Fırat Aydınus ve Murat Fevzi Tanırlı’nın iştirakiyle ‘Hakem Konseyi’ şu formda:
1- Merkez Hakem Kurulu’nda (MHK) Lale Orta’nın akabinde başkanlık misyonuna Ahmet İbanoğlu getirildi. Daha evvel Sabri Çelik ve Lale Orta MHK’larında çeşitli misyonlar üstlenen İbanoğlu’nun başkanlığını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: MHK’ya alınması düşünülenler yahut kabul görmeyip çıkartılan, teklif götürülen lakin hayır yanıtı alınan isimlerin akabinde oluşturulan yeni konseyin lideri Ahmet İbanoğlu oldu. Muteber ve dürüst bir insan. Umarım işine çok karışılmaz, kimse baskı altına almaya çalışmaz. Temennim başarılı olmaları lakin Türkiye’deki futbol ortamında 7. haftadan sonra günah keçisi ilan edilmesi katiyetle şaşırılmayacak bir durum olur.
Murat Fevzi Tanırlı: Ne yazık ki 2000’li yıllardaki 19. MHK vazifeye başladı. Bir tarihte Avrupa’daki MHK’lar, çalışma mühletleri, işleyişleri hakkında “Medeniyet MHK’ları” başlıklı yazımı paylaşmıştım. Hakemliği yönetmeyi ve geliştirmeyi, kulüplerin bağırışına endeksleyen ya da her büyük yanılgıdan sonra şura değiştirerek tahlile ulaşılacağını zanneden bir ülkedeyiz. Yıpranmamış olsun, yeni yüzler olsun, tarafsız olsun kisvesi altında futbolumuzun ana meselesini hakem tartışmalarıyla örtmeye çalışan iklimden kurtulmak gerek. Devletin ve hakemliğin içinden gelen, uzun yıllar yöneticilik tecrübesine sahip bir isim olması açısından Ahmet İbanoğlu kıymetli avantaj. Hakem bahtları bol olsun.
2- Hakemlerimiz mi yoksa eğitmenlerimiz mi yetersiz? Türk eğitmen ve akademik çalışanımız yerine atletik testlere kadar yabancılarla çalışıyoruz. TFF idarelerinin bu istikametteki tercihini gerçek buluyor musunuz?
Fırat Aydınus: İki ayda bir Türkiye gelip birkaç gün kalarak yahut ülkelerinden uzaktan erişim ile fizikî ve teknik olarak katkıda bulunmaya çalışan danışmanların, hakemlerin gelişimine ne katabilecekleri tartışılır. Spor akademilerinde eğitim almış, birçok kurumlarda deneyim kazanmış her kategoride eğitmen mevcutken, büsbütün ekonomik muhtaçlıkları nedeniyle burada olan yabancılara emanet etmek kabul edilemez. Örnek mi? İşte Tarık Ongun! Avrupa’da dahi bu kadar üst seviye bir isim bulamazsınız
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem Hugh Dallas’ın birebir durum için hakem seminerinde diğer, ekran önünde diğer kararlarına hakemler tanıklık etti. Pawel Gil’in de VAR eğitimlerinde net hal sergileyemediği kararlara dair tenkitler duyduk. Hal böyleyken yabancı danışman modeline hem eğitim hem de lobi kanadı için muhtaçlık olmadığını düşünüyorum. Uilenberg vaktinde bu adımlara muhtaçlığımız vardı ve karşılığını gereğince aldık. Şu an Avrupa’da umudumuz yalnızca Halil Umut Meler. O da değerli eşiği aştı zati.
3- Yardımcı hakemlerin eğitiminde, yalnızca Türkiye’nin değil dünya hakemliğinin en deneyimli isimlerinden Tarık Ongun’un misyon almaya başlamasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Türk hakemliği bu atamayla neler kazanır?
Fırat Aydınus: Uzun yıllar Cüneyt Çakır’ın takımında yer alan ve onunla memleketler arası alanda çok kıymetli maçlara çıkan Tarık Ongun, birikim ve vizyon olarak bu vazife için biçilmiş kaftan. Karakter ve duruşu ile birlikte genç hakemlere kalite katacaktır. En kıymetli iletilerden birisi ise elimizdeki bedellerden faydalanmaya başlamanın Türk hakemliğine sağlayacağı yarardır. Türkiye Futbol Federasyonu’nun böylesine deneyimli ve birikimli isimlerden her daim faydalanması gerektiği inancındayım.
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem sayın Büyükekşi’nin MHK ile yaptığı bir toplantıda, “Tarık Ongun’a kapılar kapalı” cümlesini sarf ettiği tezi ortaya atılmıştı. Lakin yeni MHK mevzuyu tekrar gündeme getirdiğinde, TFF Başkanı’nın asla bu türlü bir beyanı olmadığını söylediği ve sonlandığı istikametinde duyumlarım oldu. Gerek iş dünyası gerek hakemlik olmak üzere böylesine kusursuz bir meslekten yararlanmamak için akıl almaz egolara sahip olmak gerekir. Tarık Ongun’a muvaffakiyetler diliyor, MHK ve TFF’yi kutluyorum.
4- Son devirdeki en kıymetli gelişmelerden biri TFF ile RTÜK ortasında yapılan iş birliği. Ekranlarda mesnetsiz ithamlara, hakemlere kelamlı hücumlara ve hakaretlere engellenmesi için adım atıldı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: Hakemlerin verdiği kararların yorumlanması ve hakemlik tekniğinin eleştirilmesi haricinde onur kırıcı, küçük düşürücü; kişiliğe, özel hayata, amiyane tabir ile belden aşağı vurulmasına karşıyım elbette. Lakin buralara gelene kadar öncelikle futbolcu, teknik adam ve yöneticilerin bu cins konuşmalarına ve ithamlarına uygulanacak yaptırım çok daha kıymetli. Hem bu yaptırımların hem de hakemlerin ardında durmak. Ayrıyeten reaksiyon gösterenlerin ağzına bir parmak bal çalmak için geçen sezonki üzere hakemleri kamuoyunun önüne atılmaması ve kurum olarak hakem konusunu bu kadar çok gereç yapıp konuşulmaması da bir o kadar ehemmiyet teşkil ediyor.
Murat Fevzi Tanırlı: Son yıllarda sıkça yinelediğim bahis: Yaptırım. Ligin birinci 5-6 haftasında Harika Lig ve TFF 1.Lig düzeyinde 20 grup berbat, berbat tezahürat yahut taraftar olayları nedeniyle ceza alıyorsa kıymetli bir sistem meşakkati var demektir. Keza, yedek kulübesinde geçersiz kartlarla teknik yönetici, antrenör yahut rastgele bir vazifeli tespit edildiğinde kişisel olarak hak mahrumiyeti cezası alıyorsa, kulüp yalnızca ceza sisteminin yapılandırılmasında zahmetler var demektir. Avrupa’daki üzere kulüp yöneticileri, teknik yöneticiler, oyuncular hakemle ilgili ağır konuşmaktan korkar hale getirilmelidir. Bu tarafta adım atmayı olağanüstü bir gelişme olarak görüyorum.
