Türkiye, İsveç ve Finlandiya’dan üst seviye yetkililer geçen yıl oluşturulan Daimi Ortak Düzenek çerçevesinde NATO Genel Sekretreri Jens Stoltenberg’in konut sahipliğinde bir ortaya geldiler. Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın temsil ettiği toplantının emeli mevcut tabloyu masaya yatırmak, kaidelerin yerine getirilip getirilmediğini gözden geçirmek ve İsveç’in üyeliği konusundaki çıkmazı sona erdirebilecek bir adım atılıp atılamayacağını görmekti. Toplantı tarafların görüşlerinde değişiklik olmadığını ve Türkiye’nin çekincelerinin sürdüğünü ortaya koydu.
ERDOĞAN KARAR VERECEK
İsveç’in üyeliğinin hâlâ mümkün olduğunu yineleyen Stoltenberg, sürecin bir sonraki adımı olarak pazartesi günü, tepe öncesinde, Vilnius’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile bir toplantı düzenleyeceğini açıkladı. Türkiye, İsveç’in mevzuat değişikliği manasında kimi adımlar attığını kabul ediyor. Fidan, “Mevzuat değişikliklerinin artık fiiliyata yansıması gerekiyor” dedi. Fidan, “PKK, FETÖ üzere terör örgütleri ve bunlarla ilişkili yapılar İsveç sokaklarında şovlarına devam edecekse, eleman devşirebilecekse, mali kaynaklara erişim sağlayabilecekse mevzuat değişikliğinin de bir manası kalmıyor” diye konuştu. Fidan, “İsveç’in Türkiye için inançlı bir müttefik olacağını bilmemiz lazım” diye konuştu. İsveç’in üyeliğiyle ilgili son kelamı Vilnius Zirvesi’nde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan söyleyecek.
ANKARA’DAN KALABALIK HEYET
Dünkü toplantıda İsveç’i Dışişleri Bakanı Tobias Billström, Finlandiya’yı ise Dışişleri Bakanı Elina Valtonen temsil etti. Türk heyetinde Fidan’ın yanı sıra Ulusal İstihbarat Teşkilatı Lideri İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç yer aldı. NATO üyesi Finlandiya’nın da masada olmasının nedeni toplantının Daimi Ortak Sistem kapsamında yapılmasıydı.
TÜRKİYE KÂFİ GÖRMÜYOR
İsveç, üçlü muhtıradan bu yana Türkiye’ye silah satışı yasağını kaldırdı ve terörle gayret yasasını değiştirerek sertleştirdi. Bu bağlamda İsveç yargısı da kimi adımlar atıyor. İsveç’e, Stoltenberg’e ve birtakım müttefiklere nazaran yeni yasal önlemlerle yükümlülükler yerine getirildi. Vakit baskısına ve müttefiklerden gelen telkinlere kapıyı başından bu yana kapalı tutan Türkiye ise birebir görüşte değil. Fidan, “İsveç’in üçlü muhtıradan doğan tüm taahhütleri yerine getirdiği savı da maalesef yanlışsız değil” dedi.
ZAMANLAMASI DİKKAT ÇEKTİ
İSVEÇ’TE PKK HARACINA MAHPUS
İsveç’te mahkeme, Türkiye kökenli bir kişiyi, terör örgütü PKK ismine haraç toplamaktan mahpusa mahkûm etti. Karar, Ankara ve Stockholm’den üst seviye yetkililerin Brüksel’deki NATO karargâhında İsveç’in İttifak’a üyeliğini görüşmek üzere toplandığı sırada geldi. Stockholm Bölge Mahkemesi, 40 yaşlarındaki Yahya Güngör’ü teröre finansman sağlamak, gaspa teşebbüs ve ateşli silah bulundurmak cürümlerinden toplam 4.5 yıl mahpusa mahkûm etti. Güngör, cezasını İsveç’te çektikten sonra bir daha kabul edilmemek üzere ülkeden sınırdışı edilecek.
İsveç medyasında duruşmayla ilgili bu görsel yer aldı.
SİLAHLA TEHDİT ETMİŞTİ
Duruşmayı yöneten Yargıç Mans Wigen, Güngör’ün tutukluluğunu geçirmek üzere “Türkiye’ye iade edilmemesi” tarafında görüş beyan etti. Mahkûm, 11 Ocak günü başkentte bir Kürt tarafından işletilen restorana gitmiş, silah doğrulttuğu işletme sahibini “istediği parayı alamazsa dükkânı yerle bir etmekle” tehdit etmişti, o esnada havaya ateş açmıştı. İsveç’te birinci sefer birisi PKK’yı finanse etmekten mahkûm edilirken, Yargıç Wigen, tehdit ve gasp teşebbüsüne dikkat çekerek, “İşte bu yüzden PKK bir terör örgütü” dedi. Adalet Bakanı Gunnar Strommer de kararın “kamu faydasına olduğunu” söyledi.
YENİ YASA UYGULANDI
İsveç, NATO adaylığını ilan ettikten sonra terör mevzuatını sıkılaştıran 3 başka düzenleme yaptı ve hepsinde Türkiye’nin bu istikametteki itirazlarını aşabilmeyi umduklarını vurguladı. Son olarak geçen haziranda terörün finansmanına daha ağır cezalar öngören değişiklik yürürlüğe girmişti. Yeni yasa bundan evvel DEAŞ ilişkili şahısların yargılanmasında kullanılırken, birinci defa PKK ilintili bir yargılamaya husus oldu.
KURAN YAKMAK İÇİN YENİ MÜRACAAT YAPILDI
GEÇEN hafta Kuran yakma aksiyonuna müsaade vererek dünya çapında Müslümanların reaksiyonunu çeken İsveç’te, misal taarruzların tekrarı için yeni müracaatlar yapıldı. Kamu yayıncısı STV’nin haberine nazaran, şu ana kadar polise 3 müracaat ulaştı. Buna nazaran; 50’li yaşlarındaki bir bayan, Stockholm’deki bir cami önünde “en kısa sürede” Kuran yakmak için müsaade istedi. 30’larındaki bir erkek ise 15 Temmuz günü İsrail Büyükelçiliği önünde Kuran’a akına “yanıt olarak” Tevrat ve İncil yakmak istediğini bildirdi. Üçüncü müracaatla ilgili ayrıntı paylaşılmadı.
BIDEN’DAN İSVEÇ’E ‘VURGULU’ TAKVİYE
Öncekİ gün ABD Lideri Joe Biden, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’u Beyaz Saray’da konuk etti. Görüşmede İsveç’in NATO üyeliğine takviyesini yineleyen Biden, Türkiye ve Macaristan’ı onay sürecini tamamlamaya çağırdı. Oval Ofis’te gerçekleşen görüşme öncesi gazetecilere kısa bir açıklama yapan Biden, konuğundan “değerli bir dost”, İsveç’ten ise “kabiliyetli bir ortak” diye bahsetti. Biden, “ABD’nin İsveç’in NATO üyeliğini büsbütün, büsbütün, büsbütün desteklediğini tekrarlamak isterim. Bunun kıymeti çok açık. İsveç ittifakımızı daha da güçlendirecek. NATO’ya üye olmanızı sabırsızlıkla bekliyoruz” diye konuştu. Biden’ın “tamamen” sözünü 3 sefer tekrarlaması dikkat çekti. Kristersson da memnuniyetini lisana getirerek, “Bunun bizim için manası çok büyük. Ortak muhafazayı amaçlıyoruz. Lakin katkıda bulunabileceğimiz şeyler olduğunu da düşünüyoruz” dedi.
Ulf Kristersson – Joe Biden
