Edinilen bilgilere nazaran, İsveç ile ilgili geçen hafta içinde ABD ile yapılan istişareler sonucunda son gelişmeler Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a aktarıldı ve mevzuyla ilgili onay sürecinin bu hafta içinde TBMM Genel Kurulu’nda getirilmesine dair bir planlama yapıldı.
NEDEN ARTIK OYLANDI
İsveç’in NATO’ya üyeliği protokolü, TBMM Dışişleri Komisyonu’nda birinci olarak 16 Kasım’da görüşülmeye başlanmıştı. Birinci Komite toplantısında görüşmeler yarıda bırakılırken, İsveç hükümetinden taahhütlere ait bilgi istenmişti. Daha sonra ikinci kere toplanan Kurul, İsveç protokolünü 26 Aralık’ta oy çokluğu ile kabul etmişti. Fakat Genel Şura süreci, ABD ile bağlar ve F-16 süreci nedeniyle vakte yayılmıştı. Evvelki gün TBMM Genel Kurulu’ndan geçen İsveç protokolünde en dikkat çeken problem sürecin zamanlaması oldu. AK Parti’de bölgesel gelişmelerin ve yaşananların tesirli olması nedeniyle İsveç protokolünün daha fazla beklememesi gerektiği bedellendiriliyor.
NATO İLE ORTAK HAREKET
AK Parti kulislerinde onay sürecinin zamanlamasıyla ilgili, “Yeni F-16 alımı konusu muahede başlıklarından sadece birisi. Onun dışında şu an etkin olarak kullandığımız Blok 30, Blok 40 ve Blok 50 uçaklarımızın çip ve öteki özelliklerinin modernizasyonu, öteki birtakım silah sistemleri, savunma sistemleri de gündemimizdeydi. Fakat içinden geçtiğimiz süreç bunların ötesinde bir gereksinimi da ortaya koydu. Bölgesel riskler çok yükseldi. Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz, Batı Asya, Kafkasya hepsi birer kriz alanına dönüşmek üzere. Tablo böyleyken NATO ile çatışma halinde değil, NATO içinde kendi hukukunu koruyan bir ülke pozisyonunda olmamız gerekiyor. O nedenle bu sürecin uzamaması lazımdı” yorumu dikkati çekiyor.
İSVEÇ VE NATO MEMNUN
TBMM’nin evvelki akşam gerçekleşen genel konsey oturumunda İsveç’in NATO üyelik protokolünü onaylaması, İsveç tarafında sevinçle karşılandı.
– İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, TBMM’nin onayı sonrası yaptığı birinci açıklamada, “Bugün, NATO’ya tam üyeliğe bir adım daha yakınız” sözünü kullandı. İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ise, “Bundan sonra da terörizme karşı çabamız Türkiye ile yakın işbirliği halinde sürecek. TBMM’ye teşekkür ediyorum. Uzun bir yolculuktu” diye konuştu.
– NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de oylamayla ilgili “TBMM’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasını memnuniyetle karşılıyorum. Macaristan’ın da ulusal onay sürecini mümkün olan en kısa müddette tamamlayacağına inanıyorum” diye açıklama yaptı.
ATİNA DA BEKLİYOR
– TBMM’nin adımından sonra, Macaristan, İsveç’in üyelik başvurusunu onaylamayan tek NATO ülkesi oldu. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, İsveç’in NATO’ya üyeliğini görüşmek üzere Başbakan Kristersson’a davet mektubu gönderdiğini duyururken, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile yaptığı telefon görüşmesinde, hükümet olarak İsveç’in NATO’ya üyeliğini desteklediklerini belirtti.
– 19 ay evvel ABD’ye F-35 savaş uçağı alımı için talep mektubu yollayan Yunanistan ise Türkiye ile eş vakitli bir karar çıkmasını umut ediyor. Yunanistan, Türkiye’ye F-16 satışı halinde, bu uçakların NATO müttefiki ülkelerine karşı kullanılmayacaklarına dair kural koşulması için uzun müddet çabalamıştı.
