Konut satışında ağustosta başlayan düşüş serisi dördüncü ayına girerken suratı da arttı. Ağustosta yüzde 1.1, eylülde yüzde 9.5, ekimde yüzde 8.7 olan yıllık gerileme, kasım ayında yüzde 20.6 olarak açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, geçen ay ülke genelinde 93 bin 514 konut satışı yapılırken, hem son 5 ayın en düşük sayısı görüldü hem de son 5 yılın en makus kasım ayı satışı gerçekleşti.
PEŞİN VE SENETLE ALINIYOR
Kredi faizlerindeki artış ve BDDK’ın getirdiği kısıtlamalar nedeniyle banka kredili satışlardaki düşüş devam etti. Kasım ayında kredili satışlar geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 68.5 gerileme göstererek 5 bin 245 oldu. Yılın birinci yarısında yüzde 25’i aşan kredili satış oranı kasımda yüzde 5.6 olarak hesaplandı. Böylelikle kredili satış hissesinde, Aralık 2018’den sonra en düşük düzey görüldü. Peşin ve senet üzere öteki satışlar ise yüzde 12.7 azalarak 88 bin 269 oldu. Toplam konut satışları içinde peşin ve senetli alımın hissesi yüzde 94.4 olarak gerçekleşti.
İlk el ve ikinci el ayrımına bakıldığında, ikinci elin üstünlüğü sürerken, sıfır konut talebinde artış olması da dikkat çekti. Türkiye genelinde birinci el konut satış sayısı, kasım ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 18.5 azalarak 30 bin 472 oldu. Toplam konut satışları içinde birinci el konut satışının hissesi yüzde 32.6 ile yılın en yüksek düzeyini gördü. İkinci el satışlar ise yüzde 21.6 gerileyerek 63 bin 42 oldu ve toplam konut satışları içinde hissesi yüzde 67.4 olarak açıklandı.
YABANCI DA DÜŞÜŞTE
Yabancılara yapılan konut satışları kasım ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 61.5 azalarak 2 bin 342 oldu. Kasımdaki konut satışında yabancı hissesi yüzde 2.5 olarak hesaplandı. Aylık satış adetlerine bakıldığında, Mayıs 2021’den sonraki en düşük satış gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satışlarında birinci sırayı 790 konut ile Antalya aldı. Antalya’yı 710 konut satışı ile İstanbul ve 316 konut satışı ile Mersin izledi. Kasımda Rusya vatandaşları Türkiye’den 637 konut satın aldı. Onları 234 konut ile İran, 128 konut ile Ukrayna ve 117 konut ile Kazakistan vatandaşları izledi. Yabancılara konut satışları ocak-kasım periyodunda ise bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 46.1 azalarak 32 bin 941 oldu.
GEÇEN YILIN GERİSİNDE KALDI
-Ülke genelinde ocak-kasım periyodunda konut satışları yüzde 14.9 azalarak 1 milyon 87 bin 349 oldu. Böylelikle 9 yılın en düşük 11 aylık satışı yapıldı. Yıl sonu beklentisi ise 1.2 milyon bandı. Konut satışlarında 2020’de 1 milyon 499 bin 316 adetle tarihi tepe görülmüştü. 2021’de 1 milyon 491 bin 856, 2022’de 1 milyon 485 bin 622 adet konut satışı yapılmıştı.
SATIŞLAR NEDEN GERİLEDİ?
Hızla artan fiyatlar nedeniyle alıcı kitlesi daraldı. Konuta erişim sorunu giderek büyüdü.
Yüksek faiz oranları ve bankaların kredi taleplerine olumlu dönmemesi alıcıları zorladı.
İkinci meskenini alanlara gelen kredi kısıtlaması ile ev sahibi-kiracı uyuşmazlığı yatırımcıları konuttan uzaklaştırdı.
Mevduatın cazibesi artınca birçok kişi birikimini gayrimenkul yerine bu alana yönlendirdi.
