TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, Bartın Üniversitesi (BARÜ) tarafından bu yıl 6.’sı düzenlenen ve Kutlubay Yerleşkesi Eğitim Fakültesi binasında gerçekleştirilen ARGE Proje Pazarı kapanış programında proje müsabakasında dereceye girenlere mükafatları verildi. Ödül merasiminde konuşan BARÜ Rektörü Prof. Dr. Orhan Uzun, “Akıllı lojistik ve bütünleşik bölge uygulamaları alanında ihtisaslaşan üniversitemiz, bölgesel kalkınma dinamikleri odağında ve akıllı teknolojiler alanında kıymetli bir çaba göstermektedir. Tüm bileşenlerimizle birlikte gösterdiğimiz bu gayretlerin sonunda maksadımız teknolojiye olan ilgiyi arttırmak, Türkiye’nin ulusal teknoloji üreten eko sisteminin ülke sathına yayılmasına katkı sağlamaktır. Ülkemizin nitelikli insan kaynağını da arttırmayı da amaçladığımız tüm çalışmalarımızda, ulusal teknoloji atılımı seyahatimizde sesimizi, kelamımızı yükselterek, biz de varız diyoruz.
Daha sonra sahneye çıkan TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil ise, savunma sistemleri konusunda salondakilere ayrıntılı bilgiler verdi.
“TÜRKİYE ÜZERE ÜLKELERE BÜYÜK PROJELER YAKIŞTIRAMIYORLAR”
Kotil, savunma endüstride gerçekleştirilen projelerin büyüklüğüne dikkat çekerek, dünyanın Türkiye üzere ülkelere büyük projelerini yakıştıramadığını tabir etti. Temel Kotil, “Büyük projeler uzun vakit alır. Bizim üzere ülkelere yakıştıramıyorlar. Bir savaş uçağı motoru yapacaksın yahut 5 kuşak savaş uçağı yapacaksın. Neden? Zira büyük projeler bir tertip ezası yaşıyor” dedi.
“TÜRKİYE’NİN EN ZEKİ MUHTEŞEM DELİSİNİ BİR ORTADA TUTMAK KOLAY DEĞİL”
Kotil, ulusal muharip uçağı Kaan’ın üretimi için 1500 mühendisin çalıştığını anlatarak, “Kaan’da kaç mühendis çalışıyor biliyor musunuz? Bin 500 mühendis var. 60 mühendis ile başlamıştık. 1500 tane, Türkiye’nin en zeki, harika meczuplarını bir ortada tutmak, o denli 5 yıl, kolay değil. Zorluklar bunlar aslında. Büyük iş yapmak istiyorsan, ısrar etmek, direnmek, zorlukları karşılamaktır” sözlerini kullandı.
“HER YERE GİRİVERİYORUZ”
TUSAŞ’ın dünyanın bir çok ülkesinde olduğunu da vurgulayan Kotil, “Yalnız Ankara’ya çakılı kalmıyoruz. Tıpkı vakitte İstanbul’da da, Antalya’da da yerler kuruyoruz. Kahramanmaraş’ta yer açıyoruz şuanda. Kayseri’de şirketler kuruyoruz. Birebir vakitte yurt dışındayız. Malezya’dayız, Endonezya’dayız, Pakistan’dayız, Çat’dayız, Nijer’deyiz. Her yere giriveriyoruz. Bizim olmamız gerekiyor. Türkiye savunmada birinci olacaksa, her yerde olmalıyız. Ha 50 yıl sürüyor, olsun” halinde konuştu.
BAYRAKTAR’A GÖNDERME
Kotil, konuşmasının İnsansız Hava Araçlarından bahsettiği kısımda ise Bayraktar SİHAlara göndermede bulundu. Genel Müdür Kotil, “TUSAŞ’ın tarifli misyonu, savunma eksenli olarak, uçan cisimleri yapmak. İHA’lar işin başında geliyor. İHA çok işlevsel. Bayraktar’da yapıyor, biliyorsunuz. İhracatta önümüzden gidiyor. Biz de onu yakalarız nasıl olsa” dedi.
“KÜÇÜK İHA, GÜZEL CANAVARA DÖNÜŞÜYOR”
Temel Kotil, İHA’ların ehemmiyetine dikkat çekerek, “Bu İHA’lar niçin ihtilal niteliğinde. İnsansız bir uçak. Bu insansız platform üzerinde çok sofistike, Roketsan’ın Füze Sistemleri, ’ın Elektronik Harp Sistemleri var. Onun için küçük bir İHA, kocaman güzel bir canavara dönüyor. Kolay bir platform, sofistike öteki sistemlerle buluşunca çok değerli bir savunma silahı oluyor. Bunu biz Azerbaycan’da, Ukrayna’da, Libya’da gördük. Muhtaçlık varsa her yerde görülür bu aslında” diye konuştu.
“KAAN İÇİN 180 BİN DELİK AÇILDI”
Kotil, çalışan mühendislerin, teknisyenlerin çok önemli emek ve göz parıltısı sarf ettiğini anlatarak, “Kaan’ın birinci protitipini ürettik. Üretilirken, 180 bin tane delik delindi. Onlara perçin çakıldı, bağlayıcı çakıldı. Elle yapıldı. Tabi çok özel matkapları var, onların da tanesi 50-60 bin tanesi. Bu başka bahis, biz güzelini alıyoruz. Ancak o göz parıltısı çok değerli. Bizim helikopter niçin bu kadar başarılı. Göz ışığı veriyorsunuz. Bu tıp sofistike sistemlerin başarısı, asıl kalpten çıkıyor. Beyinden daha az çıkıyor. Beyin esasen herkes de var. Fakat yürek az var” diye konuştu.
KAAN’IN BİRİNCİ UÇUŞU İÇİN TARİH VERDİ
Temel Kotil, Kaan’ın uçuş tarihi konusunda birinci defa net tarih vererek, “Benim derdim şuan da ne biliyor musunuz? Benim kıymetli pozisyon, Kaan’ın uçması da, sene sonu uçacak inşallah. Ancak bu değil. Benim en kıymetli pozisyon, 50 sene sonra bu şirket ne olacaktır” sözlerine yer verdi.
“Kaan, Türkiye’nin stratejik asetini”
Milli Muharebe uçağı Kaan’ın öbür bir şey olduğunu vurgulayan Kotil, “ Bu uçak Türkiye’nin stretejik asetini. Savunmada bir şey stratejik asetin ise ‘yerine diğer bir şey koyamıyorsunuz’ demektir. Stratejik asetinin, yüzde yüz ulusal olması gerekiyor. Bir şey stratejik ise, kimseye selam durmadan istediğin sayıda yapacaksın, istediğin bireye satacaksın” tabirlerini kullandı.
“KAAN’IN ŞUANDA MOTORU VE FIRLATMA KOLTUĞU HARİÇ HER YERİ ULUSAL VE YERLİ”
Kotil, Kaan uçağının şuanda motoru ve pilot fırlatma koltuğunun yerli olmadığını kaydederek, şöyle devam etti:
“Bunun bir motoru, pilot fırlatma koltuğu yurt dışından. Gerisi yerli ve ulusal. TR Motor, bize kelam verdi. 2028’te motoru verecek, bunun içerisine takacağız. O da halloldu. Fırlatma koltuğunu da TUSAŞ olarak hallediyoruz. Yüzde yüz yerli.”
“TÜM DÜNYANIN GÖRMESİ İÇİN UÇMASI GEREKİYOR”
Kotil, Kaan’ın ne olduğunu tüm dünyanın görebilmesi için başarılı bir halde uçurmaya çalıştıklarına anlatarak, “Bu Kaan, Türkiye’nin yüzünü değiştirecek. Dua edin, biz de uçurmaya çalıyoruz. İnşallah, ikinci yüzyılın birinci aylarında uçurma çabası içerisindeyiz. Bütün dünyanın ne olduğunu görmesi için uçması gerekiyor. Ve uçuyor. Çok yakınız ona. Bütün testleri yapılıyor” diye konuştu.
MÜHENDİSLERİN ASIL SIRRINI AÇIKLADI
Türk mühendislerin nasıl başarılı olduğunu tarafında dünyanın her yerinde kendilerine sorular geldiğini hatırlatan Temel Kotil, Türk mühendislerinin muvaffakiyetinin asıl sırrını açıkladı. Kotil “Bizim bu Kaan’ların yetişmesi, hür jetlerin yetişmesi olsun. Hepsini Türk kültürüne borçluyuz. O da, baklava. Baklava kültürümüz. Arkadaşlar sabaha kadar çalışıyor, gece yarısı biz onlara baklava ikram ediyoruz. Küçük 2 dilim baklava var ya, dünyayı fethediyor. Bak ben size söyleyeyim” dedi.
HAVA KUVVETLERİNE 2 YILDA 2 HÜRJET TESLİM EDİLECEK
Kotil, Hürjet’in dünyanın bir numaralı uçağı olacağını söyleyerek, Türk Hava Kuvvetlerinin envanteri için 2 yılda 2 Hürjet üreteceklerini belirterek, 2 yıl sonra ise her ay Hava kuvvetleri için 2 uçak yapacaklarını açıkladı.
TUSAŞ Genel Müdürü Kotil, “Hürjet, bu uçak kendi klasının birinci uçağı. Uçaklar klas klastır. Bu uçaktan bir boing yaptı bir tane. Bir de Koreliler yapmış daha evvel T50 diye bir uçak, birde bizim ki var. Ve gerisi var. Bu uçak, niçin çok başarılı? Uçuyor şuanda, gelecek sene sonunda Hava Kuvvetlerine bir tane vereceğiz, daha sonra bir tane daha vereceğiz. Ondan sonra her ay 2 tane vereceğiz. Çok hoş uçuyor. Çok stabil” sözlerini kullandı.
“HÜRJET’İN DOKUNMATİK EKRANINI LİSE ÖĞRENCİSİ BİLE KULLANABİLİYOR”
Kotil, Hürjet’in panelinin dokunmatik olduğunu ve çarçabuk lise öğrencisinin bile kullanabildiğini anlatarak, “Kokpit diyoruz orada kocaman bir ekranı var. Dokunmatik. Bir liseli kardeşimizi similatörüne oturttuk. Çabucak similatörü kullanmaya başladı. Neden, tablet üzere. Dokunuyorsun, çabucak ezberliyorsun. Tümüyle kompozit. Tasarım ve iş olarak inşallah dünyanın en uygun uçağı olacak. Şuanda uçuyor, teslim edeceğiz de. Olacak dediğimiz, satıp, parasını alınca oluyor bizde de. Ondan ötürü olacak dedim” halinde konuştu.
“ATAK, BİZE ÂLÂ PARA KAZANDIRIYOR”
Kotil, atak helikopterinin dünyanın en güzeli olduğunu belirterek, “Atak helikopterimiz, dünyada bir numara atak helikopteri oldu. Biz bunu güzel satıyoruz. Allah’a şükür. Güzel de para kazanıyoruz. Hava kuvvetlerine vermedik. Türkiye’de Kara Kuvvetlerinde, jandarmada, poliste var. Ve Filipin’de, Nijerya’da var. Diğer ülkelerde geliyor. Üzerine Türk genç mühendisler dokununca Tiger’den güzel oldu” diye konuştu.
Konuşma sonunda ise Kotil’e, Rektör Orhan Uzun tarafından teşekkür plaketi ve Fatih Sultan Mehmet Han’ın Bartın’ın Amasra ilçesini gördüğü anda söylediği “Lala Çeşm-i Cihan bu mu ola” cümlesinin yazılı olduğu tablo ikram edildi.
Programın sonunda ise ARGE Proje Pazarı’nın sponsorlarına teşekkür plaketi, yarışta başarılı olanlara ise mükafatları verildi
