Başkent Roma’daki Senato binasında dün akşam saatlerine kadar süren “İtalya-Afrika: Ortak Büyüme İçin Bir Köprü” başlıklı tepeye 45 Afrika ülkesinden devlet ve hükümet önderleri ile dışişleri bakanları ve İtalyan hükümetinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB), Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletlerin birtakım kuruluşları, Milletlerarası Güç Ajansı ve Milletlerarası Para Fonu üzere 25 memleketler arası kuruluşun üst seviye temsilcileri katıldı.
Daha evvel bakanlar düzeyindeyken birinci kere başkanların iştirakiyle düzenlenen tepe, İtalya’nın G7 başkanlığını yılbaşında üstlenmesinin akabinde gerçekleştirdiği birinci milletlerarası aktiflik olma özelliğini taşıyor. Konut sahibi Başbakan Giorgia Meloni, bu teşebbüsün, G7 gündeminde Afrika’ya onurlu bir yer verilmesine yol açacak son derece kesin bir dış siyaset tercihinin sonucu olduğunu söz etti.
MATTEI PLANI
Afrika’dan Avrupa’ya göç akışının önüne geçmek için göçe yol açan sebepleri zayıflatarak bu kıtadaki ülkeleri ekonomik açıdan istikrara kavuşturmayı amaçlayan İtalya’nın Mattei Planı ismini, güç devi ENI’nin kurucusu Enrico Mattei’den alıyor. Bunun için Afrika ülkeleriyle ikili ilgilerin güçlendirilmesinin yanı sıra, Afrika Kalkınma Bankası bünyesinde çok taraflı bir fon oluşturulması da bekleniyor.
5.5 MİLYAR EUROLUK PİLOT PROJELER
2022’nin sonbaharında bu misyona gelmesinden evvel seçim kampanyasının hatırı sayılır bir kısmını Afrika’dan göç akışına terslik üzerine kurarak “Bu sıkıntıyı kaynağından çözmek gerek” diye Afrika’yı işaret etmiş olan Meloni, Roma’daki doruğun başarılı geçtiğini, lakin önlerinde yapacak çok iş olduğunu söyledi. Birinci etapta 9 Afrika ülkesinde başlatılacak eğitim ve öğretim ile sıhhat, tarım, güç ve su alanlarında birtakım pilot projeleri hayata geçirmeyi hedefleyen İtalya, 5.5 milyarlık Euroluk bir kaynakla bu planı devreye soktu.
Başbakan Meloni, bunun 3 milyar Euro’sunun ülkesinin iklim fonundan, 2.5 milyar Euro’sunun ise kalkınma işbirliği fonundan sağlandığını aktardı. Meloni, bunun kâfi olmadığını, bu nedenle memleketler arası kuruluşların ve bağışçıların bu plana dahil olmasının gerekliliğini de söz etti.
“AFRİKALILAR GÖÇ ETMEK ZORUNDA KALMAMALI”
Afrika uluslarıyla işbirliği, kalkınma ve eşit paydaşlık modeli yoluyla birlikte büyümeyi hedefleyen Mattei Planı’nın başarılı olacağına inanan Başbakan Meloni, Afrikalı gençlerin göç etmek zorunda kalmaması gerektiğini söz ederek şöyle konuştu:
“Bu, Afrika’nın gücünün özgürleşmesine katkı sağlamasını istediğimiz bir müdahale planıdır. Birebir vakitte oradaki genç jenerasyonların şimdiye kadar reddedilen hakkını garanti altına almak istiyoruz; Avrupa’da sık sık göç etme hakkından bahsettik, lakin göç etmeye zorlanmama hakkının nasıl garanti altına alınacağından neredeyse hiç bahsetmedik. Onlar, Avrupa’da elde edilmesi giderek zorlaşan daha âlâ bir ömür arayışı için köklerinden kopmak zorunda kalmamalı.”
Başbakan Meloni, şayet Afrika’daki insanların konutunu terk etmeye iten nedenler ele alınmazsa kitlesel yasadışı göçün asla durdurulamayacağını ve insan kaçakçılarının asla yenilmeyeceğini de ekleyerek, “Bir yandan üçüncü binyılın köle tüccarlarına savaş ilan edip, öteki yandan Afrika halklarına fırsatlar, iş, eğitim ve yasal göç yollarından oluşan bir alternatif sunmaya çalışmak, yapmak istediğimiz şey tam olarak budur,” diye kelamlarını sürdürdü.
MELONI: VARLIKLI OLANIN DOĞAL, YOKSUL OLANIN SENTETİK BESİN YEMESİNE MÜSAADE EDEMEYİZ
Zirvede konuşan Başbakan Giorgia Meloni, Afrika’yı İtalya’nın stratejik önceliği olarak tanımlarken Afrika ülkeleri olmadan geleceği düşünemeyeceklerini söyleyerek, “Afrika’nın yoksul bir kıta olduğuna ait birtakım yanlış anlatıları ortadan kaldırmalıyız. Zira o denli değil; Afrika dünya maden kaynaklarının yüzde 30’unu, ekilebilir arazinin de yüzde 60’ını barındırıyor. Nüfusunun yüzde 60’ı 25 yaşın altında; dünyanın en genç kıtası ve bu tıpkı vakitte onu insan sermayesi için muazzam potansiyele sahip bir ülke haline getiriyor,” sözlerini kullandı.
Bugün Afrika ile bağlantılarında yeni bir sayfa açıldığını belirten Meloni, “Hayırsever ya da yabanî bir halla değil, eşitlerin işbirliğinden bahsedilen bir işbirliğini düşünüyoruz,” dedi.
Zirvenin kıymetli başlıklarından biri olan tarıma ve besin güvenliğine de değinen Meloni, Afrika kıtasındaki ekilebilir toprakların birçoklarının bir dizi nedenden ötürü kullanılamadığını ve emellerinin onları kullanmaya uygun hale getirmek olduğunu lisana getirerek, “Amaçlarımızdan biri herkese yalnızca inançlı besin değil, kaliteli besin da sağlamak. Güçlü olanın parası olduğu için doğal gıdayı yiyebilmesi ve yoksulun de sentetik besine muhtaç edilmesi, inşa etmek istediğimiz bir dünyayı temsil etmiyor,” diye konuştu.
Zirveye katılan Afrika Birliği Komitesi Lideri Moussa Faki Mahammed, kıtada büyük problemler olduğunu, fakat bu planla ilgili kendilerine danışılmadığını söyleyerek soğuk rüzgarlar esmesine neden oldu. Muhammed, tekrar de bu planı tartışmaya hazır olduklarını, verilen kelamların ötesine giderek artık harekete geçilmesi gerektiğini lisana getirerek, “Hiçbir vakit yerine getirilmeyen kolay vaatlerle artık bizi memnun etmelerine müsaade veremeyiz,” dedi.
