Kıdem tazminatı almak için yalnızca patronun iş akdini sonlandırması gerekmiyor. Milyonlarca çalışanın bilmediği bu husus hakkında ortaya atılan tezlerin bilakis gerekli olan koşulların sağlanması gerekiyor.
Çalışanların başını karıştıran kıdem tazminatını alma sistemi aslında hayli kolay işliyor.
32 MİLYON ÇALIŞAN YARARLANABİLİR
Süre ve koşullar tamamlandığında SGK’sı olan herkes istifa ederek kıdem tazminatına hak kazanabiliyor. Günümüzde 8 Eylül 1999 tarihinden öne işe girenler bu haktan yararlanmaya devam ederken 8 Eylül 1999-30 Nisan 2008 tarihleri ortasında birinci kere işe girenler önümüzdeki yıl Eylül ayından itibaren 25 yılı doldurdukları için prim gün koşulunu da sağladıktan sonra bu haktan yararlanmaya başlayacak.
1 Mayıs 2008’den sonra birinci kere işe başlayanlar da prim gün koşulunu doldurduktan sonra 2033 yılından sonra bu haktan faydalanmış olacak.
ŞARTLAR AÇIK VE NET
15 yıl sigortalılık mühleti 3600 gün prim ödeme kuralını yerine getirenlerin istifa etmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanması için, birinci işe giriş tarihi 08.09.1999 tarihinden evvel olması gerekiyor.
08.09.1999 ve 30.04.2008 tarihleri ortası birinci işe giriş bildirimleri olan çalışanlar ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek kaidesi ile yaşı beklemek üzere istifa edilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabiliyor.
01.05.2008 den sonra birinci sefer işe başlayanlar ise 25 yıl sigortalılık ve 5400 prim günü şartlarını sağlamaları ve yaşı beklemek üzere işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerdir.
SADECE KIDEM TAZMİNATI VE İÇERİDE KALAN MÜSAADE GÜNLERİNİ ALABİLİR
Kıdem tazminatını alıp işten ayrılmak isteyenler yalnızca kıdem tazminatı ve kullanmadığı müsaade günlerinin fiyatı ne kadarsa onları alıp işten ayrılabilir. İhbar tazminatı hakkı bu sistemde kaybolmuş oluyor.
EMEKLİLİĞİN BEKLENMESİNE GEREK YOK
Kıdem tazminatını istifa ederek alma koşullarını tamamlayanlar emeklilik ya da patronun işten çıkarmasını beklemeden kıdem tazminatını alabiliyor.
Çalışan emekliler de kuralları tekrar sağladıklarında işten çıkarılmayı beklemeden kıdem tazminatlarını talep edebiliyor.
FARKLI İŞYERLERİNDE ÇALIŞANLAR DA ALIYOR
Farklı işyerlerinde çalışıp istifa ile kıdem tazminatı talebinde bulunuluyor. Kıdem tazminatı alma koşullarını sağladıktan sonra son işyerinde ne kadar müddet çalışılmışsa o müddet üzerinden kıdem tazminatı hesaplanıyor. Son çalıştığınız işyerinde 5 yılınız varsa yalnızca 5 yıllık kıdem tazminatını hak etmiş oluyorsunuz. Evvelki işyerlerinde geçen müddetleri alamıyorsunuz.
SGK’YA MÜRACAAT YAPIP YAZI ALINMASI GEREKİYOR
İstifa ile kıdem tazminatını almak için koşulların sağlandığına dair evrak Toplumsal Güvenlik Kurumu’ndan alınarak patrona ibraz edilmesi gerekiyor. Patron de koşulların sağlandığını gördüğü için kıdem tazminatını vermek zorunda kalıyor.
TEKRAR TEKRAR ALINABİLİR
Bu mevzuda en şanslı olan kesim 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanları kapsıyor. Bu şahıslar 15 yıl sigortalılık mühleti ve 3600 günü tamamladıktan sonra istifa etseler de kıdem tazminatlarını alabildikleri için her girdikleri işten kendi istekleriyle çıktıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyorlar. Her seferinde SGK’dan uygunluk yazısı alınıp patrona ibraz edildiğinde kıdem tazminatına hak kazanılabiliyor.
MEMURLAR YARARLANAMIYOR
Devlet memurları istifa ile kıdem tazminatı alma hakkına sahip değil.
NE KADAR KIDEM TAZMİNATI ALIRIM?
Kıdem tazminatını hesaplamak için brüt fiyatı yılla çarpmak gerekiyor. Ortaya çıkan fiyatı da damga vergisini düşmek için 0,00759 ile çarpıp çıkan meblağı niyet net ödenecek kıdem tazminatı ortaya çıkıyor.
Başka bir deyişle 15 bin lira kıdem tazminatı brütü olan birisi 10 yılda 150 bin lira kıdem tazminatını hak ediyor. 150 bin lirayı damga vergisi olan 0,00759 ile çarpınca 1138 lira sonucuna erişiliyor. 150 bin liradan da damga vergisi olan 1138 lirayı fikir net ödenecek kıdem tazminatı 148 bin 862 lira oluyor.
