BDDK geçen ay bir sınırlama getirmişti. Şimşek’in açıklamalarından anlaşılan; hem kredi kartlarında hem de kredilerde yeni sınırlayıcı kararlar alınacak.
NELER OLABİLİR?
Bakan Mehmet Şimşek dün katıldığı programda, kredi kartı üzerinden kredi hacminin yüzde 140 arttığını belirterek, bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonun ve cari açığın denetim altına alınamayacağını lisana getirdi. bilgilerine nazaran 1 Eylül prestijiyle yıllık devirde kredi kartı harcamalarındaki artış yüzde 139.85. Market ve alışveriş merkezlerindeki harcama artışı ise yüzde 101.75. Kredi kartının ödenmeyen bakiyesinin azaltılmasının amaçlandığı da kestirim ediliyor. Taksit sayıları sonlandırılabilir. Ayrıyeten bankaların kredi kartıyla ilgili limit artışına hudut getirilmesi de bekleniyor.
Ekonomi idaresinin nakit kullanıma yönelik KMH ile ilgili yeni önlem alınması beklenebilir. KMH ve kredi kartlarına uygulanan faiz, siyaset faizine paralel olarak artıyor. Lakin temmuz ayında alınan bir tedbirle KMH hesaplamasındaki formül değişmişti. KMH için tekrar bir puan artışı da gelebilir.
Geçen ay BDDK konut kredilerinde ikinci ve sonrası konut için sınırlama getirmişti. Şimşek’in açıklamalarından sonra kredilere miktarsal bazda da sınırlama gelebileceği kestirim ediliyor.
ŞİMŞEK’TEN KREDİLER VE KUR BİLDİRİLERİ: ‘KREDİYİ SINIRLAYACAĞIZ’
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek krediler, kur ve KKM’den çıkışlarla ilgili kıymetli açıklamalarda bulundu. “Yüksek seyreden kredi hacmiyle enflasyonu düşüremezsiniz” diyen Şimşek, ikinci konut, yazlık üzere alanlarda kredilerin hem fiyatlama hem de ölçü olarak sınırlanacağını belirtti.
HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi genişlemesinin makul olmasının program açısından ehemmiyetini vurgulayarak, “İkinci, üçüncü konut yahut tatil yerlerine ait vatandaşın imkânı varsa alır lakin krediyle biz bunu desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanlarda önemli formda hem fiyatlama olarak hem de ölçü olarak sınırlayacağız” dedi. Şimşek, kur muhafazalı mevduat (KKM) için de kademeli bir çıkış olacağını kaydetti.
‘İLK KONUTU DESTEKLİYORUZ’
Şimşek dün NTV’de katıldığı programda kredi kartlarına yönelik hangi önlemlerin alınacağı sorusunu yanıtlarken; ferdi harcama ideolojisinden örnek verdi. Şimşek, “Birey olarak ben daima ayağımı yorganıma nazaran uzatmaya çalışırım. Eylül ayı prestijiyle yıllık kredi kartı üzerinden kredi hacminin yüzde 140 civarında arttığını görüyoruz. Bu sayı enflasyonun iki katına denk geliyor. Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonu, cari açığı denetim altına alamazsınız” dedi.
Sınırlama ismine birinci adımı attıklarını söyleyen Bakan Şimşek, şöyle devam etti: “Taşıt kredilerinde çok net bir halde sınırlayıcı bir perspektife sahibiz. Birinci konutu kredilendirme konusunda rastgele bir değişikliğe gitmeyeceğiz. Yani birinci konut için vatandaşımızın konut edinmesini destekliyoruz. Fakat ikinci, üçüncü konut yahut tatil yerlerine ait vatandaşın imkanı varsa alır. Biz bunu krediyle desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanlarda önemli formda hem fiyatlama olarak hem de ölçü olarak sınırlayacağız. Bankalarda bu cins kredilerin risk yükünü artırdık, artırmaya devam edeceğiz. Fiyatlamasını daha gerçek yapacağız. Gerekirse miktarsal sınırlamaya gideceğiz. Zira cari açığı denetim altına almamız ve enflasyonu düşürmemiz lazım.”
‘KURU HÜR BIRAKTIK’
OVP’deki gayelerin gerçekçi olduğunu tabir eden Şimşek, “Kur, uzun müddet tutulmuş, 2021 aralık ayıyla 2023 mayıs ayına kadar kur belirli seviyede tutulmuştu. Biz kuru özgür bıraktık. Bir taraftan rasyonel siyasetler derken, bir yandan kura müdahale hakikat değil. Kur tesiri var. Kurdan enflasyona geçişkenlik yakın aylarda yüksek seyretti, bu azalacak. Şu anda ortaya koyduğumuz üç yıllık program gayelerine bakarsanız, tahminen 2024 maksadı savlı bulunabilir lakin biz bilhassa argümanlı koyduk. Program çerçevesinde aktif bir para ve maliye siyaseti, yapısal dönüşümle birlikte dış kaynak sıkıntısının çözülmesi ve kurda da istikrarla savlı da olsa bu maksatları gerçekleştireceğimize inanıyoruz” diye konuştu.
Şimşek, KKM’den bir çıkış stratejileri olduğunu lakin spekülatif mevzulara girmek istemediğini de vurgulayarak, şöyle konuştu: “Burada da kademeli gideceğiz. KKM şu anda bir realitedir. Bu realiteden vakitle bir çıkış stratejisi ortaya koyacağız. Mevduat sahipleri müsterih olsun. Kendileri açısından rastgele bir kıymetli değişikliğe gitmeyeceğiz. Bugün prestijiyle KKM devam edecek. Dönemsel olarak birtakım hususlarda yönlendirme noktasında bankalar için makro ihtiyati bir çerçeve ortaya koyabiliriz:”
KUR AMACI YOK
Merkez Bankası’nın kura müdahale edip etmediğine yönelik bir soruya Şimşek, “Geçiş devrindeyiz. KKM’den her gün dönüşler var. Bunun bir kısmı dövize dönmek isteyenler. Biz onlara dövizi arz etmek durumundayız. Bu manada talepleri karşılıyoruz. Bunu bir müdahale olarak algılayacaksanız MB, KKM’den dönüşte talebini karşılıyor. Lakin (belli bir seviyeyi hedefleyerek onu korumak için rezerv harcayayım) diye bir şey yok. Yani Merkez Bankamızın da hükümetimizin de bir kur gayesi yok” karşılığını verdi.
8.5 MİLYAR DOLARLIK TAHVİL
Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Türkiye için yaklaşık 51 milyar dolarlık bir program açıkladığını hatırlatan Şimşek, “Bu programın değerli bir bileşeni zelzele yaralarının sarılmasına yönelik 8.5 milyar dolarlık bir tahvil ihracı gündemde” dedi. İhracatın finansmanı için de tahminen 3 milyar dolarlık tahvil ihracı yapacaklarını kaydeden Şimşek, “BAE’nin programındaki 8.5 milyar ile birlikte toplamda 11.5 milyar dolarlık tahvil ihracı muhtemelen bu sene içinde sonuçlanır” dedi. Şimşek, BAE’nin 51 milyar dolarlık paketi içerisinde güç kesimine yaklaşık 22 milyar dolarlık yatırımın gündemde olduğunu, sanayi ve turizmin yanı sıra özel kesimde teknoloji yatırımları öngördüklerini aktardı.
EN DÜŞÜK MAAŞLI EMEKLİLER İÇİN ÇALIŞIYORUZ
Şimşek, hiçbir kesiti enflasyona ezdirmeyeceklerini belirterek, “Bu bizim taahhüdümüz. En düşük maaş alan emeklinin durumunun güzelleştirilmesine yönelik, Cumhurbaşkanımızın bize talimatı oldu. Bu çalışmaları yapıyoruz. O bahiste da çok netiz. Burada kıymetli olan, toplumun bütün kesitlerini enflasyona karşı korumamız” dedi.
