki kent öne çıkıyor. Katrilyonlarca lirayı mevduatta kıymetlendiren vilayetlerin başında İstanbul ve Ankara geliyor.
EN DÜŞÜK MEVDUAT BAYBURT’TA
Bankada en düşük mevduat tutan vilayetlerin başında Bayburt geliyor. Bayburt’u Ardahan takip ediyor.
FAİZ GETİRİSİ YÜKSELDİ
Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamak için faiz artırımlarına devam ediyor. Merkez Bankası’nın faiz kararını da bankalar takip ederek kredi, kredi kartı ve mevduat faizlerinde yükselişler yapıyor. Ortalama olarak bankalar yıllık yüzde 35-43 ortasında mevduata faiz vermeye başladı. Bankalar ortasında şimdi mevduat yarışı başlamamış olsa da ilerleyen vakitte Merkez Bankası’nın faizi daha da artırması ihtimali mevduata olan talebin de artacağına işaret ediyor. Bu durumda da bankalar mevduat toplamak için faiz yarışına girmesi bekleniyor.
REEL FAİZ MAKASI KAPANIYOR
Yıllık enflasyon yüzde 61.53 olarak açıklandı. TÜİK’in datalarına nazaran aylık enflasyon suratı da yüzde 4,75 oldu ve geçtiğimiz Ağustos ayına nazaran büyük düşüş gösterdi. Orta Vadeli Program’da 2023 yılı için enflasyon varsayımı yüzde 65, 2024 için yüzde 33, 2025 için yüzde 15,2, 2026 yılı için de yüzde 8,5 oldu.
Nominal faiz ile gerçek faiz ortasındaki makas da son faiz artırımları ve mevduat faizlerindeki yükselişle kapanmaya başladı. Bankalar yıllık yüzde 43’e varan faiz verirken enflasyon yüzde 61 düzeylerinde gerçekleşiyor ve bu durumda parasını faizde değerlendirenler yüzde 18 oranında enflasyona karşı kayıpta bulunuyor. Merkez Bankası’nın önümüzdeki aylarda faiz artırması halinde gerçek faiz makasının da kapanması bekleniyor.
Kümülatif olarak hesaplandığında ise gerçek faiz makası yıllık yüzde 9’a kadar düşüyor.
1 MİLYON LİRAYA 1 AYDA 36 BİN LİRA
Parasını mevduatta kıymetlendirmek isteyenler faiz getirisiyle birtakım yatırımlardan daha yüksek gelir elde edebiliyor. 1 milyon lirasını faize yatıran mudi 32 günün sonunda 1 milyon 35 bin 833 lira faiz elde ediyor. Diğer bir deyişle 1 milyonuna karşılık 35 bin 833 lira faiz almış oluyor. Parasının faizine dokunmayıp anapara+faiz ile birlikte tekrar mevduat yapması halinde kümülatif olarak faiz karı da belirtilen faiz oranından çok daha fazla artmış oluyor.
KÜMÜLATİF OLARAK ARTIYOR
Mevduata yatırılan paraya hiç dokunmadan her ay anapara+faiz ile birlikte tekrar kıymetlendirilmesi halinde 12 ay sonunda kümülatif olarak faiz de artmış olacaktır. Düz mantıkla 1 milyon lirası olan ve yıllık yüzde 40 ile parasını vadeye bağlarsa yıl sonunda 1 milyon 400 bin getiri elde eder. Lakin parasının faizini de her ay işletip ve anapara+faiz ile birlikte yine mevduat açarsa yıllık getirisi yüzde 48 düzeyine yaklaşır ve 1 milyon lirası 1 milyon 482 bin lira olur. (Not: Fiyatlardan stopaj vergisi düşülmeden hesaplanmıştır)
