Japonya’nın batısındaki Işikawa eyaletinde dün lokal saatle 16.10’da 7.6 büyüklüğünde sarsıntı meydana geldi. Merkez üssü Noto bölgesi olarak açıklanan ve başşehir Tokyo’dan da hissedilen şiddetli sarsıntının akabinde tsunami alarmı verildi. Televizyonlardan halka “derhal daha yüksek yerlere kaçma” uyarısı yapıldı. Yetkililer, yaklaşık 4 saat içinde en büyüğü 6.1 olan 50’den fazla artçı sarsıntının yaşandığını açıkladı. En az 4 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
TSUNAMİ KORKUTTU
ABD merkezli Pasifik Tsunami İhtar Merkezi, yerin 10 km derininde meydana gelen sarsıntının akabinde, merkez üssü Noto’dan 300 km uzaklığa kadar kıyı boyunca tehlikeli tsunami dalgalarının yaşanabileceği ihtarında bulundu. Rusya ve Kuzey Kore kıyılarına da muhtemel tsunami riski nedeniyle alarma geçildi. Sarsıntılardan yaklaşık 4 saat sonra, “tsunami tehlikesinin büyük ölçüde geçtiği” açıklandı ve alarm düzeyi düşürüldü. Lakin tekrar de ‘evinize dönmeyin’ daveti yapıldı. Japonya Meteoroloji Ajansı, en yüksek dalgaların sarsıntıdan 10 dakika sonra Wajima limanına vuran 1.2 metre yüksekliğinde kaydedildiğini bildirdi.
OTOYOLLAR KAPANDI
Başbakanı Fumio Kişida, yetkililerin sarsıntının verdiği hasarın boyutlarını anlamak için çalışmayı sürdürdüğünü ve başbakanlıkta bir acil müdahale ofisi kurulduğunu açıkladı. Toplumsal medyada Işikawa’nın çeşitli kentlerinde sarsıntılar nedeniyle yıkılan, çöken ve yangın çıkan binaların imajları paylaşıldı. Işikawa’nın yanı sıra Toyama ve Niigata vilayetlerinde toplam 33 bin 500 hanenin elektriksiz kaldığı açıklandı.
ORDUDAN YARDIM TALEBİ
Bölgede birçok büyük otoyol hasar nedeniyle trafiğe kapatıldı, başşehir Tokyo ile Noto ortasındaki tren seferleri durduruldu. Ulusal medya kuruluşu NHK, Yoşimasa ve Wajima kentlerinde çöken binaların enkazı altında toplam 6 kişinin mahsur kaldığını, Nanoa kentinde iki kişinin sarsıntı sebebiyle kalp kriz geçirdiğini bildirdi. Lokal itfaiye teşkilatları 5 vilayette çok sayıda yaralı olduğunu bildirirken Suzu kentindeki sıhhat yetkililerinin, önemli hasar gören otoyollar sebebiyle hastanelere ulaşmakta zorluk çektikleri kaydedildi. Işikawa eyalet yetkilileri, Japon ordusundan Suzu ve Wajima kentlerine “afet yardım personeli” göndermesini talep etti.
‘NÜKLEER TEHLİKE YOK’
Deprem ve akabinde gelen tsunami uyarısı akıllara 2011’de yaşanan Fukuşima nükleer felaketini getirirken, hükümet sözcüsü Yoshimasa Hayashi, zelzelenin vurduğu Işikawa eyaletinde yer alan Shika Santralı dahil ülkedeki nükleer santrallarda anormallik bildirilmediğini söyledi.
‘DEPREMLER SÜRECEK’ UYARISI
Japonya Meteoroloji Ajansı, Mart 2011’deki 9.0 büyüklüğündeki zelzeleden bu yana birinci kere 3. düzey tsunami ihtarının verildiğini belirtti. Ajans, sarsıntının merkez üssünde bir hafta boyunca 7 büyüklüğüne varan zelzeleler yaşanabileceğini duyurdu. Halka, tsunami uyarısı tüm bölgelerde büsbütün kalkana kadar dikkatli olmaları ikazında bulunuldu.
MARKETLERDE RAFLAR DEVRİLDİ
7.6 büyüklüğündeki sarsıntı genelde büyük bir yıkıma neden olmazken toplumsal medyada market ve alışveriş merkezlerinde raflardaki eserlerin kısmen devrildiğine dair imgeler paylaşıldı. Takashi Wakabayashi isimli bir market çalışanı, kimi eserlerin yere saçıldığını söylerken, lakin en büyük sorunun şişelenmiş su, pirinç köftesi ve ekmek almak için marketlere atak eden beşerler olduğunu belirterek “Normalden üç misli fazla müşteri geldi” dedi.
JAPONYA’DA KATI KURALLAR UYGULANIYOR
* Dünyanın öteki sarsıntı nesli ülkelerine nispetle şiddetli sarsıntılarda çok az can kaybı veren Japonya, katı inşaat düzenlemeleri ve rutin olarak acil durum tatbikatları düzenlemesiyle zelzeleye en hazırlıklı ülke olarak biliniyor.
* Binalar, yer sallandığında gerilimi azaltan beton duvarlar ve özel derzlerle güçlendirilirken gökdelenler esnemelerine imkan tanıyan ‘elastik mimari’ ile inşa ediliyor.
* Ülkede en son mart 2022’de Fukuşima açıklarında meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki sarsıntıda üç kişi hayatını kaybetmişti.
* Mart 2011’de ise Japonya’nın kuzeydoğusunda meydana gelen 9.0 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde yaşanan tsunamide yaklaşık 18 bin kişi hayatını kaybetmişti.
