Dünyanın gözü kulağı aylardır Ukrayna’dan gelen haberlerde…
Rusya Devlet Lideri Putin’in 2021’in Şubat ayında verdiği buyruk ile başlayan kanlı savaş can almaya devam ediyor.
İki tarafında kesin zafere ulaşamadığı bir kademede devam eden savaş ile ilgili istikrarları değiştirecek bir atılımın sinyali ise Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan geldi.
Macron, Ukrayna’ya daha fazla askeri yardım konusunu görüşmek için bir ortaya topladığı Avrupalı önderlerle Ukrayna’ya asker gönderilmesi konusunda fikir birliğine varılamadığını lakin bu seçeneğin yok sayılamayacağını söyledi.
Macron, Ukrayna’nın müttefiki 20 kadar ülkeye mesken sahipliği yaptıktan sonra yaptığı açıklamada, “Bu evrede asker gönderme konusunda bir fikir birliği yok” dedi.
“Hiçbir şey göz gerisi edilmemeli. Rusya’nın kazanmaması için yapmamız gereken her şeyi yapacağız.”
20 kadar Avrupalı başkan Pazartesi günü Ukrayna’nın yanında oldukları iletisini vermek için Paris’te toplandı.
Macron, Ukrayna’ya mühimmat tedarikini hızlandırma konusunu görüşmek üzere ani bir kararla Avrupalı mevkidaşlarını Elysee Sarayı’na davet etti.
Fransa Cumhurbaşkanı’nın danışmanlarına nazaran, Rusya son haftalarda Ukrayna’daki askeri faaliyetlerini yine artırmaya başladı.
Rus ordusunu geri püskürtmedeki birinci başta muvaffakiyet elde etse de Kiev, son haftalarda ülkenin doğusunda toprak kaybetti. Ukraynalı başkanlar ve generaller, silah ve asker derdinden şikayetçi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Pazar günü Rusya’nın Ukrayna işgalinin ikinci yıl dönümü nedeniyle yaptığı açıklamada, savaşın başından beri 31.000 Ukraynalı askerin hayatını kaybettiğini söyledi.
Zelenskiy’nin açıklamasından evvel, Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Batı’nın Ukrayna’ya yaptığı yardımların yarısını ertelediğini, bunun da can ve toprak kaybına mâl olduğunu söyledi.
Geçen hafta Ukrayna, birliklerinin kilit doğu kasabası Avdiivka’dan çekildiğini açıkladı. Bu, Moskova’nın son aylardaki en büyük galibiyeti.
Zelenskiy, Batı’dan gelecek mühimmatın gecikmesinin kısmen bunda hissesi olduğunu söyledi.
Slovakya’nın güvenlik kurulu toplantısının akabinde düzenlediği basın toplantısında konuşan Fico, “Bazı NATO ve AB üyesi ülkeler Ukrayna’ya asker göndermeye hazırlanıyor. Oradaki hedeflerinin ne olduğunu ya da neler yapacaklarını söyleyemem” dedi ve ülkesinin Ukrayna’ya asker göndermeyeceğini ekledi.
Ukrayna’ya askeri yardım yapılmasına karşı çıkan Slovakya Başbakanı Robert Fico, çok sayıda NATO ve AB üyesinin Ukrayna’ya ikili mutabakat kapsamında asker göndermeyi düşündüğünü söyledi.
Ülkesine geri dönmeden evvel yaptığı açıklamada Robert Fico, önderler ortasında üç farklı anlayış olduğunu belirtti:
“Ukrayna’ya askeri birliklerini göndermeye hazır olan ülkeler olduğunu doğrulayabilirim. Asla göndermeyeceklerini söyleyen ülkeler var, Slovakya da bunların ortasında. Bu teklifin düşünülmesini isteyen ülkeler de var.”
NATO’nun bir sonraki genel sekreteri olma yolunda olan Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise Pazartesi günkü görüşmelerin odak noktasının asker gönderme olmadığını söyledi.
Macron “Bugün ‘Asla, asla’ diyen pek çok kişi, iki yıl evvel ‘Asla tank, asla uçak, asla uzun menzilli füze’ diyenlerle tıpkı kişiler” dedi.
“Sık sık altı ila on iki ay ortasında geciktiğimizi kabullenecek kadar alçakgönüllü olalım. Bu akşamki tartışmanın emeli buydu: Gayemize ulaşmamıza yarayacak her şey ihtimal dahilinde.”
Macron, Avrupa’nın Ukrayna’da savaşmak için ABD’ye bağlı olmaması gerektiğini de belirtti. Çekya liderliğindeki, üçüncü ülkelerden yüz binlerce mühimmatın satın alınmasına yönelik teşebbüste ilerleme kaydedildi.
Fransa, Avrupa’nın kendi endüstrisini geliştirmeye öncelik vermesini istediği için bu teşebbüse ihtiyatlı yaklaşıyor. Mühimmat tedariki Kiev’in savaşta kazananım elde etmesi için kritik.
Avrupa Birliği ise Mart ayına kadar Ukrayna’ya bir milyon top mermisi gönderme maksadına ulaşamıyor. Çekya Başbakanı Petr Fiala yaklaşık 15 ülkenin teşebbüse katkı sunmayı kabul ettiğini söyledi.
Macron, Paris’in de teşebbüse katılacağını belirtti ve uzun menzilli füze teslimatını hızlandırma konusunda muahedeye varıldığını kaydetti.
Fiala gazetecilere, “Nispeten kısa müddette tedarik etmemiz gereken ve tedarik edebileceğimiz yüz binlerce kesim mühimmattan bahsediyoruz” dedi.
Portekiz Başbakanı Antonio Costa, savunma bakanlarına gelecek 10 gün içinde bir plan hazırlama vazifesi verildiğini açıkladı.
Rutte, yurt dışından mühimmat satın alımı için Hollanda’nın 100 milyon euro katkı sağlayacağını söyledi. Ayrıyeten mühimmat sağlayacak ülkelerin zımnî kalma talebinde bulunduklarını kaydetti.
Almanya Başbaşkanı Olaf Scholz, İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron’un yanı sıra İskandinav ve Baltık ülkelerinden başkanlar de toplantıya katılanlar ortasındaydı.
Ukrayna’ya son askeri yardım paketi Kongre’de takılı kalan ABD’yi, Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Jim O’Brien temsil etti.
